اقتصاد۲۴- بر اساس آنچه جلال رشیدی‌کوچی، عضو کمیسیون امور داخلی و شورا‌های مجلس گزارش داده، آیین‌نامه واردات خودرو چند بند مهم دارد، یکی ممنوعیت واردات خودروهای بالای ۲۰ هزار دلار، دوم بندی که خودروسازان را مکلف می‌کند خودروهای اقتصادی وارداتی را بعد از مدتی در کشور تولید کنند و دبگری، واردات خودرو در عوض صادرات آن!
اولین نکته این آیین‌نامه به این معناست که عملا قرار نیست خودروی باکیفیتی وارد کشور شود و دومین و سومین نکته هم می‌تواند مبین این نکته باشد که بعد از مدتی و با تولید نمونه‌های داخلی، مساله واردات خودرو دوباره ممنوع می‌شود و مردم می‌مانند و انحصار خودروسازان.
ممنوعیت واردات خودروی ۲۰ هزار دلاری
تنها یک ماه تا اجرای وعده دولت و واردات خودرو به کشور باقیمانده است. اما حتی آیین‌نامه واردات خودرو رسانه‌ای نشده است. جلال رشیدی کوچی، نماینده مجلس در یک گفتگوی تلویزیونی اعلام کرده که دولت در حال تدوین محرمانه این آیین‌نامه است. آیین‌نامه‌ای که به گفته این نماینده «بند‌هایی در آن آورده شده که به جای اینکه دنبال جلب رضایت مردم باشد، بیشتر دنبال جلب رضایت خودروسازان بودند.»
آنگونه که رشیدی کوچی خبر داده، این آیین‌نامه در ۱۰ بند تنظیم شده است. مهم‌ترین بند این آیین‌نامه مربوط به سقف واردات خودرو است. بر اساس آیین‌نامه دولت، واردات خودرو در دو سقف انجام می‌شود، یکی سقف ۱۰ هزار دلاری و دیگری تا سقف ۲۰ هزار دلاری.
به گفته این نماینده مجلس، دسته اول این خودروها، خودروی اقتصادی است که حقوق ورودی این خودروها جمعا ۱۰ درصد است (۴ درصد حقوق گمرکی و ۶ درصد سود بازرگانی).
با این حساب قیمت یک خودروی ۱۰ هزار دلاری خارجی در کشور ما باید بین ۳۰۰ تا ۳۳۰ میلیون تومان تمام شود.
تولید خودروهای وارداتی در کشور
به گفته این نماینده نکته جالب توجه دیگری که در این آیین‌نامه وجود دارد، این است که این آیین‌نامه خودروسازان را مکلف می‌کند که بعد از مدتی، خودروهای اقتصادی وارداتی را در کشور تولید کنند.
اگرچه این تاکید در ابتدا مثبت به نظر می‌رسد، اما این نماینده مجلس می‌گوید «خودرو‌هایی که به‌عنوان خودروی اقتصادی قرار است خط تولیدش در ایران راه‌اندازی شود، همان خودرو‌هایی است که خط تولیدشان در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ راه‌اندازی شده و چند سالی است که خودروسازان روی تولید این محصولات کار می‌کنند.»
این نماینده مجلس در توضیح این موضوع می‌گوید مثلا خودروی کوییک یکی از آن خودروهای اقتصادی وارداتی است که صفر ستاره ایمنی دارد و مدت‌هاست به عنوان «خودروی اقتصادی وارداتی» در داخل مونتاژ می‌شود. یعنی این آیین‌نامه کاملا به نفع خودروسازان است.
از کدام کشور‌ها قرار است خودرو وارد کنیم؟
جلال رشیدی کوچی می‌گوید هنوز جواب این سوال مشخص نیست و در آیین‌نامه هم اشاره‌ای به این موضوع نشده است.
اما پیش از این زمزمه‌هایی درباره واردات خودروی روسی، هندی و البته چینی مطرح بود. خودرو‌هایی که برخی می‌گویند استاندارد‌های اولیه را هم ندارند.
واردکننده و تولیدکننده داخل یکی است؟
نکته مهم دیگری که گویا در آیین‌نامه آمده، تامین ارز واردات خودرو است. این نماینده مجلس می‌گوید «قرار است مجوز واردات خودرو در ازای صادرات خودرو و قطعات خودرو انجام شود.»
این بند رسما به این معناست که خودروسازان داخلی، قرار است واردکننده اصلی خودرو به کشور باشند. یعنی خودرو تولید و صادر کنند و در مقابل با ارز آن خودروی خارجی وارد کنند. خودرویی که نمونه داخلی آن را هم در داخل تولید می‌کنند و ممکن است به زودی نیازی به واردات آن هم نباشد!
یک ماه دیگر تا پایان مهلت اعلامی دولت برای واردات خودرو باقیمانده است و انتظار می‌رود هرچه سریع‌تر آیین‌نامه واردات خودرو منتشر و رسانه‌ای شود.
آیین‌نامه‌ای که می‌تواند به همه گمانه‌زنی‌ها پایان و نشان دهد هدف دولت واقعا واردات و ایجاد رقابت با خودروسازان داخلی است یا اینکه در واردات هم مانند تولید خودرو، انحصاری ایجاد می‌کند که نتیجه آن از قبل معلوم است.