اقتصاد۲۴-بلافاصله پس از جنگ جهانی دوم، سادگی تولید کردن یک خودرو، اغلب راهی مقرون به صرفه بوده و مخاطبان گستردهای را هم پوشش میداده است. با ما همراه باشید تا با برخی از سادهترین خودروهایی که تاکنون ساخته شدهاند، آشنا شویم.
سیتروئن ۲ CV سال ۱۹۴۸
سیتروئن مقدار قابل توجهی وقت و انرژی را صرف ساخت ۲ CV کرد تا حد امکان، ارزان و ابتدایی باشد. پیر ژول بولانگر، یکی از مدیران و طراحان میشلن که در سال ۱۹۳۸ رئیس این خودروساز شد، به مهندسان گفت که ماشین مورد نظر، باید یک دوچرخه با چهار صندلی باشد. او نوشت: این خودرو، جایگزین دوچرخه، موتورسیکلت و کالسکه اسبی است.
۲ CV اصلی که در سال ۱۹۴۸ عرضه شد، با یک موتور دوقلو مسطح با ۹ اسببخار قدرت، و همچنین روکش برزنتی که از شیشه جلو تا سپر عقب کشیده شده بود و شیشههای جلو که به سمت بالا میرفت، عرضه شد. نمونه ارتقا یافته آن، یعنی سیتروئن دایان که با نام ژیان شناخته میشد، محبوبیت فوقالعادهای در ایران پیدا کرد.
شورولت کوروت (نسل اول، ۱۹۵۸)
کوروت نسل اول، زیبا و با ارزش است، اما یک چیز پیچیده نیست. بدنه آن از جنس فایبر گلس بود. کوروت نسل اول، به گیربکس دو سرعته اتوماتیک متصل شده بود. شورلت یک پیشرانه V ۸ و گیربکس دستی را بعداً اضافه کرد.
این خودروی عجیب و غریب، سقف پلکسی گلاس، سه چرخ و موارد دیگر را ارائه میداد. قدرت تولیدی، از یک موتور دو زمانه تک سیلندر هوا خنک میآمد. در برخی از مدلها، راننده حتی با استفاده از یک دستگیره پیچشی که روی فرمان نصب شده بود، شتاب میگرفت. تولید آن در سال ۱۹۶۴ به پایان رسید.
بیامو ایستا (۱۹۵۵)
اگرچه Isetta توسط شرکت ایتالیایی Iso توسعه داده شد، اما در نهایت BMW بود که نسخه بهبود یافته این خودرو را ساخت. طراحی اولیه، درب لولایی جلو را حفظ کرد، اما از یک موتور چهار زمانه تک سیلندر ۱۲ اسببخاری استفاده میکرد. این پیشرانه، از یکی از موتورسیکلتهای بیامو قرض گرفته شده بود. همچنین چندین اصلاح بصری، از جمله حرکت دادن چراغها به سمت بالا را در قسمت جلویی انجام داد.
بیشتر بخوانید:وزیر صمت: خودروهایی مطابق با استانداردهای بین المللی تولید می کنیم
مانند تمام خودروهای حبابی، ایستا مرز بین موتورسیکلت و خودرو را از بین برد. برخی از انواع ساخته شده و فروخته شده در انگلستان، حتی دارای سه چرخ بودند.
فیات ۵۰۰ (۱۹۵۷)
فیات ۵۰۰ موتور عقب، برای پر کردن شکاف جداکننده موتور سیکلت از خودروهای خانوادگی توسعه داده شد. وزن و هزینه ساخت، در طول فرآیند توسعه بسیار مهم بودند و ساخت فیات ۵۰۰ دیفرانسیل جلو ممکن نبود؛ بنابراین مهندس دانته جیاکوزا، پیشرانه را در پشت سر سرنشینان قرار داد تا ماشین کوچکتر و در نتیجه با حذف قطعاتی مانند میل محرک، سبکتر شود. او یک موتور دو سیلندر هوا خنک را انتخاب کرد که ۱۳ اسب بخار قدرت در نسخههای اولیه تولید میکرد.
