اقتصاد۲۴- اهالی بازار سرمایه بر این باورند که روند آتی این بازار متاثر از متغیر‌هایی است که در حال حاضر در هاله‌ای از ابهام قرار دارند و مشخص شدن هر یک از این متغیر‌ها می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش داده و به رشد بازار کمک کند. در این میان به جرات می‌توان گفت که مهم‌ترین ابهام یک سال گذشته بازار سرمایه کشور، برجام بوده و مشخص نشدن نتیجه مذاکرات باعث شده که سرمایه‌گذاران با ریسک بالایی روبه‌رو باشند و هرگونه رشد آتی بازار مستلزم رفع شدن این موضوع است، شاخص بورس در ۱۱۹ روز کاری سال ۱۴۰۱ با ۱۲ هزار و ۹ واحد کاهش، معادل ۰.۸۸ درصد افت کرده و به رقم یک میلیون و ۳۵۵ هزار و ۲۴۱ واحد رسیده است. شاخص کل هموزن نیز در این مدت با ۴۷ هزار و ۴۱۰ واحد افزیش، معادل ۱۳.۶۱ درصد رشد کرد. شاخص بازار اول هم با ۵۶ هزار و ۷۰۱ واحد افت در این مدت به رقم یک میلیون و ۱۰۰۷ هزار و ۴۱۰ واحد و شاخص بازار دوم با ۱۲۳ هزار و ۲۷۲ واحد رشد به عدد ۲ میلیون و ۶۸۲ هزار و ۷۰۰ واحد رسیدند که به این ترتیب شاخص بازار اول با ۵.۳۳ درصد کاهش و شاخص بازار دوم با ۴.۸۲ درصد افزایش همراه شدند.
بورس چگونه رشد کرد؟
۲۱ شهریور ماه، پس از افت پی در پی شاخص‌های بازار سرمایه، سهامداران متضرر در مقابل سازمان بورس تجمع و نسبت به افزایش ریسک‌ها در بورس و افت شدید قیمت سهام اعتراض کردند. به نظر می‌رسد نزدیک به دو هفته پس از این تجمع، حالا سازمان بورس دست به راهکار‌های تازه‌ای زده و اتفاقات عجیبی در بازار سرمایه در حال رخ دادن است. درحالی که با محدودیت‌های اینترنت و حاشیه‌های ایجاد شده پس از اعتراضات اخیر، پیش‌بینی اولیه این بود که فضای جالب توجهی در بورس شکل نگیرد؛ اما سازمان بورس با راهکار خاصی از ابزار «حقوقی‌ها» برای بالا نگه داشتن رشد شاخص‌های بورس استفاده کرده است.
وب‌سایت «اکوایران» در این باره نوشته است: سازمان بورس در یکی دیگر از اقدامات عجیب خود پس از راهکار صبحانه خوردن، اقدام به الزام بازارگردانان برای قرار ندادن سفارش فروش کرده است تا بازار برای چند صباحی بدون فروشنده باشد و تنها خریداران صف‌های خرید را تشکیل بدهند. اما این راهکار ممکن است همچون اقدامات دیگر تنها مسکنی چند روزه باشد و بازار در اولین فرصت و در قیمت‌های بالاتر، جایی که دوباره مردم به بازار اعتماد می‌کنند دست به فروش‌های سنگین بزنند و باز هم مانند نیمه‌های شهریور ماه امسال شاهد اعتراضاتی در جلوی سازمان باشیم.
در جریان دادوستد‌های روز گذشته بازار سرمایه نیز بیش از ۵ میلیارد و ۸۳ میلیون سهم و حق‌تقدم به‌ارزشی بالغ بر ۲ هزار و ۸۹۴ میلیارد تومان در بیش از ۲۵۹ هزار نوبت مورد دادوستد قرار گرفت و شاخص بورس با رشد ۱۲ هزار و ۱۱۶ واحدی در ارتفاع یک‌میلیون و ۳۴۶ هزار و ۵۶۴ واحد قرار گرفت. بیشترین اثر مثبت بر دماسنج بازار سهام در روز گذشته به نام نماد‌های معاملاتی شرکت‌های پالایش نفت اصفهان، فولاد مبارکه اصفهان و پتروشیمی نوری شد و در مقابل شرکت‌های معدنی و صنعتی گل گهر، گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید و معدنی و صنعتی چادرملو با افت خود مانع افزایش بیشتر نماگر بازار سهام شدند.
