اقتصاد۲۴- براساس لایحه‌ای که دولت تهیه کرده، واردات خودرو‌های کارکرده که عمر آن‌ها در محدوده پنج سال است، به شرط دریافت گواهی از سازمان‌های استاندارد و محیط‌زیست مجاز خواهد بود. همچنین در این لایحه تصریح شده هر شخص حقیقی می‌تواند بدون داشتن کارت بازرگانی نسبت به واردات خودرو اقدام کند. از سوی دیگر، شروط انتقال فناوری و داشتن نمایندگی رسمی خدمات پس از فروش که در آیین‌نامه واردات خودرو‌های صفر کیلومتر قید شده، در این لایحه به چشم نمی‌آیند.
تا پیش از این گفته می‌شد که براساس این برنامه جدید، هر ایرانی حتی بدون داشتن کارت بازرگانی می‌تواند اقدام به واردات خودروی دست‌دوم کند. اگر فرض کنیم منظور از «هر ایرانی مجاز به واردات خودروی کارکرده» تمام جمعیت بالای ۱۸ سال کشور باشد، حدودا ۷۰درصد ایرانی‌ها (داخل کشور) می‌توانند خودروی کارکرده وارد کنند. اما حالا با شرط جدیدی که بانک مرکزی برای «منبع تامین ارز» اعلام کرده به نظر می‌رسد که این موضوع هم روی کاغذ بماند.
نرخ واقعی دلار چقدر است؟
امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو و عضو هیات علمی دانشکده خودرو دانشگاه علم و صنعت در مورد واردات خودروی دست دوم بر این باور است که باتوجه به ارزبری این موضوع واردات خودروی دست‌دوم به صورت منطقی امکان‌پذیر نیست، اما به دلیل اینکه امسال انتخابات مجلس را در پیش داریم ممکن است واردات خودروی نو و دست دوم به صورت محدود انجام شود که این تعداد تاثیری بر قیمت بازار خودرو ندارد.
این کارشناس صنعت خودرو در مورد قیمت دلار به «اعتماد» گفت: موضوع اصلی این است اصلا مشخص نیست قیمت دلار چقدر است آیا باید نرخ ۲۸۵۰۰ تومان را باور کرد یا ۳۷ هزار تومان را یا نرخ ۵۵ هزار تومان بازار آزاد را پذیرفت یا قیمت اصلی دلار ۷۰ هزار تومان محاسبه می‌شود؟ به نظر می‌رسد هیچ کس نمی‌داند نرخ دلار چقدر است.
او افزود: اینکه آقای محمدرضا فرزین، رییس کل بانک مرکزی نرخ دلار را ۲۸۵۰۰ تومان اعلام می‌کند خوب است، اما سوال این است که آیا می‌توان دلاری با این نرخ هم تهیه کرد؟ نرخ دلار در بازار متشکل ارزی در محدوده ۳۷ هزار تومان است که حدود یک ماه است نرخ این دلار هم حول و حوش ۴۲ هزار تومان شده و جابه‌جایی پول هم در حال حاضر انجام نمی‌گیرد.
چرا قیمت تیگو ۸ پرو در ایران ۴ برابر بیشتر است؟
کاکایی تصریح کرد: در بسیاری از موارد شاهد مقایسه‌ها در مورد بازار خودروی دوبی با ایران هستیم که به اعتقاد بنده این مقایسه غلط است. به عنوان مثال امروز قیمت «تیگو ۸ پرو» خارج از کشور ۵۰۰ میلیون تومان است و همین خودرو در ایران ۲.۵ میلیارد تومان قیمت‌گذاری شده که تولیدکننده آن کمپانی هم چری است؛ این درحالی است که همین کمپانی در ایران فعالیت دارد و این خودرو را هم تولید می‌کند پس چرا قیمت این خودرو در ایران ۲ میلیارد تومان بالاتر است؟ آیا این کمپانی در ایران سود بیشتری می‌برد؟
او ادامه داد: این محاسبات و قیاس‌ها غلط است، زیرا متاسفانه به اندازه‌ای عدد رقم‌ها در اقتصاد کشور دارای ابهام است که بسیاری از قیاس‌ها هم غلط از آب در می‌آید و تنها سیستم دولتی است که از این طریق هزینه‌های خود را پرداخت می‌کند و باید از کارخانه چری پرسید چرا قیمت این خودرو در ایران ۴ برابر بیشتر از خارج کشور است؟
این کارشناس صنعت خودرو با بیان این سوال که چرا از ۵ سال گذشته هیچ خودروی نو یا دست دومی وارد کشور نشده است، گفت: این ممنوعیت‌ها به دلیل محدودیت‌های ارزی در کشور بود، اما از حدود یک سال پیش وزارت صمت با واردات خودروی نو موافقت کرد، اما دیدیم که تنها هزار خودروی چانگان آخر سال ۱۴۰۱ وارد شد که هنوز هم فروش نرفته‌اند، اما هنوز ۱۰۰ هزار خودرویی که سال گذشته وعده داده شده بود وارد نشده است.
