اقتصاد۲۴- میناسادات حسینی: شاخص کل بورس تهران در حالی روز چهارشنبه ۲۱ تیر ماه ۱۴۰۲ ریزشی ۵۶ هزار و ۹۴۹ واحدی معادل ۲.۶۸ درصد را نشان داد که ریزش گسترده انواع سهام در گروه‌های مختلف نشان می‌داد حال و روز سهامداران خرد بدتر از آن چیزی است که شاخص کل بورس تهران نشان می‌دهد؛ به عبارتی دستکاری شاخص کل بورس به شکل معناداری افت شاخص کل را در بازه‌ای اندک نشان می‌دهد؛ در حالی که ریزش‌های گسترده سهام گواه سقوط تاریخی بورس در روز چهارشنبه بود.
بررسی بورس در ۵ روز کاری این هفته نشان می‌دهد بازار سرمایه تمام روزهای هفته، حال ناخوشی داشته؛ چراکه ریزشی که از ابتدای هفته آغاز شد به شکل چشمگیر تا روز چهارشنبه ادامه داشت و حتی فشار فروش بیشتر شد.
اما سوال اصلی این است که آیا فرار بزرگ سهامداران خرد از بورس تهران ادامه دارد؟
ریزش سنگین شاخص کل بورس ادامه دارد؟
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه در این مورد به اقتصاد ۲۴ گفت: هرچند بورس در ارزنده‌ترین وضعیت خود است؛ ولی شاید همین مقاطعی که الان احساس می‌کنیم وضعیت بدی برای سهام هستند، فردا روزی احوال مناسبی برای بورس بوده اند!
وی با ابراز نگرانی از آینده بورس ادامه داد: مصاحبه‌ها و برخورد‌های عجیب رئیس سازمان بورس در مورد کش و قوس «شپنا» و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی و افزایش نرخ خوراک پتروشیمی آینده روشنی از بورس نشان نمی‌دهد، زیرا آقای عشقی تنها می‌گوید «نامه زده ایم و پیگیری می‌کنیم» این یعنی تضییع حقوق سهامداران.
دست دولت در جیب سهامداران خُرد
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به سوال اقتصاد ۲۴ مبنی بر اینکه دلیل دستکاری در بورس چیست؟ گفت: مقایسه بازدهی و ریسک و مقایسه مزیت‌های یک سرمایه گذاری نسبت به سرمایه گذاری دیگر همواره به صورت نسبی معنی می‌دهد. بازدهی، ارزش دارایی و مجموع درآمد حاصل از فروش و سود شرکت‌هایی که بالغ بر حدود هزار همت (هزار هزار میلیارد تومان) سود شرکت‌های بورسی و فرابورسی است، نشان دهنده یک ظرفیت بسیار بالا در بازار سرمایه و بازار خودروست، اما به اقتضای بالاترین و مهم‌ترین ویژگی بازار سرمایه (بخوانید نقدشوندگی بالا) متاسفانه در شرایط حالِ حاضر که رکود بر بازار مسکن و خودرو حاکم شده مسئولان جریان نقدینگی را به صورت ناصحیح و غیرکارشناسی و ذینفعانه به سمت سایر بازار‌ها هدایت می‌کنند، زیرا تئوری مسئولان اینگونه است که نقدینگی به همان سرعت که در بورس ورود پیدا می‌کند امکان خروج هم به سرمایه گذار می‌دهد بنابراین نقدینگی ۷ هزار همتی را به بخشی مثل خودرو هدایت کنند تا بلوکه شود. پیش فروش‌های خودرو که از اردیبهشت ماه سال جاری به طور وسیع انجام شد در همین راستا بود.
آقابزرگی ادامه داد: وزارت اقتصاد مامور شده تا برای سازماندهی این حجم نقدینگی، آن را به جایی هدایت کند که به این میزان نقدشونده نباشد. این تئوری و تفکر شرایطی را مهیا می‌کند که دولت به راحتی با شیوه‌های مختلف مثل نرخ تسعیر ارز، نرخ خوراک پتروشیمی ها، بهره مالکانه شرکت‌های سنگ آهن و معدنی و... به سود سهامداران دست اندازی کند.
سرمایه سهامداران دود شد، عشقی در خواب!
