اقتصاد۲۴- روند قیمت دلار در سومین هفته اسفندماه متاثر از حضور رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تهران، نزولی بود. قیمت دلار در مرکز مبادله ارز و طلا و بازار آزاد کاهشی بود و این ریزش باعث شد این اسکناس آمریکایی وارد کانال ۴۰ هزار تومانی شود.
بازاری که به اعتقاد تحلیلگران، تشنه هر خبری برای اصلاح قیمت است، روز شنبه ۱۳ اسفند با مبادلات محدود و فاز انتظاری آغاز به کار کرد. معامله‌گران در انتظار نتیجه سفر گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی و پایان مذاکرات بودند. این سفر دو روزه تمام شد و نتیجه برای دو طرف رضایت‌بخش بود.
در روز‌های دوشنبه و سه‌شنبه هفته جاری فشار عرضه، اخبارِ مساعدِ نشست مذکور و امنیت خاطر ایران در عدم صدور قطعنامه‌ای علیه کشورمان در شورای حکام، باعث شد قیمت دلار دست پایین را بگیرد. در کمتر از یک هفته دلار بیش از ۱۰ هزار تومان کاهش داشت. هر چند که برخی تحلیلگران ارزی معتقد بودند این روند نزولی نشانه‌هایی از نوسان‌گیری بازارساز را نیز در خود دارد، اما توانست قیمت دلار را از قله ۶۰ هزار تومانی در کانال ۴۰ هزار تومانی قرار دهد.
توجه به این نکته ضروری است که انتظارات تورمی در بالاترین سطح خود قرار دارد، سیاست‌های نادرست پولی همچنان پابرجاست و کسری بودجه سال‌آینده در انتظار اقتصاد کشور است. مواردی که اشاره شد فاکتور‌های اصلی و تاثیرگذار بر قیمت ارز در کشور است و همچنان به قوت خود پابرجاست، از همین رو کارشناسان روند نزولی قیمت دلار را کوتاه‌مدت می‌دانند.
کارشناسان، اما روند دلار را چگونه پیش‌بینی می‌کنند؟
نگران جاماندن از بازار ارز نباشید
هومن مقراضی، تحلیلگر بازار‌های مالی با اشاره به تورم سال ۱۴۰۰ تا دی‌ماه ۱۴۰۱ قیمت واقعی دلار را با خطای ۱۰ درصد حدود ۴۵ هزار تومان عنوان کرد و گفت: «این پیش‌بینی بر اساس تورم گذشته‌نگر است و ما باید به تورم آینده نیز توجه کنیم و انتظارات تورمی را نیز در نظر بگیریم؛ بنابراین دلار می‌تواند تا حد زیادی تورم سال آینده را پیشخور کند و این اتفاق در روز‌های گذشته رخ داده است.»
وی ابراز عقیده کرد: «چه از رشد دلار جا ماندید و چه توانستید این رشد را بگیرید به نظر می‌رسد دلار برای بالا رفتن خیلی جا ندارد و از اینجا به بعد سرمایه‌گذاری در دلار و طلا منطقی نیست.»
مقراضی تاکید کرد: «بازاری که همیشه نسبت به دلار تاخیر دارد، بورس است. بالا رفتن قیمت دلار به شدت برای شرکت‌های صادراتی مفید است؛ بنابراین درآمد شرکت‌های صادرات محور، حداقل ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده است و گاه با خاصیت اهرمی بیش از این مقدار رشد پیدا می‌کند. این نفع از زمانی شروع می‌شود که بالا رفتن قیمت دلار تثبیت شده باشد.»
در بازار جایگزین منتظر بمانید
حمیدرضا جیهانی کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه شرایط فعلی کاملا احساسی و روانی است خاطرنشان کرد: «در حال حاضر انتظارات تورمی و اقتصاد رفتاری وزن بیشتری در اقتصاد، قیمت‌ها و بازار‌های مختلف کشور پیدا کرده است.»
وی با اشاره به حباب دلار گفت: «این اسکناس آمریکایی به لحاظ ارزشی نسبت به ریال حباب دارد و از منظر برآوردی، کسانی که حرفه‌ای‌تر رفتار می‌کنند باید از بازار خارج شوند و در بازار جایگزین منتظر بمانند تا قیمت‌ها اصلاح شود.»