واردات خودرو به صورت كامل هم آزاد شود قيمت‌ها افت نمي‌كند
کاکایی افزود: در این مدت نه تنها از ارقام بالایی که در مورد واردات خودرو مطرح می‌شد، خبری نشده است بلکه بازار خودرو‌های خارجی هم صعودی شده و شاهد افزایش قیمت خودرو‌هایی نظیر «لکسوس و بنز و بی‌ام‌و» هم هستیم.
بیشتر بخوانید: ماجرای ۷۰ خودرو شاسی بلند اهدایی وزیر صمت به نمایندگان مجلس چیست؟
این کارشناس صنعت خودرو گفت: اگر فرض شود واردات خودرو به صورت کامل هم آزاد شود باز هم قیمت خودرو پایین نخواهد آمد و اگر افتی هم داشته باشد به صورت موقتی خواهد بود و مجددا قیمت‌ها بالا می‌روند و نکته مهم دیگر این است که قیمت دلار قطعا افزایشی می‌شود، چراکه حدود ۲ تا ۳ میلیارد تومان تقاضای مصرف ارز در این موقعیت بالا می‌رود.
او افزود: این روزها شاید یک عده پولدار با واردات خودرو، خودروی جدیدتری تحویل بگیرند، اما در ازای آن قیمت مایحتاج روزمره یک ملت از مرغ و گوشت گرفته تا تخم مرغ و... بالاتر می‌رود و باید دید اصلا این واردات ارزش این همه گرانی را دارد؟
به نام مردم به كام ثروتمندان
کاکایی در پاسخ به این پرسش که چگونه همه افراد قادر خواهند بود بدون داشتن کارت بازرگانی خودروی دست دوم وارد کنند زمانی که از پروسه آن آگاهی ندارند، گفت: اصلا این کار شدنی نیست، به عنوان نمونه سال گذشته خرید و فروش کارت ملی برای ثبت‌نام خودرو‌های قرعه‌کشی تا ۱۰۰ میلیون تومان هم نرخ‌گذاری شده بود یا چند سال قبل به نام یک پیرزن روستایی ۷۰۰ پورشه وارد شده بود و به نظر می‌رسد این‌گونه تصمیمات هر چند به نام مردم است، اما درنهایت به کام یک عده ثروتمند تمام می‌شود.
این کارشناس صنعت خودرو خاطرنشان کرد: این‌گونه حرف‌ها افکار عمومی را به راحتی منحرف می‌کند تا اصل ماجرا مخفی بماند، سوال این است که مگر قرار نبود سال گذشته یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید شود؟ یا اینکه مگر اعلام نشد قیمت خودرو ۱۵ درصد پایین می‌آید و کیفیت خودرو هم به طرز معنی‌داری بالا می‌رود و گارانتی خودرو‌ها هم از دو به سه سال می‌رسد؟ کدام یک از این وعده‌ها عملی شدند؟ او ادامه داد: اینکه گفته می‌شود تولید خودرو تا ۲۵ درصد بالا رفته سوال این است که آیا با این میزان تولید در بازار آرامشی می‌بینیم؟ و آیا اینکه تولید خودروساز‌ها همراه با زیان‌شان رشد کرده افتخار است؟
آيا قرعه‌كشي‌ها حذف شده است؟
کاکایی با اشاره به حذف قرعه‌کشی‌ها گفت: گفته می‌شود ۹۰۰ هزار خودرو پیش فروش شده، اما سوال این است که به چه صورت این خودرو‌ها اولویت‌بندی و نوبت‌بندی شده‌اند آیا بدون قرعه‌کشی بوده؟ چرا قرعه‌کشی آن را نشان نمی‌دهند؟ پس مشخص است که قرعه‌کشی خودرو هم حذف نشده است.
او افزود: سوال بعدی این است که آیا مشکل اصلی در کشور واردات خودروی شخصی است یا حمل و نقل عمومی؟ حتی اگر این روزها خودروی شخصی هم داشته باشید چگونه می‌توانید وسط روز به مرکز شهر بروید؟ آیا با وجود این میزان ترافیک جای پارک پیدا می‌کنید؟
فرار رو به جلوي نمايندگان
اين كارشناس صنعت خودرو با اشاره به افزايش قيمت اسنپ و تپسي در اين مدت افزود: آيا نمايندگان مردم در مجلس فكري در جهت كاهش قيمت حمل و نقل عمومي در تهران يا در بخش حمل و نقل بين‌شهري كرده‌اند؟ در مورد قيمت بليت هواپيما چطور؟ يا در بخش قطار چه ميزان سرمايه‌گذاري صورت گرفته و چرا هيچ گزارشي در اين خصوص داده نمي‌شود؟
او با بيان اينكه برخي مباحث اصلا پيگيري نشده‌اند، گفت: قانون بهبود فضاي كسب و كار و اجراي اصل 44 در بحث خودرو چه شده‌اند؟
چرا اين موارد انجام نشده و اين روزها به جاي اينكه نمايندگان پاسخگوي مردم باشند كه چرا اين اقدامات صورت نگرفته است با تصميمات اينچنيني فرار رو به جلو مي‌كنند.