اقتصاد۲۴- از صبح روز گذشته هم انجمن نظارت بر انتخابات شروع به بررسی مدارک متقاضیان کرد. پیش‌بینی می‌شود حدود ۱۲ روز دیگر، اسامی پذیرفته‌شدگان در انتخابات هیات نمایندگان اعلام شود. با اعلام این اسامی عملا شروع فعالیت‌های انتخاباتی و شکل‌گیری جریان‌های مختلف آغاز می‌شود. البته مدت‌هاست در پشت پرده، گروه‌های مختلف شروع به فعالیت کرده‌اند، اما این تحرکات حتی در تهران، قابل اتکا نیست.
در میان اتاق‌های سراسر کشور، اتاق تهران به دلیل تعداد فعالان اقتصادی آن و همچنین سهم بالای استان تهران در اقتصاد کشور بسیار حائز اهمیت است. بر همین اساس به بررسی جریان‌های مختلف احتمالی که در تهران شکل خواهند گرفت؛ پرداخته‌ایم. مرور انتخابات پیشین و گمانه‌زنی‌های موجود خبر از شکل‌گیری حداقل پنج جریان اصلی در انتخابات پیش رو را می‌دهد. بی‌شک در این دوره همچون دوره‌های قبل گروه‌های مختلفی جدا از جریان‌های اصلی اعلام رقابت می‌کنند؛ گروه‌هایی که عمدتا پس از مدتی به تدریج در جریان‌های اصلی حل می‌شوند، اما آنچه ما در این گزارش به آن می‌پردازیم حضور جریان‌های احتمالی اصلی است.
«ائتلاف برای فردا»
اولین جریان که منابع آگاه خبر از حضور آن را می‌دهند، جریان «ائتلاف برای فردا» ست. این جریان با رهبری مسعود خوانساری، رییس فعلی اتاق بازرگانی تهران شکل گرفته است. طبق اطلاعات موجود برخی از اعضای این ائتلاف دیگر قصد حضور در انتخابات را ندارند؛ اما برای جلوگیری از ضربه به ائتلاف، گروهی را به عنوان جانشین معرفی خواهند کرد.
بیشتر بخوانید: تجارت بدون نظارت؛ سازمان بازرگانی در ایران چه می‌کند؟
سنتی‌های اتاق
اما جریان بعدی جریان «سنتی‌های اتاق بازرگانی» است که حداقل در دو دوره قبل نتوانسته‌اند به یک لیست مستقل برای انتخابات پارلمان بخش خصوصی برسند. برخی از اعضا ی‌این جریان در دور قبل در لیست «ائتلاف برای فردا» حضور داشتند. برهمین اساس شنیده می‌شود جریان‌های سنتی اتاق بازرگانی نیز قصد دارند از ائتلاف برای فردا جدا شوند. البته همه سنتی‌هایی که از ائتلاف جدا می‌شوند، وارد جریان جدید «سنتی‌ها» نمی‌شوند، بلکه برخی قصد دارند به صورت مستقل در انتخابات شرکت کنند. در این میان زمزمه‌هایی مبنی بر لیدری آل‌اسحاق بر جریان سنتی شنیده می‌شود.
نزدیکان به دولت
جریان بعدی که در انتخابات قرار است فعال‌تر ظاهر شود؛ جریان «نزدیک به دولت» است. براساس قانون مصوب مجلس در سال ۶۹ از میان ۴۵ نفر عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، ۱۵ نفر از مدیران دولتی در بخش‌های بازرگانی، صنعتی، معدنی و کشاورزی در اتاق حضور دارند.
یک منبع آگاه می‌گوید: در سال جاری شرکت‌هایی که به ظاهر خصوصی هستند؛ یعنی سهام آن‌ها کاملا در بورس خرید و فروش می‌شود، اما در عمل وابسته به شرکت‌های دولتی هستند؛ در این دور از انتخابات حضور گسترده‌ای خواهند داشت. آن‌ها عملا به دنبال افزایش سهم دولت در پارلمان بخش خصوصی هستند. البته به گفته این منبع، هنوز جزییات بیشتری در مورد جریان نزدیک به دولت در دست نیست؛ حتی مشخص نیست، رهبری این جریان برعهده چه کسی یا چه کسانی است.
