اقتصاد۲۴- بعد از انصراف بسیاری از بازیگران و کارگردانان از شرکت در جشنواره فیلم فجر امسال، این جشنواره با حواشی زیادی همراه شده است. در آخرین حاشیه این فستیوال سینمایی، کارگردان و بازیگران فیلم «چرا گریه نمی‌کنی» در نشست رسانه‌ای فیلمشان در جشنواره فیلم فجر شرکت نکردند و در غیاب آن‌ها، رضا محقق تهیه‌کننده فیلم به تنهایی سخنرانی جنجالی ایراد کرد.
سخنان رضا محقق در جشنواره فیلم فجر
رضا محقق در این سخنرانی افرادی که جشنواره را تحریم کرده‌اند، «کاسبان تحریم» خواند و گفت: «ما نمی‌توانیم سینما را تحریم کنیم. چه کسانی از این تحریم سود می‌برند؟ شما جایتان را با سیاسیون اشتباه گرفتید. در کجای دنیا این همه بازیگر حق دارد که اظهار نظر کند؟ این درست نیست»
محقق بازیگرانی که در اعتراض به وضعیت کشور از حضور در جشنواره انصراف داده‌اند به باد نقد گرفت و گفت «چرا علیه تحریم‌های ناظالمانه! آمریکا پست نمی‌گذارید؟ چون پروازهایتان به خطر می‌افتد؟»
او در بخش دیگری از اظهاراتش به نسبت خود با یک «پاسدار» را تایید کرد و گفت: «من هویت خودم را انکار نمی‌کنم. گفته‌اند ایشان داماد کسی است. من به داماد پاسدار بودن افتخار می‌کنم. من آنچه به دست آورده‌ام به اذن الله و به زور زانوی خودم بوده است و کوتاه نخواهم آمد. اگر ثابت کردید من هزار تومان از یک نهادی یا سازمانی گرفتم، سینما را می‌بوسم و می‌گذارم کنار.»
هفتم بهمن ماه، در مخالفت با سرکوب اعتراضات سراسری چهار ماه گذشته، هانیه توسلی، فرشته حسینی، مانی حقیقی، نهال دشتی، امیرحسین فتحی، باران کوثری و علی مصفا بازیگران فیلم «چرا گریه نمی‌کنی؟» در اینستاگرام بیانیه‌ای منتشر کرده و اعلام کردند «ما بازیگران فیلم چرا گریه نمی‌کنی؟ در جشنواره فیلم فجر شرکت نمی‌کنیم.»
محقق البته پیش از این سخنرانی مسئول‌پسند، مصاحبه‌ای با خبرگزاری مهر متعلق به سازمان تبلیغات اسلامی داشته و خطاب به عوامل فیلم «چرا گریه نمی‌کنی؟» که جشنواره را تحریم کرده بودند، گفت «شما آبروی آزادی را برده‌اید.»
ارتباط رضا محقق و احمدرضا معتمدی کارگردان چرا گریه می‌کنی؟
اما رضا محقق کیست و چگونه به ناگاه به چهره‌ای مشهور بدل شد؟ فیلم «چرا گریه نمی‌کنی؟» به تهیه کنندگی رضا محقق و کارگردانی علیرضا معتمدی از مدت‌ها پیش از شروع جشنواره به دلیل تحریم جشنواره فجر از سوی کارگردان و بازیگران و دعوایی که کارگردان و تهیه کننده با هم داشتند سر زبان‌ها افتاده بود.
علیرضا معتمدی درباره همکاری‌اش با رضا محقق توضیحاتی داده که نشان می‌دهد شرط عدم شرکت در جشنواره فجر در واقع بخشی از توافق او با تهیه‌کننده‌ای بوده که به تنهایی فیلم را به جشنواره برده است. معتمدی در توضیح گفته اسفند سال ۱۴۰۰ وقتی آقای محقق به عنوان سرمایه‌گذار به او معرفی شده بود، خودش به عنوان کارگردان و تهیه کننده «یک سال و نیم برای تهیه مجوز‌ها و فراهم کردن شرایط ساخت فیلم دوندگی کرده بود». آقای محقق، اما شرط می‌گذارد که تنها در صورتی که «امتیاز تهیه کنندگی فیلم را به او واگذار کنم، سرمایه فیلم را تامین می‌کند.»
