اقتصاد۲۴- طی هفته گذشته نزدیک به هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شد، این عدد برای یک ماه منتهی به ۵ مرداد، ۷ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان بود. از شهریور ۱۳۹۹ جمع خروج پول حقیقی از بازار به ۱۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده است که ناامنی و عدم اطمینان را نشان می‌دهد. در روز گذشته نیز درحالی که روند حرکت شاخص کل بورس در ساعات ابتدایی معاملات روز شنبه ۸ مرداد ماه صعودی بود، اما در ادامه معاملات این روند نزولی شد و بورس مجددا قرمزپوش شد.
شاخص کل بورس در این روز با ۲۷۹۵ واحد کاهش، تا رقم یک میلیون و ۴۴۰ هزار واحد افت کرد. شاخص کل با معیار هم‌وزن نیز با کاهشی ۲۲۴۹ واحدی، در رقم ۳۸۷ هزار و ۲۱۸ واحد ایستاد. در این بازار ۲۹۳ هزار معامله به ارزش ۲۵ هزار و ۷۰۵ میلیارد ریال انجام شد. تمام این‌ها در حالی است که به تازگی عکسی از وزیر امور اقتصادی و دارایی منتشر شده که او را در حالی که چکمه به پا دارد، نشان می‌دهد که به بازدید میدانی از خرابی‌های سیل ویرانگر امامزاده داوود می‌پردازد. درباره حضور وزیر اقتصاد که حداقل او با چکمه در صحنه حاضر شد، بسیاری پرسیده‌اند در بحران رخ داده سیل اخیر، حضور وزیر اقتصاد که در لبه تیز استیضاح مجلس هم قرار دارد، چه تعریفی می‌تواند داشته باشد و حضور خاندوزی قرار است کدام مشکل واماندگان در گل و لای را حل کند؟ ضمن اینکه برخی کاربران فضای مجازی نیز این موضوع را مطرح کرده‌اند که چرا وزیر اقتصاد به جای سیل‌زدگان، وقت خود را صرف سر و سامان دادن سیل ویرانگری نمی‌کند که به تخریب بورس انجامیده است؟
۴ عاملی که بورس را ریزشی کرد
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه درباره تحولات بازار سرمایه گفت: یکی از عواملی که باعث این ریزش‌ها در روز‌های گذشته شده است قیمت‌گذاری دستوری است که باعث زیان شرکت‌ها شده و در صنایع مختلف از جمله در صنعت خودرو و لاستیک و صنایع غذایی نیز قابل مشاهده است و بنگاه‌های مختلف را با زیان مواجه کرده است.
بیشتر بخوانید: بورس‌بازی با رولت روسی؟
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به افزایش بدون اعلام قبلی نرخ بهره بانکی افزود: این موضوع نیز یکی دیگر از آسیب‌هایی بود که به میزان نقدینگی بازار سرمایه وارد شد و همچنین دو عامل فرعی دیگر یعنی کاهش قیمت‌ها در بازار‌های جهانی و اختلاف شدید نرخ ارز نیما و نرخ ارز آزاد از جمله مواردی بودند که بازار سرمایه را تحت فشار شدید قرار داد.
الزام بر کنار گذاشتن قیمت‌گذاری دستوری از سوی دولت
دارابی در ادامه خاطرنشان کرد: بهترین اقدامی که امروز می‌توان برای بازار سرمایه انجام داد این است که دولت در وهله نخست قیمت‌گذاری دستوری را کنار بگذارد. این در حالی است که همچنان لاتاری صنایع خودرویی برقرار است و زیان این صنعت نزدیک به ۴ میلیارد دلار رسیده است و موضوع دیگر نرخ بهره بانکی است که هر چند دولت پیش از ارایه لایحه بودجه این تعهد را به فعالین اقتصادی داده بود که نرخ بهره بانکی از کانال ۲۰ درصد پیشی نگیرد، اما نرخ بهره امروز نزدیک به ۲۲ درصد رسیده است.
دارابی تصریح کرد: آنچه مسلم است در نظام بانکی رقابت بر سر گرفتن سپرده بسیار بالاست و نظام بانکی نیز دچار کمبود شدید منابع مالی شده است و با این اوصاف امیدواریم دولت بر سر قول خود برای کاهش نرخ بهره بانکی باقی بماند. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به خلف وعده دولت در زمینه کاهش نرخ بهره بانکی تصریح کرد: این موضوع نشان می‌دهد که در حال حاضر یک تصمیم منسجم برای کاهش نرخ بهره بانکی وجود ندارد و در کنار آن هر چند دولت وعده داد برای بهبود شرایط اقتصادی ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف می‌کند، اما این‌بار ارز نیمایی به همان اندازه ارز ۴۲۰۰ تومانی برای اقتصاد کشور آسیب‌زا شده است.
