اقتصاد۲۴- ایران سومین بازار بزرگ پرمصرف محصولات آرایشی و بهداشتی در منطقه را پس از عربستان و ترکیه در اختیار دارد. بر اساس گزارشی که حمیدرضا محمدی، دبیرکل فدراسیون اقتصاد سلامت از بازار لوازم آرایشی و بهداشتی ارائه کرده، بازار این محصولات در ایران رقمی در حدود ۳۲هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. البته در مقابل تولید داخلی، از قاچاق سالانه ۲۰میلیارد دلاری، ۲.۵میلیارد دلار مربوط به قاچاق محصولات آرایشی و بهداشتی است. متولیان بخش خصوصی و دولتی برای ساماندهی این بازار چه نسخه‌ای پیچیده‌اند؟
در هجدهمین جلسه کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران، فعالان اقتصادی با تاکید بر اینکه در حال حاضر محصولات تقلبی و قاچاق آرایشی و بهداشتی، سلامت جامعه مصرف‌کنندگان را با تهدید جدی مواجه کرده است، مدیران بخش‌خصوصی و مسئولان دولتی بر تلاش برای مقابله با قاچاق محصولات این بخش در سطح عرضه، تاکید کردند. این در حالی بود که صاحبان دو انجمن، تولیدکنندگان و واردکنندگان فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی، بر واردات هدفمند و کنترل‌شده در این بخش، اتفاق‌نظر داشتند.
علی نقیب، رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران با بیان اینکه میزان قاچاق کالا به کشور، سالانه حدود ۲۰میلیارد دلار برآورد می‌شود، گفت: از این میزان، ۲.۵میلیارد دلار مربوط به قاچاق محصولات آرایشی و بهداشتی است. به گفته وی، راه‌حل کنترل و مقابله با قاچاق، برخورد و اعمال سیاست‌های بازدارنده در سطح عرضه این محصولات است.
سیر صعودی ورود کالای تقلبی
امیرمحمد پرهام‌فر، مدیرکل دفتر پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز با بیان اینکه میزان ورود کالاهای تقلبی به بازار مصرف نیز افزایشی بوده است، به برخی اقدامات ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در حوزه محصولات آرایشی و بهداشتی، اشاره کرد و تلاش برای رفع ممنوعیت واردات مواد اولیه تولید این محصولات را از آن جمله دانست. به گفته پرهام‌فر، پس از نزدیک به چهار سال پیگیری و مذاکره این ستاد با وزارت صمت، سرانجام، این وزارتخانه با واردات مواد اولیه تولید محصولات آرایشی و بهداشتی به کشور به صورت «بالک»، موافقت کرد و طی روزهای آینده، این آزادسازی ابلاغ خواهد شد. وی همچنین با بیان اینکه بسیاری از تولیدات داخلی در این صنعت نیز، از کیفیت مناسب برخوردار نیست، تصریح کرد که ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در حال تدوین فهرست محصولات نهایی و ساخته شده است که اجازه واردات برای آن صادر شود.
معضل رسوب مواد اولیه در گمرکات
محمود آل‌بویه، مدیرکل امور فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو نیز در این جلسه، رسوب مواد اولیه تولید در این بخش را یکی از مشکلات پیش‌روی این صنعت عنوان کرد و گفت: به تازگی بخشنامه‌ای از سوی سازمان غذا و دارو صادر و ابلاغ شده است که بر اساس آن، ترخیص مواد اولیه از گمرکات با اخذ تعهد محضری مبنی بر سلامت محموله‌ها، به مسئولان فنی و مدیران عامل شرکت‌های فعال در صنعت لوازم آرایشی و بهداشتی تفویض شده است و در صورتیکه تخلفی صورت گیرد، سازمان غذا و دارو به عنوان مدعی‌العموم وارد می‌شود.
وی با بیان اینکه به دنبال آن هستیم تا نظارت‌های پیشینی به نظارت پسینی تبدیل شود و تمام مسئولیت‌ها به عهده مدیر فنی و مدیرعامل شرکت، گذاشته شود، افزود: آئین‌نامه این تصمیم نیز در حال تهیه است و با انجمن‌های مربوطه و دانشگاه‌های علوم پزشکی نیز مشورت و مکاتبه پیرامون آن صورت گرفته است. به گفته وی، با تصویب این آئین‌نامه، از معطلی و بوروکراسی زمان‌بر در ترخیص مواد اولیه تولیدات آرایشی و بهداشتی کاسته خواهد شد.
تفاوت دیدگاه درباره واردات
علیرضا کیانی، نایب‌رئیس انجمن تولیدکنندگان لوازم آرایشی و بهداشتی نیز با تاکید بر اینکه این انجمن نیز مخالفتی با واردات محصولات آرایشی و بهداشتی ندارد، گفت: با این حال، معتقدیم و اصرار داریم که این واردات باید کنترل‌شده باشد و کانال‌های توزیع محصولات وارداتی نیز شفاف باشد.
وی با بیان اینکه راه حل کاهش قاچاق در این بخش، آزادسازی واردات نیست، افزود: در حال حاضر بیش از ۹۷درصد محصولات آرایشی و بهداشتی مورد مصرف در کشور، در داخل تولید می‌شود و تنها دو یا سه قلم را نتوانسته‌ایم تولید کنیم.
کیانی سپس، راهکار رفع مشکلات در این بخش را در این دانست که انجمن تولیدکنندگان و انجمن واردکنندگان محصولات آرایشی و بهداشتی، به طور مشترک و هم‌پا با یکدیگر، وارد عمل شده و مکانیزمی را برای کاهش حداکثری قاچاق در این بخش پیشنهاد دهند. وی همچنین تصریح کرد که این دو تشکل باید در خصوص نوع واردات محصولات آرایشی و بهداشتی به کشور نیز به تفاهم برسند.
محمدرضا بحیرایی، رئیس انجمن واردکنندگان فرآورده‌های بهداشتی، آرایشی و عطریات ایران نیز، با اشاره به ممنوعیت واردات این بخش از سال ۹۷ تاکنون و خسارات مالی که به فعالان اقتصادی وارد شده، تصریح کرد که در حال حاضر، مسئله اصلی و بحرانی، وجود انبوه کالاهای نامرغوب و تقلبی آرایشی و بهداشتی در سطح عرضه است.
محمود نجفی‌عرب رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران، افزود: طی سال‌های گذشته، در حالی سیاست واردات برای برخی داروها اعمال شد که این تدبیر بعدها منجر به تولید داخل این دارو در کشور شد و به نظر می‌رسد که در حوزه لوازم و محصولات آرایشی و بهداشتی نیز می‌توان از تجربه دارو استفاده کرد و با آزادسازی واردات این محصولات، زمینه تولید مناسب و باکیفیت آن در داخل کشور را فراهم کرد.
منبع: فردای اقتصاد