اقتصاد۲۴- بانک مرکزی و سازمان بورس در ماه‌های گذشته طرح وثیقه‌گذاری سهام برای دریافت وام را معرفی کردند. این طرح که یکی دیگر از اقدامات دولت سیزدهم برای تسهیل اعطای وام است با رونمایی از سامانه ستاره در مرداد ماه امسال آغاز بکار کرد.
بانک‌ها تصمیم‌گیرنده اصلی هستند
یکی از ابهامات پیرامون طرح توثیق سهام برای دریافت وام، تحمیل ریسک پرداخت این وام‌ها بر شبکه بانکی بود و این نگرانی وجود داشت که تحمیل این شرایط به بانک‌هاُ منابع آن‌ها را به تهدیدی جدی مواجه کند. با این وجود محمد باغستانی مدیرعامل سپرده‌گذاری مرکزی به تازگی اعلام کرده است که ارائه تسهیلات به سهامداران به سیاست‌های داخلی بانک‌ها بستگی دارد؛ بنابراین به نظر نمی‌رسد که اعطای این وام‌ها یک سیاست تکلیفی باشد و بانک‌ها مختارند که در خصوص اعطای این وام‌ها تصمیم‌گیری کنند.
حال این سوال به وجود می‌آید که آیا بانک‌ها در شرایط کنونی تمایلی به پرداخت وام به وثیقه‌گذاری سهام دارند؟
حال بورس خوب نیست
این روز‌ها بورس تهران اوضاع خوبی ندارد و بازار سهام در یک روند نزولی مزمن گرفتار شده است. ریزش بورس در ماه‌های اخیر باعث شده که شاخص کل در سطوحی پایین‌تر از ابتدای سال قرار بگیرد و با ابهاماتی که پیرامون وضعیت اقتصادی کشور وجود دارد، ادامه این روند نزولی دور از انتظار نیست.
بیشتر بخوانید: دولت از کدام منبع سهام عدالت جاماندگان را تامین خواهد کرد؟
سیاست‌های اقتصادی دولت و مهم‌ترین آن‌ها قیمت گذاری دستوری، در کنار ریسک‌های دیگری مانند به بن‌بست رسیدن مذاکرات احیای برجام و تشدید تحریم‌ها باعث شده که امیدی به بازگشت روز‌های خوب بورس وجود نداشته باشد.
در این شرایط، وثیقه‌گذاری سهم‌هایی که روز به روز کم ارزش‌تر می‌شوند، عقلانی به نظر نمی‌رسد. افت شدید قیمت سهم، احتمال نکول این وام‌ها را نیز افزایش می‌دهد. زیرا وام‌گیرندگان ترجیح می‌دهند که قسط‌های وام خود را پرداخت نکنند و بانک سهم‌هایی که حالا کم ارزش شده‌اند را تصاحب کند.
این موضوع می‌تواند تهدیدی جدی برای بانک‌هایی که با وثیقه‌گذاری سهم وام می‌دهند باشد؛ بنابراین باید دید که آیا بانک‌ها با قبول این ریسک، چنین وام‌هایی را پرداخت می‌کنند یا این طرح دولت نیز با شکست مواجه خواهد شد؟