بخش جالب این بیانیه معتمدی که در اینستاگرامش منتشر کرده جایی است که به پیوستن رضا محقق به فیلم «چرا گریه نمی‌کنی؟» با معرفی یکی از بازیگران به گروه اشاره کرده است. ظاهرا محقق سرمایه گذاری خود در فیلم را منوط به حضور یکی از بازیگران در تیم کرده است! معتمدی هم می‌پذیرد، اما تاکید می‌کند که قصد دارد فیلم را «بلافاصله بعد از پایان ساخت، اکران دهد و علاقه‌ای به حضور در جشنواره فجر ندارد.» او گفته قصد اکران فیلم را در پاییز داشته، اما اعتراضات بعد از مرگ مهسا امینی آن را به تعویق انداخته است.
کارگردان چرا گریه نمی‌کنی گفته «من هرگز موافق حضور فیلم در جشنواره نبوده‌ام و درست به همین دلیل آقای محقق تا دو روز مانده به اعلام اسامی فیلم‌ها در جشنواره موضوع ثبت‌نام فیلم را از من پنهان کرده بود. من حتی پیش از آن چند بار در این باره از او سوال کرده بودم، اما او هر بار موضوع شرکت در جشنواره را انکار می‌کرد.»
علیرضا معتمدی کارگردان این فیلم با انتشار متنی در اینستاگرامش تاکید کرده محقق صرفا «تهیه‌کننده اسمی» فیلمش است و «جز ضربه زدن به آن کاری نکرده است.» او گفته محقق در مهرماه امسال با تهدید پخش‌کننده جهانی فیلم، جلوی اکران آن در جشنواره‌های بین‌المللی را گرفته «درحالی که خودش از طریق همان جشنواره‌ای که مدعی بود از آن بی‌اطلاع است، دعوت‌نامه و ویزای اروپا گرفته بود.»
معتمدی می‌گوید رضا محقق به او گفته «دیدی چطور کشاندمت توی بازی؟» و بار‌ها از جانب برخی افراد او را تهدید کرده که «اگر اعتراضی بکنم دیگر هرگز اجازه نخواهد داد که فیلم بسازم.»
بیشتر بخوانید: باران کوثری در نمایی از فیلم چرا گریه نمی‌کنی؟ +عکس
رضا محقق پیش‌تر در گفتگو با سایت تابناک که در سال ۱۳۹۵ انجام شده گفته بود دنبال کسب شهرت نیست و اگر بود راه‌های آسان‌تری داشت، چون «بسیاری از دوستانم کارگردان بودند و می‌توانستم از آن طریق و بازیگری خیلی راحت به شهرت دست یابم ضمن اینکه این همه سختی و سرمایه‌گذاری را هم نیاز نداشت.»
رضا محقق کیست؟
رضا محقق متولد ۱۳۶۱ و دانش‌آموخته فقه و حقوق از دانشگاه آزاد اهواز است. مدرک تحصیلی او در برخی سایت‌ها کارشناسی ارشد و در برخی دیگر دانشجوی دکترا اعلام شده است. او تنها در این جشنواره تحریم شده، سه فیلم ارائه کرده است. رضا محقق، پرکارترین تهیه‌کننده پرکار جشنواره فیلم فجر داماد سردار عدل هاشمی‌پور فرمانده سپاه پاسداران، نماینده پیشین مجلس، رئیس هیات مدیره سازمان اقتصادی کوثر و از مدیران پیشین قرارگاه خاتم الانبیاست. محقق در گفتگو با خبرگزاری مهر، در مورد عدل هاشمی‌پور گفته پدر همسرش «اصلاً شناختی از فضای سینما ندارد و در کار بنده هیچوقت هیچ کمکی نکرده است.»
در رزومه کاری رضا محقق، تهیه‌کنندگی فیلم‌های نگاهی به آسمان، شهر خاموش، او خوب سنگ می‌زند، ممیرو، ایرو، آبی به رنگ آسمان، سریال عقرب عاشق، فیلم تلویزیونی برادران سرزمین من، چرا گریه نمی‌کنی و آه سرد دیده می‌شود. کارگردان اکثر کار‌های رضا محقق، برادرش هادی است. فیلم نگاهی به آسمان به تهیه‌کنندگی رضا محقق در واقع با سرمایه‌گذاری مرکز صدا و سیمای یاسوج تولید شده است. فیلم تلویزیونی «برادران سرزمین من» هم محصول تولید مرکز صدا و سیمای خراسان رضوی است.
پدر زن رضا محقق کیست؟
پدر همسر رضا محقق از دیرباز به نام حاجی عدل معروف است. او از سال ۱۳۹۴ تا ۹۸ عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی بوده و از همین رهگذر هم رابطه خوبی با نفتی‌ها پیدا کرده است. هاشمی پور از سال ۱۳۹۹ رییس هیات مدیره صنایع پتروشیمی اندیمشک و از سال ۹۹ تا ۱۴۰۰ مدیرعامل شرکت نفت و گاز کوثر بوده است. او هم‌اکنون رییس هیات مدیره شرکت تدبیر انرژی‌گستر ایرانیان است.