جریان مستقل
جریان دیگری که شنیده می‌شود، قصد دارد همچون دور قبل مستقل از دیگر گروه‌ها عمل کند، جریانی با رهبری حسین سلاح‌ورزی است؛ جریانی که جزییات دقیقی از لیست آن هنوز به دست نیامده است. اما برمبنای آیین‌نامه انتخابات قطعا حسین سلاح‌ورزی، نفر دوم اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در این دوره قادر به کسب کرسی ریاست در اتاق تهران نیست.
جریان تحول‌خواه
جریان بعدی جریان تحول‌خواهان قدیم است که به ریاست محمدرضا بهزادیان چهره پرسر و صدای نمایندگان بخش خصوصی در اواخر دهه ۸۰ قصد دارد کرسی ریاست اتاق تهران را بعد از ۸ سال مجددا کسب کند. این گروه که در مقابل گروه ائتلاف برای فردا قرار می‌گیرند؛ یکی از گروه‌های منتقد عملکرد اتاق تهران در سال‌های اخیر هستند. به باور آن‌ها ساختار اتاق‌های بازرگانی با چهره‌های دولتی همراه شده و نیاز به خانه تکانی در آن‌ها به شدت احساس می‌شود.
چهره‌های تاثیرگذار
مسعود خوانساری: متولد ۱۳۲۹ در اصفهان است، او در دولت هاشمی‌رفسنجانی و محمدخاتمی در دولت حضور داشت. در دولت محمود احمدنژاد از جریان قدرت فاصله گرفت و با حضور در انتخابات دور ششم و هفتم اتاق‌های سراسر کشور وارد اتاق تهران شد.
او در دور هشتم نیز در اتاق تهران ماند و با کسب اکثریت آرا بر کرسی ریاست آن نشست. خوانساری در دور نهم انتخابات، ائتلاف برای فردا را تشکیل داد و پس از پایان انتخابات مجدد بر ریاست ساختمان وزرا تکیه زد. او این دوره برمبنای آیین‌نامه اتاق‌های سراسر کشور نمی‌تواند ریاست اتاق تهران و اتاق ایران را برعهده بگیرد. اما طبق شنیده‌ها کماکان سرپرست ائتلاف برای فردا در دور جدید است.
یحیی آل‌اسحاق: زاده ۱۳۲۸ شمسی در قم. او در دولت اکبر هاشمی‌رفسنجانی وزیر بازرگانی بود. آل‌اسحاق دو بار در سال‌های ۱۳۸۵ و ۱۳۸۹ و ۱۳۹۳ در انتخابات اتاق‌های بازرگانی شرکت کرد و موفق شد به عنوان نماینده بخش خصوصی وارد اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران شود.
او پیش از حضور خوانساری در اتاق تهران، ریاست این اتاق را در دور هفتم برعهده داشت. آل‌اسحاق هم‌اکنون رییس اتاق مشترک ایران و عراق است و با توجه به اینکه عراق یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران محسوب می‌شود؛ نقش پررنگی در تجارت خارجی و اتصال بخش خصوصی و دولتی ایفا می‌کند.
محمدرضا بهزادیان: زاده ۱۳۳۶ شمسی در مشهد است. بهزادیان در بدو انقلاب در صدا و سیما بود. او در دولت محمد خاتمی مشغول به کار بود. اما در سال ۱۳۸۱ در انتخابات دور پنجم اتاق‌های سراسر کشور حضور یافت و توانست به اتاق تهران راه پیدا کند. این اتفاق پس از دورانی پرچالش با علینقی خاموشی رییس چندین دوره اتاق ایران همراه بود که درنهایت با شکست خاموشی همراه شد.
او در همان مقطع بر کرسی ریاست اتاق تهران نیز تکیه زد. بدین‌ترتیب بهزادیان دومین رییس اتاق بازرگانی تهران پس از انقلاب بود. او بلافاصله پس از ریاست در اتاق تهران با کمک هیات رییسه، اتاق تهران را از اتاق ایران جدا کرد. با این کار منابع مالی دراختیار اتاق ایران که قسمت اعظم آن از طریق امور جاری اتاق تهران تامین می‌شد، محدود شد. جدا شدن حساب‌های مالی و جریان فکری اتاق تهران و ایران باعث بروز اختلافات جدی بین این دو اتاق شد.
