اقتصاد۲۴- ترور در مسکو. ابتدای هفته، یک اتوموبیل که سرنشین آن زنی ۲۹ ساله بود، در حوالی مسکو منفجر شد. ترور به سرعت به اوکراینیها نسبت داده شد و تصویر پدر مشهور این زن، در حالی که ناباورانه سوختن فرزندش را تماشا میکرد، به سرعت در سراسر جهان مخابره شد.
در خودرویی که روز ۲۵ آگوست منفجر شد، داریا دوگین، سیاستمدار روس و دختر الکساندر دوگین نظریه پرداز و از متحدان پوتین حضور داشت. به گفته سرویس امنیت روسیه، یک شهروند اوکراین دوریا و الکساندر را تا یک جشنواره دنبال کرده و بعد بمب را در ماشین جا گذاری کرده است. ظاهرا مظنون به این ماجرا، به کشور همسایه، استونی فرار کرده است.
اوکراینی ها، اما این اتهام را نمیپذیرند. آنها که البته دل خوشی از الکساندر دوگین ندارند، میگویند این توصیفات سازمان امنیت روسیه شبیه به خیال است.
داریا دوگین که بود؟
داریا دوگین هم مثل پدرش شخصیت رسانهای داشت و از سر و صدا خوشش میآمد. او در برنامههای تلویزیونی همان راهی را ادامه میداد که پدرش در دو دهه گذشته رفته است. ضد غرب بود و حمله نظامی روسیه به اوکراین را میستود. او نه تنها در برنامههای تلویزیونی حرفهای ضد غرب و جنگ طلبانه را تکرار میکرد، بلکه در شبکههای اجتماعی هم تبدیل به یک چهره شده بود. داریا معتقد بود که روسیه بزرگ، همان گونه که در زمان تزارها وجود داشته باید در سراسر اوراسیا کشیده شود و مرزهای فعلی این کشور را نمیپذیرفت. او طرفدار اتحادیه اسلاوی شرقی متشکل از روسیه، اوکراین و بلاروس بود. علوم سیاسی، یعنی همان رشتهای که الکساندر دوگین در آن تحصیل کرده است را در دانشگاه دولتی مسکو خواند و بعدها دقیقا جا پای پدرش گذاشت.
اگر بخواهیم در مورد این ترور حرف بزنیم، شناخت الکساندر دوگین، ضروری به نظر میرسد. ظاهرا او مهمترین فرد در زندگی داریا بود و به گفته برخی تحلیل گران هدف ترور هم کسی جز همین مرد ۶۰ ساله نبود. دوگین پدر قرار بود با همان خودرویی به خانه برگردد که داریا سوار آن شده بود، اما دقایقی قبل از حرکت تصمیم خود را عوض میکند.
الکساندر دوگین، در دانشگاه علوم سیاسی خوانده و در برخی از حرفهای درگوشی به راسپوتین روسیه معاصر مشهور است. رابطه الکساندر دوگین با پوتین البته به نزدیکی رابطه راسپوتین با تزار نبوده است. اما نظریات او در حوزه علوم سیاسی و دامن زدنش به توسعه طلبی روس ها، باعث و بانی بسیاری از سیاستهای مسکو در سالهای اخیر بوده است. دوگین در روسیه به عنوان دانشمند علوم سیاسی شناخته میشود و دشمنی دیرینهای با اوکراین به عنوان کشوری مستقل دارد. حتی در سال ۲۰۱۴ ویدیویی از او منتشر شد که در آن اوکراینیها را به مرگ تهدید میکرد. همین ویدیو باعث شد تا الکساندر دوگین از استادی دانشگاه مسکو اخراج شود. حکم این اخراج به دست ولادیمیر پوتین امضا شد.
در سالهای اخیر پوتین، دوگین را بارها ناامید کرده بود. در برخی از مصاحبهها این مرد میانسال، رییس جمهور روسیه را متهم میکرد که به اندازه کافی در سیاستهای خود بلندپرواز نیست. داریا هم در این زمینه طرفدار پدر بود. نوامبر گذشته، پس از اینکه روسیه شروع به انباشت نیروهای خود در مرز با اوکراین کرد، دوگینا اوکراین را به عنوان «مرز بهداشتی» بین روسیه و غرب توصیف کرد.
چرا دختر دوگین ترور شد؟
این روزها نمیشود با قطعیت الکساندر دوگین را مغز متفکر پوتین دانست. مواضع این دو از سال ۲۰۱۴ مدام از یکدیگر دور شده است. اما در زمینه اوکراین هر دو معتقدند که این کشور باید ضمیمه روسیه شود. عجیب آنکه الکساندر دوگین در آخرین پستهای تلگرام و وبلاگ خود به تاریخ ۲۰ اوت، درست پیش از مرگ دخترش، اعلام کرد که رژیم محافظهکار مسکو شش ماه بیشتر دوام نخواهد آورد، و روسیه به زودی دستخوش «تحولات آخرالزمانی» خواهد شد. این اشارات باعث شده تا کییف، ترور داریا دوگین را مرتبط با اختلافات داخلی در روسیه بخواند. با این حال سرگئی لاوروف، وزیرخارجه روسیه نیز اخیرا گفت روسیه با قاتلان دوگینا به سختی برخورد خواهد کرد. خود دوگین هم میگوید انتقام این ترور را در جنگ با اوکراینیها میگیرد. جان کربی، مدیر ارتباطات شورای امنیت ملی آمریکا روز دوشنبه به خبرگزاری «سیانان» گفت: «ما واقعا نمیدانیم چه کسی پشت این ترور است و انگیزهاش چه بوده است.» به گفته وی، هیچ ارتباط مستقیمی میان این قتل با دولت اوکراین وجود ندارد، و کییف با صراحت هرگونه دخالت در این توطئه را رد کرده است.
دوگین و روسیه معتقدند که ابعاد جنگ در اوکراین پس از ترور داریا دوگین، باید گسترش پیدا کند. آنها ترور در حوالی مسکو را به عنوان اعلام جنگ کییف علیه روسیه در نظر گرفته اند و خشم خود را متوجه اوکراینیها کرده اند. حملات روزهای اخیر روسیه به اوکراین هم پررنگتر از قبل شده است. این ماجرا تا جایی پیش رفته که برخی از تحلیل گران معتقدند ترور داریا و قربانی کردن او میتواند کار حلقههایی در قدرت مسکو باشد که خواهان شعله ور کردن بیشتر جنگ در اوکراین هستند.