اقتصاد۲۴ - تحولات کلان اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و تحولات خرد مرتبط با صنایع و شرکت‌های مختلف نقش غیرقابل انکاری در تعیین روند قیمت‌ها در بازارهای مالی و فیزیکی دارند، اما برخی معامله‌گران بر این باورند که برای پیش‌بینی روند بازارها لزوماْ نیازی به رصد و بررسی دقیق این تحولات نیست.
این گروه از معامله‌گران چنین استدلال می‌کنند که تنها با رصد کردن تغییرات قیمت در بازارها طی دوره‌های زمانی مشخص می‌توان قیمت دارایی‌ها -اعم از مالی یا فیزیکی- را پیش‌بینی کرد، چرا که تغییرات قیمت در دوره‌های زمانی مشخص، در واقع برآیندی از احساسات و پیش‌بینی‌های مجموعه افرادی است که در بازار فعالیت دارند؛ احساسات و پیش‌بینی‌هایی که خود مستقیماْ از تحولات خرد و کلان تاثیر می‌پذیرند.
یکی از روش‌هایی که در دنیای امروز برای پیش‌بینی قیمت بدون تکیه بر داده‌های بنیادی (داده‌های مربوط به تحولات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی) به کار می‌رود، روش پرایس اکشن است که در آن پیش‌بینی قیمت دارایی‌های مالی و فیزیکی با استفاده از چارت قیمتی خام انجام می‌شود.
در چارچوب روش پرایس اکشن، معامله‌گر به مطالعه رفتارهای کلیه خریداران و فروشندگان در یک بازار مشخص پرداخته و تصمیمات خرید و فروش را بر مبنای اطلاعات به دست آمده اتخاذ می‌کند. تجزیه و تحلیل صحیح کنش‌های فعالان بازار -که در تغییرات قیمت منعکس می‌شود- می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا تصمیمات بهتری را اتخاذ کرده و به نتایج بهتری در معاملات خود دست یابند.
نمودار شمعی؛ ابزار اصلی پرایس اکشن
میله‌های نشان‌دهنده تغییرات قیمت، موسوم به نمودار شمعی (candlestick) که در سامانه‌های معاملاتی و همچنین نرم‌افزارهای تحلیل تکنیکال از جمله متاتریدر به‌منظور نمایش تغییرات قیمت در بازه‌های مختلف زمانی (از دقیقه و ساعت گرفته تا ماه و سال) مورد استفاده قرار می‌گیرند، ابزار اصلی و گاهی تنها ابزار رایج در روش پرایس اکشن برای پیش‌بینی قیمت‌ها است.
با توجه به اهمیت ویژه نمودار شمعی در روش پرایس اکشن، برای فراگیری این روش باید پیش از هرچیز با نمودار شمعی و اجزای آن آشنا شد:
در یک نمودار شمعی، اطلاعاتی مانند قیمت باز و بسته شدن نماد معاملاتی و همچنین بالاترین و پایین‌ترین قیمت آن نماد در یک بازه زمانی مشخص به تصویر کشیده می‌شود. از سوی دیگر با رنگ‌های سبز و قرمز مشخص می‌شود که هر نماد معاملاتی در طول آن بازه زمانی مشخص، چه روندی (مثبت یا منفی) را طی کرده است. متداول‌ترین ابزار و شاخص مورد استفاده در روش پرایس اکشن، همین میله‌های قیمتی و اطلاعات خلاصه و در عین حال ارزشمندی است که آنها در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهند.
الگوهایی که تکرار می‌شوند
استفاده از روش پرایس اکشن برای پیش‌بینی و معامله مستلزم آشنایی با الگوهای شناخته‌شده این روش است. این الگوها که در اینجا تنها به نام آنها اشاره می‌شود، عبارتند از: پین‌بار، کندل برگشتی، سه کندل برگشتی، کندل این‌ساید بار و اوت‌ساید بار، پولبک با سه کندل، کف و سقف دوقلو.
فلسفه اصلی توجیه‌کننده الگوهای پرایس اکشن این است که فعالان بازار رفتارهای خود (مشخصاْ نحوه واکنش به تحولات بنیادی) را در بازه‌های مشخص تکرار می‌کنند و یک معامله‌گر هوشیار می‌تواند صرفاْ با رصد کردن تغییرات قیمت به الگوی رفتاری فعالان بازار دست یافته و پیش‌بینی‌های موفقیت‌آمیزی از آینده بازار داشته باشد.
تفاوت پرایس اکشن و تحلیل تکنیکال
اگرچه در روش پرایس اکشن نیز مانند تحلیل تکنیکال، متغیرهای بنیادی نادیده گرفته شده و پیش‌بینی بر اساس قیمت‌های گذشته و حال انجام می‌شود، اما یک تفاوت مهم بین پرایس اکشن و شیوه‌های معمول تحلیل تکنیکال وجود دارد: در روش پرایس اکشن صرفاْ از داده‌های قیمتی خام برای پیش‌بینی قیمت استفاده می‌شود و برخلاف تحلیل تکنیکال، هیچ‌گونه محاسبات تکمیلی روی این داده‌های خام صورت نمی‌گیرد.
به عبارت دیگر، در روش پرایس اکشن از داده‌های قیمتی دست‌اول استفاده می‌شود و استفاده از اندیکاتورها در این روش مرسوم نیست؛ هرچند گاهی ممکن است روش پرایس اکشن در ترکیب با شیوه‌های معمول تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار گیرد که در این صورت، استفاده از اندیکاتورها به‌ویژه اندیکاتور معروف ایچیموکو که برخی معامله‌گران، آن را کامل‌ترین اندیکاتور تحلیل تکنیکال می‌دانند نیز حسب نیاز در دستور کار قرار خواهد گرفت.
محدودیت‌های پرایس اکشن
روش پرایس اکشن یک روش به‌شدت غیرعینی و وابسته به ذهنیات معامله‌گران است. به عبارت دیگر، اینکه دو معامله‌گر با نگاه کردن به یک چارت قیمتی مشترک به دو نتیجه متفاوت رسیده و دو پیش‌بینی متفاوت را ارائه دهند، امری کاملاْ محتمل است. البته گاهی تفاوت در پیش‌بینی ناشی از تفاوت در بازه زمانی است و به تفاوت‌های ذهنی مربوط نمی‌شود، اما در عین حال نباید این محدودیت را نادیده گرفت. برای دستیابی به پیش‌بینی‌های بهتر می‌توان تا حد امکان و با توجه به محدودیت‌های زمانی و هزینه‌ای، از سایر روش‌ها و ابزارهای موجود نیز در کنار روش پرایس اکشن استفاده کرد.
برای آشنایی بیشتر با روش پرایس اکشن، به‌ویژه الگوهای رایجی که در این مقاله تنها به نام آنها اشاره شد، می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت آموزش مفید (learning.emofid.com) مقاله آشنایی با پرایس اکشن را مطالعه کنید.در وب‌سایت آموزش مفید می‌توانید علاوه بر مطالعه مقالات آموزشی متنوع، از کلاس‌های آموزشی رایگانی که به‌صورت هفتگی برای آموزش سرمایه‌گذاری برگزار می‌شود نیز بهره‌مند شوید.