تولید فیات ۵۰۰ در سال ۱۹۷۵ به پایان رسید. جایگزین آن، یعنی فیات ۱۲۶، به همین سادگی بود و تا سال ۲۰۰۰ در لهستان باقی ماند.
آستین ۷ / موریس مینی ماینر (۱۹۵۹)
این خودرو که توسط سر الک ایسیگونیس ساخته شد، جایگزینی برای خودروهای حبابی بود که به طور چشمگیری در بریتانیا و خارج از آن رایج شده بودند. ایسیگونیس میدانست که بخش بزرگی از جذابیت آنها، جمع و جور بودنشان است، بنابراین با نصب موتور چهار سیلندر، مستقیماً روی جعبه دنده چهار سرعته دستی، به جای نصب آنها در کنار هم، تا حد امکان مینی را کوچک کرد.
اطمینان از ساده بودن ساخت مینی نیز بسیار مهم بود، و این موضوع، توجیه میکند که چرا یک سرعت سنج در وسط داشبورد نصب شده است. زیرا نیاز به ساخت داشبوردهای مختلف برای مدلهای فرمان راست و چپ را از بین برد. تولید مینی در سال ۲۰۰۰ به پایان رسید.
رنو ۴ (۱۹۶۱)
اگرچه از رنو ۴، اغلب به عنوان پاسخ رنو به سیتروئن ۲ CV یاد میشود، اما این دو خودرو بر اساس دستورالعملهای کاملاً متفاوتی شکل گرفتند. همانطور که اشاره کردیم، ۲ CV در اصل به عنوان جایگزینی برای اشکال ابتداییتر حمل و نقل ساخته شد، در حالی که رئیس رنو، پیر دریفوس رنو ۴ را خودرویی مانند یک شلوار جین تصور میکرد! باید ارزان، همه کاره و مهمتر از همه بادوام باشد.
این خودرو در سال ۱۹۶۱ معرفی شد. رنو ۴ دارای درب صندوق عقب بلند و صندلیهای عقب تا شونده بود. تولید رنو ۴ در سال ۱۹۹۴ به پایان رسید، اما روح آن در ون امروزی کانگو وجود دارد.
Trabant ۶۰۱ (۱۹۶۴)
ترابانت ۶۰۱ که برای جایگزینی مدل ۶۰۰ طراحی شده بود، سادهترین و ارزانترین نوع وسیله حمل و نقل در لیست بلندبالایی از کشورهای اروپای شرقی بود. برای نزدیک به ۳۰ سال، رانندگان به موتور دو زمانه، دو سیلندر و پانلهای بدنه ساخته شده با Duroplast رضایت دادند. تنها تغییر عمده در سال ۱۹۹۰ رخ داد، زمانی که ترابانت یک موتور ۱.۱ لیتری چهار سیلندر چهار زمانه را از فولکس واگن پولو دریافت کرد.
تولید ترابانت ۶۰۱ در سال ۱۹۹۱ به پایان رسید.
پورشه ۹۱۴ (۱۹۶۹)
تقریباً هر خودرویی که از پیشرانه تخت هوا خنک فولکس واگن استفاده میکند، دارای درجهای از سادگی است، اما پورشه ۹۱۴ متمایز است؛ زیرا برای علاقهمندان طراحی شده است. این خودرو به رانندگان، هندلینگ بسیار متعادل، ارقام عملکردی قابل احترام و طراحی بدون پیچیدگی که اغلب در خودروهای اسپرت دیده میشود، ارائه میدهد.
AMC Gremlin (۱۹۷۰)
این خودرو به عنوان جایگزینی برای خودروهای اقتصادی وارداتی از اروپا و آسیا توسعه یافت، بنابراین هزینه ساخت آن بسیار مهم بود. AMC باید بتواند قیمت پایینی را تبلیغ کند.
