اقتصاد۲۴- فرایند واردات خودرو آغاز شده است. این آخرین خبری است که وزارت صمت در رابطه با طرح واردات خودرو به کشور منتشر کرده است. وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد: اکنون بررسی درخواست واردکنندگان خودرو در حال انجام است و مطابق با آئین‌نامه واردات و دستورالعمل اجرایی آئین‌نامه فرایند واردات خودرو آغاز شده است.
اما این صحبت وزارت صمت به این معنی است که ورود خودروهای خارجی نزدیک است؟
برخلاف کارشناسان صنعت خودرو، وزارت صمت معتقد است که خودروهای خارجی تا پایان امسال وارد کشور می‌شود. البته این اولین وعده وزارتخانه صمت نبود و قبل از این هم وعده داده بود که واردات از اردیبهشت‌ماه و بعد از آن، شهریورماه آغاز می‌شود. کارشناسان می‌گویند که آئین‌نامه واردات خودرو ایرادات بسیاری دارد و حتی قابلیت اجرا را ندارد. آن‌ها می‌گویند که این آئین‌نامه برای شرایط ایده‌آل و غیرتحریمی تدوین شده و باید دید که وزارت صمت چگونه می‌خواهد آن را اجرا کند.
کاظم محمدی نیک‌خواه، کارشناس صنعت خودرو گفت: فعلا وزارت صمت اعلام کرده است که فرایند آن آغاز شده است. این صحبت وزارت صمت نشان می‌دهد که حتی آئین‌نامه واردات هم هنوز به نهایی نشده است و وزارت صمت همچنان با ابهام و وعده کار خود را پیش می‌برد.
به گفته این کارشناس صنعت خودرو، وزارت صمت زمانی می‌تواند راجع به واردات خودرو با مردم صحبت کند که آن را به مرحله نهایی رسانده باشد و خودروهای خارجی در راه بازار ایران باشد.
او توضیح داد: طرح واردات خودرو به کشور با سرعت بسیار کمی پیش می‌رود و به نظر نمی‌رسد که دولت بتواند حتی تا پایان سال آن را به مرحله اجرا برساند. اما از آنجایی که آئین‌نامه تاریخ انقضا دارد، پس از اتمام سال ۱۴۰۱ دولت باید مجددا این آئین‌نامه را نگارش کند و در دستور کار قرار دهد. اگر دولت و وزارت صمت در سال آینده نیز مانند امسال عمل کند، به نظر نمی‌رسد که خودروهای خارجی حتی در سال آینده هم وارد بازار خودروی کشور شود.
بازار اثر می‌پذیرد؟
بازار خودروی کشور همچنان بلاتکلیف است و در وضعیت رکود قرار گرفته است. خریداران و فروشندگان منتظر یک خبر قطعی از واردات هستند. البته پیش از این، قیمت‌ها با اخباری که از واردات خودرو منتشر می‌شد، نوساناتی را تجربه می‌کرد. اما آیا با گذشت یک سال، بازار باز هم به این اخبار واکنش نشان می‌دهد؟
محمدی نیک‌خواه گفت: دیگر بازار و قیمت‌ها به این اخبار واکنش نشان نمی‌دهد و در حال حاضر تنها دلار است که میزان نوسان قیمتی را تعیین می‌کند. اگر نرخ ارز به یک ثبات نسبی برسد، احتمال دارد که بازار از رکود خارج شود.
چه شرکت‌هایی خودرو وارد می‌کنند؟
ابهمات آئین‌نامه تنها به زمان اجرای آن ختم نمی‌شود و حتی انجمن واردادکنندگان نیز نمی‌داند که چه کسانی واردکنند نهایی خودرو هستند. پیش از این پیش‌بینی می‌شد که تنها خودروسازان هستند که خودرو وارد می‌کنند. اما به گفته دبیر انجمن واردکنندگان، این احتمال هم نشدنی است.
مهدی دادفر در رابطه با ایراد‌های موجود در آئین‌نامه گفت: طبق دستورالعملی که برای واردات منتشر شده، شرکت‌های خصوصی و افراد نمی‌توانند خودرو به کشور وارد کنند. اما مشخص نیست که چرا وزارت صمت اعلام کرده که افراد می‌توانند درخواست خود را به این وزارتخانه ارسال کنند. در حالی که طبق برخی از گفته‌ها، فقط خودروسازان هستند که قابلیت وارد کردن خودرو دارند.
او در ادامه افزود:، اما باید به این نکته توجه کرد که طبق ماده چهار آئین‌نامه، کسانی می‌توانند خودرو وارد کنند که شرکت نمایندگی یک برند خودروسازی داشته باشند. یعنی با این قانون، حتی خودروسازان دولتی نیز قابلیت واردات را ندارند. چون این شرکت‌ها نماینده یک برند نیستند.
دادفر گفت: خودروسازان شاید بتوانند به صورت غیرنمایندگی خودرو وارد کنند که آن هم بعید است که بعد از ورود این خودرو‌ها خدمات پس از فروش داشته باشند.