اقتصاد۲۴- کسری اسکندری: تاثیر آلودگی هوا بر زنان باردار و جنین موضوعی است که نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت. گاز‌های سمی مانند دی اکسید گوگرد، دی اکسید نیتروژن، فلزات سنگین موجود در هوا مثل سرب و جیوه که عموما از فعالیت کارخانه‌های صنعتی و وسایل نقلیه در محیط ایجاد می‌شوند، گرد و غبار حاصل از ساخت و ساز‌ها همه جزو آلاینده‌هایی هستند که سلامتی افراد به خصوص زنان باردار را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
علاوه بر آلاینده‌های موجود در فضای عمومی که نام برده شد عواملی در منزل نیز وجود دارند که سلامت زنان باردار را نشانه می‌روند، مواردی مانند وسایل گرمایشی، دود سیگار و حتی اجاق گاز که دی اکسید نیتروژن تولید می‌کند؛ بنابراین بهتر است حتما زنان باردار در آشپزخانه تهویه مناسب داشته باشند که آلودگی هوا سلامت جسمانی آن‌ها و جنین را هدف قرار ندهد.
مواد مخصوص شستشو که زنان باردار در خانه استفاده می‌کنند هم به نوعی جزو آلاینده‌ها محسوب می‌شود، زیرا گاز‌های متصاعد شده از آن‌ها باعث آلودگی هوای خانه شده که برای سلامتی زنان باردار بسیار مضر است. در حال حاضر ۹۲ درصد از مردم جهان با آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کنند که یکی ازمهمترین علل آن افزایش کارخانه هاست.
بیشتر بخوانید: ۳ اصل مهم در تغذیه دوران بارداری
تاثیر آلودگی هوا روی جنین زن باردار
تهدید آلودگی هوا برای زنان باردار محدود به دوره‌ای خاص از ایام حاملگی نیست و در کمال تعجب از مدتی قبل بارداری که تازه زوجین تصمیم به بچه دار شدن می‌گیرند، آلودگی هوا می‌تواند تاثیر منفی خود را روی بدن زنان بگذارد و قدرت باروری آن‌ها را کاهش دهد. در هر دوره‌ای از بارداری خطرات ناشی از آلودگی هوا سلامت مادر را تحت الشعاع قرار می‌دهد. اگر زنی کاندید برنامه‌های کمک باروری و آی وی اف AVF باشد، آلودگی هوا شانس موفقیت این پروژه را به شدت کاهش می‌دهد.
بیشترین میزان تاثیر آلودگی هوا روی جنین البته در هفته سوم تا هشتم بارداری است که ارگان‌های جنین در اوج حساسیت شکل می‌گیرند. آلودگی هوا در این دوران که بیشترین سرعت تقسیم سلولی در بدن جنین صورت می‌گیرد، می‌تواند بالاترین آسیب را وارد کند. جفت جنین البته در مقابل قسمتی از آسیب‌های آلودگی هوا مانند یک سد عمل می‌کند، اما قادر به ایستادگی در برابر تمامی آسیب‌های ناشی از آلودگی هوا نیست.
سقط جنین یکی از دیگر خطراتی است که شاید به خاطر آلودگی هوا در سه ماهه اول بارداری رخ دهد. آلودگی هوا همچنین در طول دوره تکامل سیستم عصبی جنین می‌تواند این روند را مختل کند و حتی پس از تولد در طولانی مدت عوارض خود را نشان دهد.
آلودگی هوا در سه ماهه دوم بارداری می‌تواند وزن جنین را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به کاهش وزن یا عدم شکل گیری کامل عضو شود. افزایش آلودگی هوا از میزان اکسیژنی که وارد خون زن باردار می‌شود کاسته و متعاقبا به این صورت وزن جنین دچار کاهش می‌شود و این موضوع عوارض خاص خود را دارد که حتی تا بعد از تولد در بدن جنین باقی می‌ماند.
آلودگی هوا مشکلاتی، چون تنگی نفس، سوزش چشم، برونشیت و به طور کل حتی تشدید بیماری‌های تنفسی مزمن مانند آسم را برای زنان باردار به همراه دارد.
خطرات ناشی از آلودگی هوا برای زنان باردار
زنان بارداری که در کارخانه‌ها مشغول به کار هستند نیز با خطرات ناشی از آلاینده‌ها مواجهند. زنان باردار شاغل در کارخانه به این موضوع توجه داشته باشند که ماسک‌ها تنها به جلوگیری از ذرات بزرگ آلاینده به داخل دستگاه تنفسی هستند، اما گاز‌های سمی از ماسک عبور خواهد کرد.
زنان جوان توجه داشته باشند، دوران بارداری آنقدر مهم است که نباید این ایام را مادران در محیط‌های پرریسکی، چون کارخانه‌ها بگذرانند بنابراین در صورت وجود امکان مرخصی حتما زنان باردار از سهمیه استراحت خود استفاده کنند. آلودگی هوا همچنین ممکن است خطر زایمان زودرس را برای زنان باردار به همراه داشته باشد. زایمان زودرس البته می‌تواند ناشی از عفونت ها، بیماری‌های مزمن مادر، سابقه زایمان زودرس یا سن زن باردار هم سرچشمه بگیرد، اما نمی‌توان تاثیر چشمگیر آلودگی هوا بر این موضوع را نادیده گرفت.
آلودگی هوا حتی احتمال ابتلای جنین به اوتیسم را افزایش می‌دهد. بد نیست بدانید که ورود آلاینده‌ها به خون زن باردار مبتلا به آسم می‌تواند باعث افزایش فشار خون نیز شود. زنان باردار حتی الامکان نباید از خانه خارج شوند و تای جای ممکن گیاهان آپارتمانی کاهش دهنده آلاینده‌های هوا در منزل را داشته باشند.
کاهش تاثیر آلودگی هوا بر زنان باردار
مصرف روزانه ۳ واحد لبنیات، ۵ لیوان آب، منابع غنی متاکاروتن مانند هویج و خرمالو، منابع ویتامین E مثل جوانه‌های جو، گندم، شبدر، عدس، ماش، منابع ویتامین C همچون پرتقال یا نارنگی به زنان باردار توصیه می‌شود، زیرا این خوراکی‌ها موجب کاهش آلودگی ناشی از آلاینده‌ها در خون شوند.