اقتصاد۲۴- روند دلار همچنان صعودی است. این اسکناس آمریکایی در دو روز گذشته هر روز یک پله جابه‌جا شده و به تغییر کانال نزدیک شده است.
برخی معامله‌گران بازار افزایش قیمت دلار در روز گذشته را به دلیل رشد قیمت درهم دانستند. آن‌ها معتقدند ایران بیشترین مبادلات تجاری را با امارات دارد و این افزایش تقاضا باعث گرانی درهم شده است.
بازار ارز همچنان پرالتهاب است. متقاضی خرید دلار سهمیه‌ای بالا رفته و صرافی‌ها از عرضه دلار توافقی طفره می‌روند.
بخریم یا بفروشیم؟
در بازار دو دیدگاه وجود دارد؛ قیمت‌ها به سقف رسیده و باید فروخت؛ اما از سوی دیگر معامله‌گران معتقدند باید خرید و این تورم سال آینده است که روند قیمتی دلار را در کانال‌های جدید قرار می‌دهد.
تحلیل‌گران بازار‌های مالی از ابتدای سال جاری درباره روند فعلی هشدار داده بودند. آن‌ها می‌گفتند فنر دلار در دستان دولت فشرده شده است.
به نظر می‌رسد اکنون فنر دلار رها شده و این اسکناس آمریکایی در حال تطبیق خود با شرایط اقتصادی و تنگنا‌های ارزی کشور است.
قرار بود در روز‌های پایانی هفته گذشته مرکز مبادله ارز و طلا راه‌اندازی شود. اما خلف وعده فرزین برای سومین بار رخ داد و حالا هم گفته می‌شود راه‌اندازی سامانه ناخدا به روز سه‌شنبه موکول شده است. معامله‌گران معتقدند این مرکز قرار است جایگزین بازار ارز آزاد شود.
حال سوال این‌جاست که اگر مرکز مبادله می‌خواهد جای بازار را بگیرد آیا می‌تواند نیاز‌ها را به میزانی که متقاضیان انتظار دارند پوشش دهد یا نه؟ اگر پاسخ نه باشد تکلیف نیاز‌های جامانده از مرکز مبادله چه می‌شود؟ آن‌ها منتظرند امروز دوشنبه که طبق وعده جدید، قرار است مرکز مبادله جا بیفتد، پاسخشان را دریافت کنند.
امروز اولین روز اسفند، قیمت دلار در بازار معاملات آزاد به پله ۹ کانال ۴۰ هزار تومانی ورود کرد. معاملات فردایی این اسکناس نیز در کانال جدید قرار دارد.
درهم امارات ۱۳ هزار و ۹۶۰ تومان معامله شد و به کانال ۱۴ هزار تومانی نزدیک است. دلار هرات و سلیمانیه نیز با اختلافی اندک معامله می‌شوند. هرات ۴۹ هزار و ۵۵۰ تومان و سلیمانیه ۴۹ هزار و ۳۱۰ تومان معامله شدند. در حال حاضر دلار تهران صدرنشین بازار‌های همسایه است.
آور بهمن نقدینگی بر بازار‌ها
در همین راستا حمید‌رضا جیهانی کارشناس ارشد اقتصادی با تاکید بر اینکه بر شرایط فعلی بازار، تحلیل حاکم نیست گفت: «شرایط کاملا احساسی و روانی است. در حال حاضر انتظارات تورمی و اقتصاد رفتاری وزن بیشتری در اقتصاد، قیمت‌ها و بازار‌های مختلف کشور پیدا کرده است.»
وی افزود: «به دلیل حجم بسیار بالای نقدینگی که در قالب سپرده‌های دیداری و پول نقد در کارت‌های بانکی در اختیار مردم قرار گرفته، رفتار‌های هیجانی در تصمیمات اقتصادی حاکم است. این پول به صورت بهمنی سنگین در هر بازاری که ورود کند می‌تواند آن بازار را مشتت کند.»
بیشتر بخوانید: دلار سهمیه‌ای از کجا بخریم؟
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر انتظارات تورمی و حجم سرگردان نقدینگی خاطر نشان کرد: «در حال حاضر قیمت دلار با توجه به مولفه‌هایاقتصادی کشور و به لحاظ عدد و رقم توجیه ندارد و دارای حباب است. این اسکناس آمریکایی به لحاظ ارزشی نسبت به ریال حباب دارد.»
بورس جایگزین مناسب دلار
جیهانی گفت: «از منظر برآوردی، کسانی که حرفه‌ای‌تر رفتار می‌کنند در مقطع فعلی باید از بازار خارج شوند و در بازار جایگزین منتظر بمانند تا بازار اصلاح شود.»
وی در پاسخ به اینکه بازار جایگزین دلار و طلا چیست؟ گفت: «بازار جایگزین، بورس است. قاعدتا به لحاظ برآوردی اگر بازدهی بهمن‌ماه بازار‌های مختلف را ببینید بازدهی بازار طلا و دلار ۳۰ تا ۲۰ درصد مثبت بوده، اما بازدهی بازار سرمایه در بهمن‌ماه حدود ۸ درصد منفی بوده است.»
این مدرس دانشگاه درباره رفتار‌های هیجانی برای خرید در بازار طلا و ارز توضیح داد: «وقتی درباره اقتصاد رفتاری صحبت می‌کنیم باید درحوزه روانشناسی اجتماعی، جامعه شناسی و سیاست، موضوع موشکافی شود.»
جیهانی اظهار کرد: «در حال حاضر رفتار‌های هیجانی و شیدایی مردم، با پمپاژ احساسات زیاد همراه است. از سوی دیگر فعالیت‌های زیرساختی اصلاحی دولت و نتایج اقتصادی آن اثرات بلند مدت دارد و هنوز ثمرات خود را نشان نداده است.»
وی افزود: «اقتصاد کشور با موضوع برجام و مذاکرات سیاسی خارجی شرطی شده است. انتظارات روانی تخلیه نمی‌شود و همه به دنبال این هستند که دارایی‌شان را به جای اینکه در بخش مولد سرمایه‌گذاری کنند به سمت سرمایه‌گذاری در بخش طلا و دلار ببردند.»