اقتصاد۲۴-به گواه آمار، در ۱۸روز معاملاتی اخیر، فقط در ۵روز، نوسانات مثبت یا منفی شاخص کل بورس تهران بیش از یک‌درصد بوده است، چنین موضوعی، اهالی بورس تهران را به سمت‌وسوی دریافت این نتیجه هدایت می‌کند که محرک‌های مثبت یا عوامل منفی، از شدت و حدت شگفت‌آوری برای پرتاب قیمت‌ها به سطوح بالاتر یا تقلیل‌دادن قیمت‌ها به محدوده‌های پایین‌تر برخوردار نیستند.
به بیانی ساده‌تر، معاملات این روز‌های تالار شیشه‌ای در شرایطی پیگیری می‌شود که بازیگران بازار سهام در یک وضعیت چراغ خاموش، منتظر ظهور اخبار مثبت تاثیرگذار بر روند بازار سهام هستند تا در صورت شکل‌گیری روند صعودی ادامه‌دار در بورس تهران، به تدریج سرمایه خود را از حساب آنلاین کارگزاری خود، سپرده‌های بانکی یا صندوق‌های بادرآمد ثابت به سهام تبدیل کنند. به عبارت دیگر می‌توان این‌چنین استنباط کرد که این گروه از فعالان بازار سهام، در جست‌وجوی موعد مناسب ورود به گردونه معاملات سهام هستند تا این‌بار از قافله بازار عقب نمانند. با توجه به اینکه در بازار‌های موازی نیز روند صعودی خاصی به چشم نمی‌خورد، به نظر می‌رسد حجم عظیمی از پول‌های خارج‌شده از بازار سهام در ماه‌های اخیر، در حساب آنلاین معاملاتی کارگزاری‌ها رسوب کرده است تا در زمانی مناسب مجددا به سمت خرید سهام رهسپار شود.
بازار در آینه آمار
رشد ۴۶/ ۰درصدی در نماگر اصلی بازار سهام در روز میانی هفته در حالی رقم خورد که این شاخص، ۴روز متوالی در محدوده منفی کار خود را به اتمام رسانده بود. نماگر هموزن نیز در روز گذشته با رشد ۶۶/ ۰درصدی همراه شد. هم‌چنین در فرابورس، شاخص اصلی این بازار با رشد ۴۳/ ۰درصدی به محدوده ۲۵هزار و ۸۶۳واحدی رسید. روند این روز‌های بورس تهران به‌گونه‌ای شده که در صورت انتشار اخبار منفی تاثیرگذار، بازار نزول اندکی را تجربه می‌کند و در صورت نبود رخداد‌های منفی اثرگذار بر روند بازار، بی‌خبری در بازار تبدیل به خوش‌خبری می‌شود و قیمت‌ها افزایش اندکی را تجربه می‌کنند. به هر روی، واکاوی آمار و ارقام معاملات این روز‌های بورس تهران گویای این نکته است که بورسی‌ها در جست‌وجوی محرک‌های صعودی در بازار سرمایه هستند تا در موعد مناسب، تصمیم مقتضی را اتخاذ کنند. کوچ نقدینگی از بازار سهام تبدیل به روند غالب بازار سهام در ماه‌های اخیر شده و در اکثر روز‌های معاملاتی، خروج پول حقیقی از بازار مخابره شده است.