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به نامه‌های ضد و نقیض «شپنا» گفت: تصمیمات نابهنگام، غیرکارشناسی و ذی نفعانه دولت، بورس را به این حال و روز انداخته است.
آقابزرگی روی سخن خود را به رئیس سازمان بورس کرد و گفت: آقای عشقی، پیشنهاد این است که اگر شما از عهده استیفای حقوق ذی نفعان بازار و سهامداران خرد برنمی آیید چاره‌ای بیندیشید؛ چاره این است که مدافعان حقوق سهامداران باید در دولت افزایش پیدا کنند، تشکل‌های خودانتظام باید به عرصه بیایند بنابراین اجازه ظهور، اظهار نظر و تاسیس این نهاد‌ها را بدهید، زیرا اکنون سازمان بورس ما درست مثل یک مهره انعطاف پذیر در دست دولت است که دولت هر کاری بخواهد با سهامداران خرد می‌کند. درنهایت رئیس سازمان بورس مثل امروز مصاحبه می‌کند و تنها به ذکر این جمله که: «ما نامه‌ای برای اصلاح نرخ خوراک نوشته ایم» بسنده می‌کند. وقتی نرخ خوراک پتروشیمی‌ها تصویب شده آیا نامه نوشتن کارگشاست؟
تضییع حقوق سهامداران خرد
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه ضعف قانون بازار سرمایه ما که سال گذشته در دستور کار برای اصلاح قرار گرفت نبود بخش خصوصی در اتاق‌های فکر است، به اقتصاد ۲۴ گفت: بخش خصوصی اگر در همین اتاق‌های فکری که دولت یک تنه تصمیم می‌گیرد، حضور داشت و اگر مدیر دولتی مثل سازمان بورس و شورای عالی بورس حضور نداشتند مطمئن باشید که دولت نمی‌توانست کار‌های خود را به این راحتی انجام بدهد.
بیشتر بخوانید: سقوط وحشتناک بورس تا کی ادامه دارد؟/ سهامداران خواهان استعفای عشقی از ریاست سازمان بورس
آقابزرگی افزود: لذا اهرم و ابزار جلوگیری از ابراز وجود و مطالبه حقوق سهامداران در دست سازمان بورس است که البته جلوی آن را گرفته است.
سهامداران قادر به مطالبه گری نیستند
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به وجود کانون صنفی کارگزاران بورس و اوراق بهادار و کانون نهاد‌های سرمایه گذاری گفت: این دو کانون هرچند برای مطالبه حق سهامداران ایجاد شده، اما در عرصه مشارکت برای استیفای حقوق سهامداران منفعل هستند.
آقابزرگی ادامه داد: آقای دهقان دهنوی، ریاست پیشین سازمان بورس به درستی تشخیص داد که براساس ماده ۳۳ قانون بازار، سهامداران حقیقی باید کانون داشته باشند؛ اما سازمان بورس نگران است و می‌هراسد از اینکه مطالبه گران و سهامداران تریبون رسمی پیدا کنند.
ریزش بورس ادامه دار است اگر...
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، دیوار اعتمادی که ظرف سه ماه از اسفند ۱۴۰۱ و دو ماه ابتدایی امسال ایجاد شد به راحتی تخریب شده که ریزش سنگین دیروز چهارشنبه یک نمونه کوچک آن است؛ به طوری که می‌بینید هیچ کس بازدارنده ریزش شاخص نیست. حجم معاملات در روز چهارشنبه کم بود در غیر این صورت یکی از رکورد‌های ریزش بورس رقم می‌خورد.
آقابزرگی ادامه داد: مطابق بند ۹ و ۱۱ ماده ۷ قانون بازار اوراق بهادار، وظیفه سازمان بورس پیشگیری از اتفاقات و رویداد‌هایی است که منافع ذی نفعان بازار را تهدید و مخدوش کند؛ بنابراین در حال حاضر شاهد نقض وظایف سازمان بورس هستیم، زیرا رئیس سازمان بورس باید شش دانگ از حقوق سهامداران دفاع کند نه اینکه بگوید: «نامه زده ام و پیگیر اصلاح نرخ خوراک هستم»، ولی هیچ کس هم نمی‌داند آیا کاری می‌کنند یا خیر.