با روی کار آمدن دولت محمود احمدی‌نژاد در سال ۱۳۸۴، بهزادیان در اتاق بازرگانی استیضاح شد و جای خود را به محمد نهاوندیان داد. گفته می‌شود، او در این دوره قصد دارد، همچون دور قبل در انتخابات در قالب جریانی مقابل ائتلاف برای فردا فعالیت کند.
حسین سلاح‌ورزی: متولد ۱۳۴۹ شمسی در خرم‌آباد است. او از جمله لیدر‌های جریان انتخابات اتاق‌های بازرگانی است که تاکنون هیچ کرسی دولتی نداشته است. سلاح‌ورزی از سال ۱۳۹۰ عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی صنایع و معادن و کشاورزى ایران شد.
او در انتخابات میان دوره‌ای هیات رییسه اتاق ایران در دور هشتم، با کسب ۱۷۸ رای از مجموع ۳۴۹ رای اخذ شده، برای مدت زمان باقی‌مانده، به عنوان نایب‌رییس چهارم اتاق ایران انتخاب شد. او در دور نهم انتخابات اتاق‌های سراسر کشور، رییس اتاق خرم‌آباد و سپس نایب‌رییس اول اتاق ایران شد. حال در دور جدید شنیده می‌شود، او نیز به دنبال تشکیل جریانی مستقل است.
آخرین اطلاعات در مورد انتخابات
برابر با آخرین اعلامیه انجمن نظارت بر دهمین دوره انتخابات اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور، داوطلبان حضور در این انتخابات تا پایان روز دوشنبه ۱۷ بهمن ماه فرصت داشته‌اند که با ارایه پروانه بهره‌برداری به هیات نظارت بر انتخابات اتاق استان‌ها، گروه انتخابی خود در انتخابات را تغییر دهند.
در واقع نامزد‌های انتخابات باید یکی از چهار گروه بازرگانی، صنعت، معدن یا کشاورزی را انتخاب می‌کردند. برابر آیین‌نامه تعداد نامزد‌های ثبت‌نام‌کننده در هر گروه باید دو برابر تعداد منتخبان نهایی می‌بودند. با توجه به اینکه برخی نامزد‌ها ممکن است بعد از ثبت‌نام تمایل به تغییر گروه خود داشته باشند، انجمن نظارت بر انتخابات این فرصت را تا ۲۴ ساعت پس از پایان مهلت قانونی ثبت‌نام باز نگه داشته بود.
بر این اساس صنعتگران، معدن‌کاران و کشاورزان دارای کارت بازرگانی هم می‌توانستند گروه خود را به گروه بازرگانی تغییر دهند. به نقل از اتاق تهران، ابراهیم بهادرانی، رییس هیات نظارت بر انتخابات اتاق تهران با اشاره به بند ۲ ماده ۳ آیین‌نامه انتخابات که تعداد اعضای هیات نمایندگان در بخش‌های بازرگانی را ۱۶ نفر، صنایع ۱۴ نفر، کشاورزی ۶ نفر و معدن را ۴ نفر تعیین کرده است، اعلام کرده بود: در همین آیین‌نامه مقرر است که حداقل کاندیدا‌های شرکت‌کننده در انتخابات ۲ برابر تعداد نمایندگان باشند که اکنون در بخش‌های بازرگانی و صنعت بیش از این ارقام و در بخش‌های کشاورزی و معدن کمتر از این ارقام داوطلب وجود دارد.
او گفته بود: داوطلبان بخش‌های دارای مازاد، درصورتی‌که پروانه بهره‌برداری در بخش‌های موردنیاز را داشته باشند، بدون توجه به نوع فعالیت کارت بازرگانی خود می‌توانند در بخش‌های کشاورزی و معدن ثبت‌نام کنند. همچنین در صورتی که کسری از طریق این جابه‌جایی تامین نشود مابقی از بین داوطلبان بخش‌های دارای مازاد (بازرگانی و صنعت) تامین خواهد شد.