اقتصاد۲۴- قیمت دلار در بازار آزاد که اواسط هفته گذشته تا بالاتر از ۳۶ هزار و ۶۰۰ تومان رشد کرده بود، همچنان در حال عقب‌نشینی است و در معاملات امروز به مرز ۳۵ هزار تومان رسیده است. آیا افول قیمت دلار ادامه دارد؟
از حدود دو هفته پیش، قیمت ارز وارد رالی صعودی جدید شده؛ اما هم‌زمان ورود بانک مرکزی به مدیریت بازار ارز توانسته شتاب این صعود را کاهش دهد؛ به‌گونه‌ای که قیمت دلار بعد از رسیدن به محدود ۳۶.۶ هزار تومان در هفته گذشته، عملاً توان صعود بیشتر نداشته و به سمت ۳۵ هزار تومان میل کرده است؛ اما واکاوی دلایل صعود اخیر دلار نشان می‌دهد که این اتفاق لزوماً نمی‌تواند پایان کار بازار ارز باشد.
اگر آن‌گونه که کارشناسان، تحلیلگران و برخی رسانه‌ها، عوامل اثرگذار بر حرکت فعلی دلار را دسته‌بندی می‌کنند، قطع امید از احیای برجام، مطرح شدن بحث اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران و ناآرامی‌های دو ماه اخیر با وزن‌های مختلف عامل رشد قیمت ارز محسوب شوند، افول فعلی قیمت دلار نمی‌تواند چیزی جز اثرات ورود بانک مرکزی به بازار باشد؛ چراکه از این ۳ عامل اثرگذار، هیچ‌کدام تغییر محسوسی در ۲ هفته اخیر نداشته است که باعث برگشت قیمت ارز شود.
بازخوانی دوره‌های تنش ارزی نشان می‌دهد که اقتصاد ایران به‌خصوص از پایان دهه ۸۰ به بعد، حساسیت زیادی به تحریم داشته و هرگونه اتفاقی که قادر به کاهش ورودی ارز به کشور باشد را به بهانه‌ای برای رشد قیمت تبدیل می‌کند. دور جدید تحریم‌ها در سال ۱۳۹۰ و اوج‌گیری آن‌ها در سال ۱۳۹۱ با هدف گرفت فروش نفت، یکی از مصادیق این اتفاق است که از ابتدای سال ۱۳۹۷ و با جدی شدن خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های ظالمانه نیز تکرار شد.
بیشتر بخوانید: قیمت دلار، قیمت یورو و قیمت پوند امروز شنبه ۲۱ آبان ۱۴۰۱ + جدول
در دوره فعلی نیز، به نظر می‌رسد مهم‌ترین محرک بازار ارز که توانسته دورنمای بازدهی آن برای سوداگران را مثبت کند، مباحثی است که در مورد اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران مطرح می‌شود؛ اما این بار وضعیت تا حدودی با دوره‌های قبل تفاوت خواهد داشت و لزوماً بازار ارز نخواهد توانست همان مسیر‌های قبلی را برای رشد‌های خیره‌کننده طی کند.
در شرایط فعلی، صادرات غیرنفتی ایران با تمرکز بر همسایگان به رقم قابل قبولی رسیده و رشد قیمت‌های جهانی نیز به این امر کمک کرده است. از سوی دیگر با توجه به اعمال تحریم‌های قابل‌توجه علیه ایران، حوزه‌های اثرگذار کمتری برای تحریم کردن باقی‌مانده و به همین واسطه ضریب اثرپذیری اقتصاد ایران از تحریم‌های جدید کاهش پیدا کرده است؛ هرچند احتمال فشار تحریم‌های جدید نفتی علیه درآمد ارزی دولت وجود دارد و از این مسیر، اقتصاد و بازار ارز نیز متأثر خواهد شد؛ اما احتمال وقوع این اتفاق برای بخش غیردولتی اقتصاد و تجارت خارجی کشور بسیار کمتر است.
از زاویه دیگر، اگر قیمت فروش سکه طلا به‌عنوان نماد ارزش خالص در اقتصاد مورد بررسی قرار گیرد، در شرایط فعلی سکه تمامی با دلار ۳۸.۶ هزار تومان، و سکه طرح قدیم با دلار ۳۶.۱ هزار تومان معامله می‌شود که البته با توجه به تمرکز ویژه بازار سوداگری بر سکه امامی و با توجه به قیمت طلای ۲۴ عیار، قیمت سکه طرح قدیم به واقعیت بازار نزدیک‌تر است.
با توجه به تغییر نکردن عوامل اثرگذار بر حرکت فعلی دلار، ورود بانک مرکزی به مدیریت بازار و قیمت‌گذاری ارز در بازار طلا، به نظر می‌رسد قیمت فعلی دلار در محدود ۳۵ تا ۳۶ هزار تومان منطقی است و اگر اتفاق جدید رخ ندهد، دلار آزاد می‌تواند برای مدتی در همین محدوده قیمتی باقی بماند؛ اما احتمال کاهش قیمت آن با افزایش عرضه ارز از سوی بانک مرکزی نیز منتفی نیست.
منبع: اتاق ایران آنلاین