اقتصاد۲۴- میناسادات حسینی: قیمت دلار در حالی در بازار آزاد در ماه‌های گذشته به دلایلی نظیر نتیجه مذاکرات برجام، بحران‌های داخلی و خارجی، قیمت دلار هرات، رشد نقدینگی و تورم در نوسان بوده که سوال اصلی این است که این مهم‌ترین متغیر اقتصادی تا پایان سال به چه قیمتی خواهد رسید.
قیمت دلار در شش ماهه ابتدای ۱۴۰۱ شاهد افزایشی ۲۰ درصدی بود به طوری که از ۲۶ هزار و ۲۵۰ هزار تومان ابتدای سال به ۳۱ هزار و ۵۲۰ تومان در پایان شهریور ۱۴۰۱ رسید. این در حالی است که دلار در ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۰ حدود ۱۱ درصد رشد داشت.
ارتباط قیمت دلار و رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۱
سهراب دل انگیزان به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: اگر نرخ رشد نقدینگی را برای سال ۱۴۰۱ حدود ۳۰ درصد در نظر بگیریم و بخواهیم آن را در قیمت دلار لحاظ کنیم، با توجه به آنکه قیمت دلار در ابتدای سال حدود ۲۴ هزار تومان به طور متوسط بوده است، بنابراین ۳۰ درصد ۲۴ هزار تومانِ قیمت دلار، ۸ هزار تومان است. ازاین رو دلار ۲۴ هزار تومانی در شرایطی که رشد نقدینگی ۳۰ درصد در نظر گرفته شود به ۳۲ هزار تومان می‌رسد.
این اقتصاددان با اشاره به اینکه رشد نقدینگی بیش از ۳۰ درصد خواهد بود، ادامه داد: اگر نرخ رشد نقدینگی ۱۰ درصد بیشتر شود و به ۴۰ درصد برسد به طور متوسط قیمت دلار را ۳ هزار تومان افزایش خواهد داد و از ۳۲ هزار تومان به ۳۵ هزار تومان خواهد رساند.
ذخایر ارزی کاهش یافت؟
به گفته عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه، نکته مهم بعدی این است که «نرخ ارز براساس توان عرضه اسکناس آن به بازار چقدر است؟» و همچنین «عرضه اسکناس دلار به بازار به چه میزان است؟»
دل انگیزان ادامه داد: اگر عرضه اسکناس به بازار را در طول یک سال گذشته ۱۲ تا ۱۵ میلیارد دلار در نظر بگیریم، به نظر نمی‌رسد این رقم در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال گذشته بیشتر شود، زیرا گرچه میزان صادرات کشور از نظر ریالی به دلیل افزایش قیمت‌ها و تورم سرسام آور افزایش یافته، اما از نظر وزنی، صادرات نفتی و غیرنفتی کشور کاهش پیدا کرده است؛ بنابراین درآمد دلاری کشور افزایشی نداشته؛ حتی با کاهش ۱۰ تا ۱۲ درصدی صادرات کشور از نظر وزنی، به همان میزان توان پاسخگویی ارز اسکناس دلار کاهش یافته است.
تغییر جهت دلار ممکن است
این اقتصاددان با بیان اینکه کمبود اسکناس دلار به دلیل کاهش صادرات می‌تواند ۳ هزار تومان قیمت دلار را افزایش دهد، گفت: حال می‌خواهیم تاثیر بحران‌های داخلی یا خارجی را بر قیمت دلار محک بزنیم. اگر بحرانی مثل بحران‌های جنگی و بحرانی که روابط بین المللی ما را از شرایط کنونی بدتر می‌کند اتفاق بیفتد، چنین بحرانی می‌تواند تقریبا ۳ هزار تومان قیمت دلار را در مسیر افزایش قرار دهد.
بیشتر بخوانید: دلار گران می‌شود؟ / دلالان سکه و دلار منتظر خرید در قیمت‌های پایین‌تر هستند
دل انگیزان ادامه داد: بنابراین پیش بینی من با توجه به پارامتر‌های پیش گفته این است که در چنین شرایطی قیمت دلار بین ۳۲ تا ۳۹ هزار تومان تا پایان سال نوسان خواهد کرد. البته این سخن تا زمانی است که هیچ اتفاق پیش بینی نشده‌ای نیفتاده باشد و اگر اتفاق پیش بینی نشده بیفتد ممکن است جهت مسیر دلار را به گونه‌ای دیگر رقم بزند.
رد پای اعتراضات بر قیمت دلار
به گفته عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه، فرسایشی شدن مذاکرات برجام موجب شده تاثیر آن بر قیمت دلار به حداقل ممکن برسد و به همین دلیل اخبار جدید آن در مورد به بن بست رسیدن این مذاکرات، تاثیر چندانی بر قیمت دلار نداشت. نرخ دلار در حال حاضر روند منطقی خود را طی می‌کند و نوسان آن در کانال‌های ۳۲ تا ۳۴ هزار تومان نوسانی نیست که تحلیل آن را ناممکن کند، زیرا دلار ممکن است در یک روز ۵۰۰ تومان نوسان داشته باشد، ولی در طول یک ماه حدود ۲ هزار تومان جابه جا شود. از ابتدای سال هم روند قیمتی دلار این گونه بوده و از حدود ۲۳ هزار تومان به نزدیک ۳۳ هزار تومان رسیده است.
دل انگیزان ادامه داد: اعتراضات اخیر هم بر قیمت دلار تاثیر گذاشت و قیمت آن را از ۳۰ هزار تومان به نزدیک ۳۳ هزار تومان رساند.
وی معتقد است قیمت دلار به واسطه تقاضای ارزی افزایش نخواهد یافت، زیرا واردات پیش از سال ۹۷ زیاد بود؛ ولی از سال ۹۷ به بعد به حداقل ممکن خود رسیده و تنها شاهد واردات حجم کمی کالا‌های مصرفی، پوشاک و واردات کالا‌های واسطه‌ای یا لوازم یدکی هستیم. از طرفی آینده واردات خودرو نیز به دلیل کمبود ارز در ابهام است.