اقتصاد۲۴ مراسم قرعه کشی چهار محصول ایران خودرو برای سه گروه متقاضی عادی، طرح مادران و خودرو‌های فرسوده روز گذشته برگزار شد. بر اساس آمار منشرشده، بیش از ۱۱ میلیون نفر در طرح فروش ایران خودرو ثبت نام کردند. درحالی که تعداد خودرو‌های عرضه‌شده در این طرح فروش تنها ۲۰ هزار خودرو بود.
در آخرین دوره از برگزاری طرح فروش فوق‌العاده ایران‌خودرو، ۳۰۰۰ دستگاه پارس سفارشی (ELX)، ۱۴ هزار دستگاه پارس سفارشی، ۳۰۰۰ رانا پلاس و ۱۰۰۰ سورن پلاس دوگانه‌سوز در هر سه طرح عادی، مادران و خودرو‌های فرسوده عرضه شدند.
رانت ۶۰۰۰ میلیاردی طرح فروش ایران خودرو
پس از این طرح فروش باید پرسید که در فروش فوق‌العاده ایران‌خودرو چقدر یارانه رانتی میان برندگان توزیع شد؟
مجموع رانت‌های توزیع‌شده میان برندگان این طرح فروش ایران خودرو، ۶۳۰۵ میلیارد تومان برآورد شده است.
قیمت مصوب پارس سفارشی در این طرح فروش ایران خودرو ۱۸۵ میلیون تومان اعلام شد. این خودرو در بازار آزاد با قیمت ۴۵۰ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود و اختلاف قیمت بازار و کارخانه این خودرو در حال حاضر به ۲۶۵ میلیون تومان می‌رسد. به عبارتی دیگر، رانت و یارانه موجود در خرید پارس سفارشی مجموعاً ۳۷۱۰ میلیارد تومان است.
از طرفی دیگر، سهم رانا پلاس از این جریان رانتی، ۷۵۰ میلیارد تومان بود. این خودرو با قیمت ۲۱۵ میلیون تومان در این طرح فروش عرضه شد و اختلاف قیمتی آن با بازار به ۲۱۵ میلیون تومان رسید.
بیشتر بخوانید: اتفاق نادر در فروش فوق العاده ایران خودرو
همچنین سهم پارس سفارشی (ELX) که با قیمت ۲۰۹ میلیون تومان به فروش رفت، با توجه به اختلاف قیمتی ۴۲۶ میلیون تومانی بازار و کارخانه، هزار و ۲۷۸ میلیارد تومان سود نصیب متقاضیان این خودرو شد.
قیمت مصوب سورن پلاس دوگانه‌سوز نیز ۲۸۱ میلیون تومان اعلام شد که با اختلاف قیمتی ۱۸۹ میلیون تومانی بین بازار و کارخانه ۵۶۷ میلیارد تومان محاسبه می‌شود.
چرا از قرعه‌کشی ایران‌خودرو استقبال شد؟
در این دوره قرعه‌کشی که ایران‌خودرو برگزار کرد، بار دیگر تعداد ثبت‌نامی‌ها رکورد زد و ۱۱ میلیون نفر تنها برای خرید ۲۰ هزار خودرو ثبت‌نام کردند. حال، این مساله مطرح می‌شود که علت این استقبال بی‌سابقه از یک طرح فروش چه بود؟
اختلاف فاحش قیمت خودرو در بازار نسبت به کارخانه در این طرح فروش ایران خودرو کافی بود تا خودرو به‌عنوان کالایی سرمایه‌ای حکم طلا بگیرد. چنین اتفاقاتی در حالی رقم می‌خورد که مسئولان وزارت صمت بار‌ها وعده داده‌اند که افزایش عرضه خودرو به بازار موجب کاهش میزان تقاضا‌های کاذب شود و دیگر افراد خودرو را به‌عنوان کالایی برای سرمایه‌گذاری انتخاب نمی‌کنند.
رانت قیمت کارخانه و بازار برای چهار محصول که از ۱۷ دی ماه در طرح فروش ایران خودرو عرضه شدند، بین ۲۰۰ میلیون تا ۴۰۰ میلیون تومان بود. با توجه به اختلاف قیمت چشمگیر قیمت کارخانه و بازار آزاد، قرعه‌کشی خودرو طی سال‌های اخیر جولانگاه دلالان خودرو بوده است که به دنبال کسب سود از این رانت قیمتی هستند.
باید یادآور شد که همه افراد به‌دنبال خرید خودرو در طرح فروش ایران خودرو شرکت نکرده‌اند. در این میان، حتی افرادی که توانایی خرید خودرو ندارند و تنها شرایط ثبت‌نام را دارند، در قرعه‌کشی شرکت می‌کنند که پس از برنده شدن، اقدام به فروش حواله‌ها کنند تا سودی نصیب آن‌ها شود.