اقتصاد۲۴- استان کرمان سالانه بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تن تولید پسته دارد این درحالی است که پیش بینی شده تولید پسته در کل کشور در سال جاری بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تن باشد این یعنی نیمی از پسته کشور در استان کرمان تولید می‌شود.
طی سال‌های اخیر سرمازدگی و سیلاب، تغییرات نرخ ارز و تحریم‌ها مشکلات بسیاری از مسیر تولید پسته ایجاد کرده است از سوی دیگر موانع بر سر راه صادر کنندگان که گاه داخلی است نیز بر مشکلات افزوده است.
میزان تولید پسته در برخی سال‌ها طی پنج سال گذشته به نزدیک صفر رسیده است و این مساله به دلیل تغییرات اقلیمی گسترده روی داده که البته با وجود تکرار این پدیده هیچ چاره‌ای برای آن اندیشیده نشده است.
میزان تولید پسته در برخی سال‌ها طی پنج سال گذشته به نزدیک صفر رسیده است و این مساله به دلیل تغییرات اقلیمی گسترده روی داده که البته با وجود تکرار این پدیده هیچ چاره‌ای برای آن اندیشیده نشده است
علیرغم هزینه‌های سنگین در بخش تحقیقات پسته و مراکز تخصصی، اما در عمل راه کاری برای مقابله با سرمازدگی در نظر گرفته نشده است و کشاورزان در بهترین حالت لاستیک‌های خودرو‌ها را در باغ‌ها می‌سوزانند.
بیشتر بخوانید: کاهش عجیب صادرات پسته در سال ۱۴۰۱
صادرات پسته کرمان به نام ترکیه
در شرایطی که تولید اندک پسته موجب شده بازار‌های پسته از چنگ تولید کنندگان داخلی خارج شود پسته داران سعی کرده اند با تزریق پسته‌های انبار شده تا حدودی سهم خود را در بازار حفظ کنند.
اما رقبای پسته ایران در ترکیه و آمریکا بیکار ننشسته اند و هر روز سطح زیر کشت و کیفیت تولید را بالا‌تر می‌برند و بازار‌های بیشتری را تصاحب می‌کنند.
در مقابل تقریبا تولید داخلی از حمایتی برخوردار نیست و تنها مزیت پسته استان کرمان تولید در سال‌های پر بازده و کیفتی است که به دلیل طبیعت منطقه وجود دارد.
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس از نخستین افرادی بود که از وضعیت نامطلوب صادرات پسته خبر داد.
ترکیه پسته ایران را به نام خود می‌زند
ذبیح الله اعظمی بیان کرد: باید زمینه تسهیل صادرات محصولات کشاورزی را مهیا کنیم تا بتوانیم ارزآوری را با خیال آسوده انجام دهیم.
وی افزود: هم اکنون در برخی موارد شاهد هستیم پسته به دلیل مشکلات ارزی و گمرکی از طریق ترکیه صادر می‌شود که به نام این کشور نیز تمام می‌شود.
وی افزود: نباید فراموش کرد که ترکیه رقبت ایران در زمینه تولید پسته است.
وی خواستار تسهیل‌گری در زمینه صادرات محصولات کشاورزی شد و گفت: نباید اجازه دهیم مزیت‌های اقتصادی ایران به نام سایر کشور‌ها روانه بازار شود.
نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد تاکید کرد که باید در راستای بازاریابی و حفظ بازار‌های استراتژیک مانند پسته تلاش کنیم.
مشکلات پسته کاران رفع شود
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس نیز با اشاره به مزیت‌های داقتصادی تولید پسته در کرمان گفت: باید مشکلات و مسائلی که در مسیر تولید و صادرات پسته به خصوص در سال‌های اخیر قرار گرفته است شناسایی و برای رفع این مشکلات تلاش بیشتری انجام شود.
محمدرضا پور ابراهیمی ادامه داد: در شرایط کنونی باید به پسته به عنوان یک کالای صادرات محور که ایران از توانمندی بالایی در آن برخوردار است نگاه کنیم و برای افزایش ارزآوری تلاش کنیم.
وی گفت: حمایت از کشاورزان در مناطقی که دچار خسارت شده اند باید انجام شود تا کشاورزان بتوانند حداقل باغ‌های پسته را سرپا نگه دارند.
وی افزود: خوشبختانه در سال جاری وضعیت پسته بهتر شده است و سرمازدگی نتوانست خسارت قابل توجهی به پسته وارد کند و پیش بینی میکنیم حدود ۶۵ تا ۷۰ هزار تن پسته در رفسنجان تولید شود.
وی گفت: در سال‌های گذشته خسارت‌ها به باغداران بسیار زیاد بود و مشکلات بسیاری را ایجاد کرد.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: موضوعاتی مانند قیمت گذاری محصولات کشاورزی، تامین مالی صادر کنندگان و تولید کنندگان بحث پیمان سپاری ارزی از جمله مشکلات پیش رو است.
فرماندار رفسنجان نیز در گفتگو با خبرنگار بازار بیان کرد: یکی از مهمترین مشکلات تولید پسته طی سال‌های اخیر در شهرستان رفسنجان تغییرات اقلیمی مکرر است و خسارت‌های جدی به کشاورزان وارد شده است.
خرده مالکان زیر چرخ دنده مشکلات
حسین رضایی افزود: علیرغم تصور عمومی در خصوص متمول بودن پسته کاران، اما بسیاری از این افراد خرده مالک هستند و سودی که از باغ‌ها دارند هزینه معیشت سالانه آن‌ها می‌شود و قابل توجه نیست.
وی عنوان کرد: خشکسالی و کمبود آب در سال‌های اخیر نیز مشکل ساز شده است و بسیاری از باغداران برای تهیه آب مورد نیاز برای آبیاری با مشکل مواجه هستند و خشکسالی خسارت‌های شدیدی به باغ‌های پسته رفسنجان وارد کرده است.
وی عنوان کرد: موانعی از جمله آفلاتوکسن، سختگیری‌های گمرکی، مشکلات ارزی، سرمازدگی و گرمازدگی موجب شده میزان تولید در رفسنجان کاهش یابد و در مقابل رقبای ما در آن سوی مرز‌ها در حال افزایش تولید محصول هستند و این مساله به حفظ بازار خارجی اثر می‌گذارد.
وی گفت: پسته یک مزیت اقتصادی برای ارزآوری غیر نفتی برای کشور است و باید این مزیت را گسترش داد و از تولید کنندگان در مقابله مشکلات مختلف حمایت کرد.
این در حالی است که استاندار کرمان نیز چندی قبل از موانع بسیار بر سر راه صادرات محصولات کشاورزی گلایه کرد و از دستگاه‌های مختلف خواست در این زمینه همکاری کنند تا امکان صادرات محصولات از گمرگ کرمان افزایش یابد.
میزان ارزآوری پسته در استان کرمان در صورت تولید معمولی محصول و عدم سرمازدگی حدود یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار در طول سال است و این در حالیست که به دلیل مشکلات فراوان در سال‌های اخیر مشکلات بسیار بر سر راه تولید و صادرات قرار داشته است.
هم اکنون ترکیه و آمریکا مهمترین رقبای تولید پسته در جهان هستند و تلاش بسیاری می‌کنند که بازار‌های خارجی ایران را از آن خود کنند.
در حال حاضر چین مهمترین وارد کننده پسته ایران است که البته پس از فراوری این محصول پسته ایران را به کشور‌های مختلف صادر می‌کند و در این میان کشاورزان ایرانی با مشکلات زیادی برای صادرات محصول و البته بازگشت ارز مواجه شده اند.