اقتصاد۲۴- این شرایط که نتیجهی گلآلود شدن سرچشمهی کوهرنگ بود تا دو هفته طول کشید و در این مدت آب شرب از طریق تانکر و آب بستهبندی به مردم میرسید ولی برای مصارف دیگر آب کافی در دسترس نبود.
سابقهی کدورت و کاهش آب در سالهای گذشته
منبع اصلی تامین آب شرب شهرکرد تا اوایل دههی ۹۰ منابع زیرزمینی بود که به دلیل پایین آمدن سطح این آبها و نیاز بیشتر شهر، خط آب کوهرنگ نیز بهعنوان پدافند اضافه شد. طی یکی دو سال اخیر با افزایش جمعیت و میزان مصرف، این خط هم پاسخگوی نیازهای شهر نبود بهویژه آنکه شبکهی آبرسانی استان در سالهای اخیر بهینهسازی نشده است. به همین دلیل مردم بخشهای مختلف شهر طی زمستان و در پی منجمد شدن بخشی از آب کوهرنگ، با کمبود یا قطعی آب روبهرو بودند.
به گفتهی ساکنان محلی بین سالهای ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۷ نیز چند بار کدورت آب اتفاق افتاده بود ولی آن زمان میزان آلودگی و برداشت و مصرف از منابع کمتر بود و مسئله رسانهای نشد.
کاهش کیفیت آب پس از وصل مجدد
یکی از نکاتی که پس از این بحران توجه را جلب کرد نبود، تصفیهخانهی اصلی در مبدأ تأمین آب شهرها و روستاهایی است که دچار مشکل شدهاند. به نظر میرسد آب چشمهی کوهرنگ طی سالهای گذشته صرفا با کلرزنی و روشهای ابتدایی تصفیه و روانهی لولههای مصرف خانگی میشده است. گواه این مسئله، خبرهاییست که وعدهی تکمیل تصفیهخانهی شهرکرد را میدهد و اینکه وزیر نیرو در سفر به شهرکرد تکمیل سریعتر این تصفیهخانهی بزرگ و مجهز را ضروری دانست.
صحبتهای مدیرعامل آبفای چهارمحال و بختیاری هم تایید میکند تنها فیلتر آب در این مسیر نه یک مرکز مجهز که بیشتر محلی برای پمپاژ آب است. احمدرضا محمدی دربارهی عملکرد تصفیهخانهی خالک گفت: «شدت کدورت آب چشمه کوهرنگ به حدی است که هیچ تصفیهخانهای قادر به تصفیه آب نیست. منتظریم کدورت پایین بیاید تا تصفیهخانه بتواند با مواد منعقدکننده و کمک گروهی که از تهران آمدهاند آنرا ارتقا پهمپ و آب را تصفیه کنند اما چشمه متلاطم است و امکان تصفیهی آب وجود ندارد.»
بیشتر بخوانید: فریاد بیآبی از شهرکرد که بام ایران است
طی روزهای اخیر در کنار آبرسانی با تانکر، نصب تجهیزات رفع کدورت در خط انتقال آب چشمهی کوهرنگ، وارد مدار شدن دو خط پدافندی، راهاندازی ایستگاههای بستهبندی آب و اضافه کردن تعدادی از چاههای کشاورزی راه حلهایی است که برای تامین آب آشامیدنی راه حلهای جایگزین هستند که بهداشتی بودن این منابع آبی نیز محل پرسش است.
بیتوجهی به کاهش آب پس از زلزلهی چلگرد
ذخایر یخچالی در زردکوه و بالادست چشمه از بین رفته که نشانهی فروپاشی لایههای زیرین خاک در کوهرنگ است، این تغییرات میتواند مقدمهی خشک شدن کامل کوهرنگ و خشکسالی برای چهارمحال و بختیاری و اصفهان باشد، خطری جدی برای هر دو استان.
محمد درویش، فعال محیطزیست با اشاره به کاهش بار گلآلودگی چشمه کوهرنگ پس از چند روز این شرایط را قابل پیشبینی و هشداردهنده دانست و گفت: «این چشمه منبع اصلی تامین آب شرب چِلگِرد، کوهرنگ و شهرها و روستاهای مسیر تا شهرکرد و همینطور زایندهرود است. پس از زلزلهی سال گذشته در منطقه و با وجود کاهش میزان آبدهی چشمهی کوهرنگ هیچ گزارش راهبردی دربارهی آن ارائه نشد و مراکز علمی کشور و دانشگاهی شهرکرد به موضوع توجه نکردند.»
درویش شرایط استان را خشکسالی مدیریتی عنوان کرد و ادامه داد: «جهانگرمایی و پیشبینی افزایش ۴ درجهای دما هشدار جدیست. از طرف دیگر باید شرایط فعلی پیشبینی و منبع ذخیرهی آب برای شهرکرد و شهرهای دیگر در نظر گرفته میشد، در حالیکه آب از سرچشمه فقط با یک لوله و کمترین امکانات بهداشتی به شهرکرد منتقل میشد و حتی یک منبع آرامبخش برای کاهش رسوب هم در نظر گرفته نشده بود.»
او در همین مورد تاکید کرد اتفاق فعلی بار دیگر ثابت میکند نباید چیدمان توسعه در این دو استان را شرطی میکردیم و لازم است اقتصادی در منطقه تعریف شود که آبمحور نباشد.