آیا سیاست‌گذاری‌های اقتصادی در جهت بهبود شرایط بازار سرمایه حرکت کرده است؟
مهیار بقایی، کارشناس بازار سرمایه نیز در مورد ریزش‌های اخیر بورس گفت: امروز این انتظار می‌رود تا سهامدار حقیقی وارد بورس شود، اما این سوال مطرح می‌شود که آیا او اصلا امیدی برای ورود به این بازار دارد و آیا سیاست‌گذاری‌های اقتصادی در جهت بهبود شرایط بازار سرمایه است؟ این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: به عنوان مثال در یک خبر گفته می‌شود قرار است تعدادی از خودرو‌ها در بورس کالا عرضه شوند، اما پس از آن در خبر دیگری گفته می‌شود قیمت‌گذاری خودرو به شکل دیگری صورت خواهد گرفت و نرخ‌گذاری در بورس کالا نخواهد آمد. یک نمونه دیگر اینکه از بهمن ماه سال گذشته بحث واگذاری سهام خودرویی‌ها مطرح شده که هنوز هم این قضیه بلاتکلیف مانده است و باعث خروج منابع مالی از بورس شده است.
مدیران بورسی به فکر نجات شرکت‌های تامین اجتماعی باشند
این فعال حوزه بورس تصریح کرد: در بخش بازنشستگی و تامین اجتماعی هم بسیاری از شرکت‌های بورسی که به ظاهر زیان‌ده هستند، اما پتانسیل بالایی دارند که باید احیا شوند و لازم است مدیران لایقی که در خارج از کشور حضور دارند برای این منظور دور هم جمع شوند تا این شرکت‌ها را از این وضعیت نجات دهند. این فعال حوزه بورس با بیان اینکه چشم‌انداز سیاسی کشور (برجام) کاملا مبهم و نامشخص است گفت: در صورتی که فرد سرمایهگذاری خواستار سرمایهگذاری در کشور باشد با این چشم‌انداز مه‌آلود از سرمایهگذاری در ایران منصرف خواهد شد و نکته بعدی اینکه باید دید کدام بازار در ایران سوددهی دارد؟ به عنوان نمونه در لاتاری خودرو که گفته می‌شود سوددهی صددرصدی هم دارد، اما شاهد آنیم که این بازار امروز نوعی بخت‌آزمایی شده که تنها بازار دلال‌پروری خودرو را تقویت می‌کند.
بورس امروز نسبت به بازار‌های دیگر ارزندگی بالایی ندارد
بقایی تصریح کرد: از سوی دیگر بازار مسکن به دلیل حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و رشد قیمت مواد اولیه و مصالح ساختمانی باز هم افزایش پیدا کرد و بر‌اساس گزارش‌های بانک مرکزی و مرکز آمار ایران ملک هم به همین دلیل افزایش قیمت داشته است و سرمایه‌گذار خرد در بازار سرمایه نیز ناخودآگاه از سهامداری در بازار سرمایه ناامید می‌شود. بقایی گفت: در مجموع بورس ما هر چند امروز ارزندگی بالایی ندارد، اما برای سرمایهگذاری یک سال و بالاتر هنوز هم مفید است.
او با بیان اینکه با وضعیت اقتصادی کنونی مردم نمی‌توانند به فکر سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت باشند، ادامه داد: بسیاری از افراد درگیر معیشت روزانه خود شده‌اند و تصمیمات اقتصادی هم به گونه‌ای پیش نرفته تا میزان درآمد مردم رشد کند و سرانه درآمدی کشور به‌شدت کم شده است.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: با توجه به شرایط کنونی تنها پیشنهادی که می‌توان داشت سرمایهگذاری در صندوق‌های سرمایهگذاری سهامی و درآمد ثابت است. بقایی افزود: موضوعی که مغفول مانده این است که دولت به صورت جدی به بخش خصوصی بها نداده است و درآمدزایی از فرصت‌ها نادیده گرفته می‌شود این درحالی است که بزرگ‌ترین رویدادی که این روز‌ها می‌توان از آن درآمد کسب کرد جام جهانی قطر است، اما باید دید مسوولان برای این رویداد چه برنامه‌ریزی کرده‌اند و در این رویداد می‌بینیم که قطر از کشور‌های مختلف درخواست همکاری داشته و ترکیه با وجود مسافت زیاد اعلام همکاری کرده است که امیدواریم کیش هم از این فرصت استفاده کند.