جالب است بدانید شرکت تدبیر انرژی گستر ایرانیان در سال‌های اخیر موفق شده از طریق قرارگاه خاتم الانبیا، پروژه‌های عظیمی از قبیل قرداد کارشناسی ساخت خط لوله گاز در پاکستان در سال ۱۳۹۲، فاز نخست خط لوله جدید بندرعباس - سیرجان – رفسنجان در سال ۹۸، عبور خط لوله ۴۸ اینچ انتقال گاز از مرز ایران و عراق در سال ۱۳۹۶، احداث خط لوله از گوره تا جاسک و احداث ایستگاه تزریق گاز گچساران و خط لوله خوراک را به دست بیاورد. شرکت‌های زیادی در ایران نیستند که موفق می‌شوند در مناقصه‌ها، پیمانکاری پروژه‌هایی با این عظمت به دست بیاورند.
علی‌محمد بزرگواری نماینده پیشین کهگیلویه سال ۱۳۹۵ به اقدام عدل هاشمی نماینده وقت محلس در کلنگ‌زنی یک جاده در استان اعتراض کرده و آن را «یک ناهنجاری زشت» و «دروغ‌گویی و دروغ‌کاری برای مردم» خوانده بود چرا که ظاهرا گنلک‌زنی عدل هاشمی در واقع تکراری بوده و قبلا توسط نماینده پیشین این جاده افتتاح شده بوده است.
سال ۱۳۹۴ دادسرای نظامی پرونده‌ای برای عدل هاشمی‌پور تشکیل داد و در آن به شکایت معاونت حقوقی قرارگاه خاتم الانبیا، عدل هاشمی مدیرعامل وقت موسسه نیرو گستر را به تبانی در معاملات دولتی و گزارش‌های خلاف واقع متهم کرد. شاکی مدعی شده بود که عدل هاشمی در زمان معاونتش بر قرارگاه خاتم مرتکب جرایمی به میزان ۲۱۱ هزار یورو شده است. محمدضا خاموشی بازپرس دادسرای نظامی تهران به این شکایت رسیدگی کرده است.
حاکمیت آقازاده‌ها و دامادها بر سینمای ایران
مسئله آقازادگی در سینما به یک معضل و آفت در هنر تبدیل شده است. چهره‌های زیادی به این عرصه ورود کرده‌اند. حمیدرضا عارف فرزند محمدرضا عارف معاون اول دولت اصلاحات سرمایه‌گذار و مجری طرح فیلم «فصل نرگس» به کارگردانی نگار آذربایجانی بود. عارف همکاری‌هایی با محسن چاوشی هم داشته است.
علی حضرتی فرزند الیاس حضرتی، چهره دیگری است که معلوم نیست با چه تخصصی به عنوان تهیه‌کننده وارد سینما شده است. عباس نادران فرزند الیاس نادران هم در فرآیندی عجیب به تهیه‌کننده سینما تبدیل شده و سال گذشته هم در جشنواره فیلم فجر با فیلم شادروان حضور داشت. او پیش از شادروان تهیه‌کنندگی فیلم شاه‌کش را هم بر عهده داشت.
فرزند الیاس نادران قبل از تهیه کنندگی فیلم شاه‌کش، هیچ سابقه‌ای در زمینه سرمایه‌گذاری در فیلم‌های سینمایی نداشته و تنها یک مستند با نام «لبیک» به کارگردانی وحید امیرخانی را در سال ۹۲ تهیه کرده که به راهپیمایی روز اربعین می‌پردازد و به همین دلیل مشخص نیست که چگونه سازمان سینمایی بدون توجه به قوانینی که وجود دارد، برای نادران مجوز تهیه کنندگی صادر کرده است.
عباس نادران در پاسخ به مدیرمسئول سایت انتخاب که از او پرسیده بود چطور مجوز تهیه‌کنندگی را به دست آورده است، نوشته «تنها در صورتی به این سوال پاسخ می‌دهد که اگر پاسخش قانع‌کننده بود، سوال‌کننده از شغلش استعفا بدهد!» بعد هم نوشته «فرزند عارف و داماد شریعتمداری چهره‌های سیاسی در سینما هستند، اما او جز این گروه ژن برتر نیست!»
آقازاده حسین شمقدری نیز از دیگر چهره‌هایی است که به سینما ورود کرده است. او اتفاقا در جریان اعتراضات فیلمی ساخت که در آن توانسته بود با دوربین در برخی محل‌ها حاضر شود که از این منظر سطح دسترسی او بسیار عجیب بود.