اقتصاد۲۴- رسول خرم - مراسم اربعین برای جمهوری اسلامی ایران صرفا یک مناسک عبادی عاشقانه نیست بلکه تلفیقی از یک مناسک عبادی عاشقانه با چاشنی قدرت نمایی شیعی است و به قول دیپلمات‌ها بخشی از پرستیژ این کشور محسوب می‌شود.
با توجه به اهمیت موضوع، برگزاری آبرومندانه این مراسم و حفظ وجاهت کشور است که بخش مهمی از آن حفظ سلامت زائرین است.
برخلاف بسیاری از نقش‌های اخیر صنعت بیمه مانند کمک به دریافت عوارض و ... که به اذعان بسیاری از فعالان صنعت، شایسته و درخور آن محسوب نمی‌شود، در رویداد عبادی سیاسی اربعین، بیمه نقشی محوری و اساسی دارد.
انجام پیاده روی و زیارت قبور امامان شیعه با حضور حدود ۴ میلیون نفر زائر عاشق در کشوری که به واسطه سال‌ها تحریم فرساینده دچار فرسودگی نسبی زیرساختهاست خالی از ریسک نیست و در واقع منجر به تشدید ریسک‌ها می‌شود.
با توجه به واقعیت بالا ضروری است بیمه گر محترم در سال جاری که اولین تجربه خدمتگزاری به زائران اربعین را بر عهده دارد به موارد پیشنهادی در این یادداشت توجه دوچندانی مبذول نماید، باشد که کمکی برای حفظ سلامت و آرامش زائرین محترم شود:
۱. خطر تصادف جاده‌ای
بزرگترین عامل مرگ و میر زائران اربعین، تصادف در مسیر پیاده روی است. حرکت بی محابای خودرو‌های عبوری باعث بروز خسارت قابل توجه است.
۲. غرق شدگی
گرمای طاقت‌فرسای مسیر برخی از زائران را ترغیب به خنک کردن خود در رودخانه‌های نزدیک به مسیر پیاده روی می‌کند.
با توجه به حصارکشی نامناسب و نبود علامت گذاری در مسیر، متاسفانه شاهد بروز این حادثه در عراق بوده آیم که می‌بایست اطلاع رسانی لازم به زائران محترم داده شود.
۳. نبود تخت و تجهیزات کافی بیمارستانی
شهر‌های کربلا و نجف برخلاف تصور عمومی، ظرفیت لازم برای پذیرائی متراکم از ورود جمعیت قابل توجهی از زائران را ندارد؛ لذا پیش بینی تمهیدات لازم برای این امر مانند برپایی بیمارستان‌های موقت و صحرایی لازم به نظر می‌رسد.
۴. گرمازدگی
دمای هوا در کشور عراق در مدت زمان برگزاری مراسم اربعین حسینی در محدوده بالاترین سطح سالیانه قرار می‌گیرد، این امر دو اثر با خود به همراه دارد:
الف- از دست دادن هوشیاری به صورت گسترده در میان زائرین
که با تمهیداتی مانند ارائه گسترده آب خنک و برپایی استراحتگاه‌های مجهز به خنک کننده می‌توان اثر آن را کاهش داد
با توجه به نوع گردش ماه‌های قمری پیش بینی می‌شود در سال‌های آینده نیز این مسأله اثر مخربتری بر انجام مراسم داشته باشد و لذا می‌بایست پیش بینی‌های لازم برای این منظور انجام شود.
ب- تشدید در روند فساد جنازه
یکی از واقعیت‌های تلخ مربوط به این مراسم لزوم بازگردانی سریع اجساد متوفیان است. گرمای هوا باعث تسریع فرآیند افساد میت شده و علاوه بر غم از دست دادن عزیزان، خاطره تلخ و ناگواری را نیز به جای می‌گذارد.
برای جلوگیری از این امر می‌بایست از حداکثر ظرفیت آمبولانس‌های عراقی و ایرانی به ویژه در نقاط مرزی مشترک نهایت بهره برداری را انجام داد. این آمادگی باید در هفت روز منتهی به روز اربعین و سه روز پس از پایان مراسم به بالاترین سطح خود برسد.
آماده سازی و استقرار کانتینر‌های مجهز به سردکننده در شهر‌های اصلی و مسیر پیاده روی نیز از تمهیدات لازم برای جلوگیری از تبعات مربوط به این موضوع است.
۵. وسایل نقلیه نامتناسب
حجم ورودی زائران در هفت روز پایانی مراسم به اوج خود می‌رسد. در چنین وضعیتی با توجه به کمبود وسایل نقلیه مناسب در کشور عراق برای جابجایی گروهی زائران، دیده می‌شود که از کامیون و تریلر به صورت کفی و بدون حفاظ لازم جهت جابجایی عمده استفاده می‌شود.
کمک به تامین وسایل نقلیه مناسب و تعبیه حفاظ‌های موقت به عنوان راهکار‌های کاهنده ریسک می‌تواند درنظر گرفته شود.
۶. تشکیل تیم‌های هدایت کننده و پیگیری امور زائرین
هدایت صرف ستادی مراسم اربعین با توجه به بزرگی جمعیت مقدور نیست و نیازمند تشکیل شبکه‌ای از افراد آشنا به زبان‌های فارسی، عربی و کردی است تا وظیفه هدایت زائران و پیگیری امور مربوط به آسیب دیدگان را در مراکز درمانی و سایر نقاط مورد نیاز به عمل آورند.
۷. پیگیری امور مفقودین
به ندرت مشاهده می‌شود که برخی زائران به واسطه ازدحام جمعیت از حلقه اصلی همراهان خود جدا می‌شوند. لازم است برای جلوگیری از ایجاد نگرانی برای خانواده‌های مرتبط با این موضوع، هماهنگی لازم با پلیس عراق و دفاتر نمایندگی وزارت خارجه ج ا در عراق به عمل آید.
در نهایت پیشنهاد می‌شود با توجه به لزوم ثبت نام زائران محترم در سامانه سماح متنی شامل توصیه‌های بهداشتی و آشنایی با ریسک‌های موجود در این مراسم و راهکار‌های جلوگیری از بروز حوادث تهیه و در اختیار ایشان قرار گیرد تا همزمان با بهره برداری از فیض معنوی این مراسم ارزشمند، شاهد برگزاری آن در بهترین شرایط و با حداقل رخداد‌های ناگوار باشیم. این یادداشت برای روشن نمودن ابعاد مختلف مربوط به این مراسم و ایفای نقش موثر برای کاهش ریسک‌های مرتبط است.