در روز گذشته، این روند متوقف شد و شاهد ورود ۹میلیارد تومانی پول حقیقی به صحنه معاملات بودیم. همان‌طور که بالاتر گفته شد، نقدینگی سیال در دست افراد، چشم‌انتظار صدور سیگنال‌های ورود به بازارها است و در این بین با توجه به سابقه مشعشع که سال گذشته در بازار طلا و سکه به ثبت رسید، می‌توان این بازار را به‌عنوان یکی از پناهگاه‌هایی در نظر گرفت که پتانسیل جذب سرمایه افراد حقیقی را دارد؛ به علاوه بورس تهران نیز در رالی بازارها، همواره عملکرد مناسبی را از خود برجای گذاشته و باید دید که ریسک‌های تحمیلی ماه‌های اخیر که از ناحیه سیاستگذار به متن بازار سهام تزریق شده، اجازه خواهد داد در صورت شکل‌گیری روند صعودی، پول‌ها روانه بازار سهام شود یا خیر؟
بیشتر بخوانید: گزارش بورس امروز دوشنبه ۲۳ مرداد ۱۴۰۲
رکود در معاملات
ارزش معاملات خرد بورس تهران نیز که شامل سهام و حق تقدم و می‌شود، رقم ۲هزار و ۵۲میلیارد تومان را ثبت کرد که یکی از نازل‌ترین ارقام ماه‌های اخیر است. این متغیر آماری کمترین مقدار خود را از ۲۶بهمن سال قبل به بعد تجربه کرد. ثبت چنین ارقام نازلی در این پارامتر آماری به این معناست که بازار سهام از حیث گردش نقدینگی و دست به دست شدن سهام در رکود کامل قرار دارد و تا زمانی که میانگین متحرک پنج‌روزه ارزش معاملات از میانگین ۲۰ روزه پایین‌تر باشد، نمی‌توان از بازار انتظار روند مثبت را داشت.
چشم انتظار دلار
محرک نخستی که وقوع آن در این اثنا می‌تواند، قیمت‌ها را در مسیر صعودی قرار دهد، افزایش نرخ دلار در معاملات بازار آزاد ارز خواهد بود. این موضوع، سوت آغاز افزایش قیمت‌ها در آبان سال گذشته را به صدا در آورد و بازار توانست خود را تا سطوح بالای ۲میلیون و ۵۰۰هزار واحد در اردیبهشت سال جاری بالا بکشد. دلار چند وقتی است که در جریان دادوستد‌های بازار آزاد، در ارقامی پایین‌تر از ۵۰هزار تومان معامله می‌شود و سیگنال رشد آن‌چنانی در نمودار آن مشاهده نمی‌شود. اما به هر روی اسکناس آمریکایی، شامه حساسی نسبت به تغییر مناسبات کشور در سطح بین‌المللی دارد و عامل پیشرانی که دلار را به سمت کانال‌های بالاتر سوق دهد، ممکن است در لحظه در بطن اقتصاد کشور پدیدار شود و مجددا آتش تعدیل‌شده انتظارات تورمی را شعله‌ورتر کند؛ بنابراین باید به دقت روابط کشور در سطح بین‌المللی مورد رصد قرار گیرد و اثر تصمیمات در این حوزه بر متغیر‌های کلان اقتصادی بررسی شود تا تاثیر این موضوع بر بازارها مشخص شود تا بتوان درخصوص حضور در بازار‌های مختلف تصمیمات عقلانی اتخاذ کرد.
موضوع دومی که در این برهه، توان هدایت قیمت‌ها به سطوح بالاتر را دارد، اتخاذ تصمیماتی است که بر روند سودآوری شرکت‌های بورسی تاثیر مثبت بسزایی داشته باشد. البته عمده تصمیمات دولت در چند سال اخیر، به زیان بازار سهام بوده و سود شرکت‌های بورسی را نشانه رفته است. موضوعاتی مثل قیمت‌گذاری دستوری، سرکوب نرخ دلار و فعل و انفعالات حادث‌شده پیرامون مساله نرخ خوراک شرکت‌های پتروشیمی، چند مورد از دریای بیکران ریسک‌ها و موانع متعددی است که سیاستگذار در بازار سهام ایجاد کرده است. اما به نظر می‌رسد در مقطع کنونی که قیمت‌ها، به نقاط تعدیلی رسیده‌اند و در بسیاری از سهم‌ها شاهد کف‌سازی بوده‌ایم، تزریق چنین شوکی از سوی سیاستگذار می‌تواند به‌عنوان مرهمی بر حال و روز فلک‌زده بازار باشد. به هر روی باید منتظر ماند و دید تصمیمات سیاستگذرا در روز‌های آتی به کدام سو متمایل خواهد شد و آیا سیاستگذار همچنان چشم طمع به سود شرکت‌ها خواهد دوخت یا خیر؟