حمایت از بورس معنایی ندارد
آلبرت بغوزیان، کارشناس اقتصادی بر این باور است که اگر بازار سرمایه رقابتی است و تعداد سهامداران آن هم بالاست حمایت از این بازار چندان معنایی ندارد و تنها حمایت باید به منظور عدم تشکیل صف‌های خرید و فروش مصنوعی در این بازار باشد.
این اقتصاددان در ادامه به «اعتماد» گفت: اینکه گفته می‌شود از شرکت‌های صنعتی حمایت می‌شود بیشتر منظور حمایت‌های مالی است؛ به عنوان نمونه برای بازار خودرو حمایت‌ها برای واردات و ایجاد بازار و کاهش قیمت تمام شده معنی دارد، اما حمایت از بورس که این روز‌ها بیان شده چندان معنایی ندارد و تنها صف‌های فروش مصنوعی به وجود می‌آید و یک روز و دو روز رشد شاخص‌های بورس برای ارزیابی این بازار ملاک خوبی نیست.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: باید بررسی کرد که چند روز در سال شاخص‌های بورس رشد داشته و چند روز دیگر منفی بوده و برآیند آن چه بوده است.
سرمایه‌گذاران بورس رها شدند
بغوزیان در مورد عدم اعتماد مردم برای سرمایه‌گذاری در این بازار خاطرنشان کرد: اتفاقاتی که در دولت قبل رخ داد باعث به وجود آمدن رونق کاذب در بورس شد و در سقوط بورس هم شاهد آن بودیم که سرمایه‌گذاران را رها کردند مانند سفر زیارتی که مردم را دعوت می‌کنند، اما در زمان بازگشت هیچ وسیله حمل و نقلی هم نباشد و مردم را رها کنند و در بورس هم همین اتفاق افتاد و ناجوانمردانه قیمت‌ها را در بخش سفارش‌گذاری دستکاری کردند و دولت هم چشم‌های خود را بست.
این کارشناس ارشد اقتصادی در ادامه گفت: پس از دو سال دیگر نباید بهانه دولت قبل باشد و باید به این سوال پاسخ داده شود که چرا باید صف فروش درست شود هر چند در دولت گذشته این اتفاق افتاد، اما در دولت فعلی هم شعار‌ها برای بهبود بورس به جایی نرسید و اعتماد‌سازی‌ها برای رشد بورس به جایی نرسید و این بازار شبیه بازار خودرو و ماکارونی نیست که شبیه آن‌ها برای آن تصمیم‌گیری شود ضمن آنکه اعتماد‌سازی بین مردم از شرایط اقتصادی به وجود می‌آید و در دولت جدید هم شاهد آن بودیم که بیشترین رشد قیمت‌ها را داشتیم و اگر دولت قبل بورس را تخریب کرد دولت فعلی هم قیمت کالا‌ها را افزایش داد.
بیشتر بخوانید: آیا رونق در پاییز به بازار سهام برمی‌گردد؟
مگر چه اتفاقی در کشور افتاده که هر روز باید شاهد افزایش قیمت مرغ و تخم‌مرغ باشیم؟ این در حالی است که این مساله غیرطبیعی است؛ مگر چه اتفاقی در کشور افتاده که نمی‌توان آن را کنترل کرد؟
بغوزیان گفت: اگر در کارنامه بورس کسی نمره قبولی هم نیاورد باز هم فردی تنبیه نمی‌شود و تنها در رشد‌ها پاداش بدهند این نوع برخورد با روسای بورس اصلا درست نیست.
در ۶ ماهه دوم هم بورس تکانی نمی‌خورد
این کارشناس اقتصادی در‌خصوص چشم‌انداز بورس در ۶ ماهه دوم سال ۱۴۰۱ افزود: باید دید چه اتفاق مهمی قرار است در ۶ ماهه دوم رخ بدهد تا مسیر بورس را تغییر کند؟ آیا قرار است مدیریت تغییر کند یا برجام امضا خواهد شد یا نرخ ارز عوض می‌شود یا اینکه قیمت کالا‌ها تغییر خواهد کرد و روی سودآوری شرکت‌ها اثر خواهد گذاشت که بتواند بر بورس تغییر بالایی داشته باشد.
او تصریح کرد: به اعتقاد من اتفاق چندانی در بورس رخ نخواهد داد؛ ضمن آنکه برخوردی با عاملان ریزش بورس صورت نگرفته و کماکان این افراد در بدنه بورس حضور دارند و هراز گاهی باعث رشد و ریزش شرکت‌ها می‌شوند و با این اطلاعات سودشان را برمی‌دارند.
منبع: اعتماد