بیشتر بخوانید: ضرر شدید معامله گران دلار و ارز
جیهانی اظهار کرد: «در حال حاضر رفتار‌های هیجانی و شیدایی مردم، با پمپاژ احساسات زیاد همراه است. از سوی دیگر فعالیت‌های زیرساختی اصلاحی دولت و نتایج اقتصادی آن اثرات بلند مدت دارد و هنوز ثمرات خود را نشان نداده است.»
آزمون و خطای دولت برای شوک درمانی ارز
در همین راستا کامبیز افسری کارشناس اقتصادی و فعال بازار ارز با اشاره به سناریو‌های متفاوت برای شوک درمانی بازار ارز، گفت: «گاهی ممکن است قیمت از طریق افزایش تقاضا و کاهش عرضه تغییر کند. به گونه‌ای که بسیاری از افراد در قیمت بالا بخرند و بعد یکباره قیمت پایین بیاید. در این موقعیت با نقره‌داغ شدنِ خریدارها، تا مدتی کسی جرات نزدیک شدن به بازار را ندارد.»
وی افزود: «راه دوم دستکاری قیمت در بازار هرات و ریزش یکباره نرخ دلار در این بازار همسایه خواهد بود. به گونه‌ای که در اوج هیجان بازار یک تا دو میلیون دلار نقدی در بازار هرات به فروش برسد و با ریزش قیمت دلار هرات، ترس در بازار تهران به وجود می‌آید و باعث کاهش قیمت دلار تهران خواهد شد.»
افسری در ادامه به اخبار سیاست خارجی اشاره کرد و گفت: «موضوع برجام و سیاست مذاکره می‌تواند پیامی برای فعالان بازار ارز و ترغیب آن‌ها به فروش باشد. به نظر می‌رسد دولت در روز‌های اخیر تمام این راهکار‌ها را به شکل موازی اجرا کرده و با وجود آشفتگی بازار، توانسته قیمت دلار را تا حدودی مدیریت کند.»
بازار ارز چشم انتظار خبر‌های خوب
علی طباطبایی، کارشناس بازار‌های مالی روند قیمت دلار را منطبق با اخبار مثبت سیاسی دانست و به تجارت‌نیوز گفت: «اگر اخبار مثبتی روانه بازار نشود قیمت دلار دوباره در مسیر افزایشی قرار خواهد گرفت و این اسکناس آمریکایی می‌تواند در سه ماه اول سال ۱۴۰۲ تا چند کانال بالاتر نیز رشد کند.»
وی همچنین بیان کرد: «در کانال‌های پایین‌تر احتمال نزول در بازار وجود داشت، اما در کانال‌های فعلی چنین روندی دور از انتظار است. من فکر می‌کنم دلار تنها با یک خبر خوب و متفاوت از سال‌های گذشته می‌تواند کاهشی شود، کف دلار را می‌توان کانال ۴۵ هزار تومانی در نظر گرفت.»
دلار قدرت تغییر کانال قیمتی را دارد
حمیدرضا کاهدی، کارشناس بازار‌های مالی با اشاره به اینکه تصور دلار بیش از ۵۱ هزار تومانی بعید بود، اما اتفاق افتاد، به تجارت‌نیوز گفت: «روند فعلی بازار ارز دو حالت بیشتر ندارد؛ اینکه صعود دلار به پایان رسیده و قیمت در کانال‌های پایین‌تر تثبیت می‌شود. یا اینکه ممکن است یک ریزموج دیگر از این حرکت باقی مانده باشد که این ریزموج می‌تواند دلار را دوباره تا کانال بالاتر پیش ببرد و پس از آن دوباره ریزش کند.»
وی عنوان کرد: من سناریوی اول را محتمل‌تر می‌دانم یعنی اینکه دلار روند صعودی خود را تمام کرده باشد؛ با توجه به اینکه این حرکت به روند دلار در کانال ۲۰ تا ۳۰ هزار تومانی نزدیک بوده است، به نظر می‌آید دلار قدرت اصلاح تا زیر کانال ۴۴ هزار تومانی را داشته باشد. البته پشت این ریزش‌های سنگین باید خبر بنیادینی هم باشد.»
در مجموع برخی از کارشناسان معتقدند که دلار از ارزش ذاتی خود فاصله بسیاری دارد و برای همین معتقدند که روند اصلاح را در پیش می‌گیرد.