رانندگانی که نیاز به حمل سه سرنشین داشتند، باید برای یک نیمکت عقب تاشو هزینه اضافی پرداخت کنند. فروش مدل دو در بسیار ضعیف بود، زیرا تنها ۸۷۲ دستگاه در سال ۱۹۷۰ فروخته شد و AMC پس از سال ۱۹۷۱ آن را کنار گذاشت.
لادا نیوا (۱۹۷۷)
در اوایل دهه ۱۹۷۰، مقامات روسی از لادا خواستند تا یک رنو ۵ را بر روی شاسی لندروور بسازد و با چهره لادا به بازار عرضه کند. از کنار به آن نگاه کنید، متوجه خواهید شد که این دقیقاً همان چیزی است که شرکت ایجاد کرده است. این در اصل یک هاچ بک شهری بود که برای جادههای سیبری، سختتر و بلندتر ساخته شده بود.
نیوا که در سال ۱۹۷۷ عرضه شد، یک موتور چهار سیلندر فیات و یک سیستم چهار چرخ محرک قوی دریافت کرد. این خودرو در سال ۲۰۲۰ تولید میشد و یکی از سادهترین خودروهای فروخته شده در سراسر جهان است.
فیات پاندا (۱۹۸۰)
بیشتر خودروهای اقتصادی که در اوایل دهه ۱۹۸۰ عرضه شدند، ذاتاً ساده بودند، به خصوص وقتی که با لنزهای قرن بیست و یکمی به آنها نگاه میکنیم، اما نسل اول فیات پاندا با طراحی بیرونی کاربردی و در عین حال جذاب، انتظارات به سطح جدیدی رساند.
پاندا تا سال ۲۰۰۳، تنها با تغییرات ظاهری جزئی به کار خود ادامه داد.
فورد فستیوا (۱۹۸۶)
شاید معروفترین گزینه بین فهرست سادهترین خودروهای تاریخ در بین ما ایرانیان، این خودرو باشد.
یکی از سادهترین خودروهایی که در دهه ۱۹۸۰ در ایالات متحده فروخته شد، فورد فستیوا بود. خریداران این هاچبک میدانستند که فورد فستیوا از سال ۱۹۸۶ توسط مزدا توسعه داده و تولید شد، اگرچه کیا بعداً این مدل را نیز ساخت. این خودرو بهطور باورنکردنی ضعیف بود که دلیل آن هم یک موتور ۴ سیلندر ۱.۱ لیتری با قدرت ۴۸ اسب بخار بود.
ما ایرانیان با این خودرو، یعنی همین پراید خودمان، مشکلات و مسائل اساسی زیادی داشتیم که هنوز هم به طور کامل تمام نشده است!
لندروور دیفندر (۱۹۹۰)
این خودرو در سال ۱۹۹۰، به عنوان نسخه تکامل یافته اتاق ۹۰/۱۱۰ که در سال ۱۹۸۳ معرفی شد، عرضه شد. این خودرو به عنوان یکی از تغییر ناپذیرترین خودروهای جدید فروخته شده در اروپا در طول دهه ۲۰۱۰، به خود افتخار میکرد!
لوتوس الیزه (۱۹۹۶)
لوتوس سادگی را به یکی از ویژگیهای بارز خود تبدیل کرده و از آن دور نمانده است. همانطور که پورشه باکستر به سطح بالایی رسید، لوتوس با پایبندی به فرمول سادگی خود که آزمایش شده و واقعی بود، الیزه را تا حد امکان سبک و ابتدایی نگه داشت. لیست تجهیزات استاندارد رودستر بسیار کوتاه است، زیرا چیزی که برای مخاطبان مهم بوده، هندلینگ خودرو است.
دوو ماتیز (نسل اول، ۱۹۹۸)
نسل اول دوو ماتیز در سال ۱۹۹۸ به تولید رسید و هنر سادهسازی کرهایها را به نمایش گذاشت. دوو مجبور شد نسل اول ماتیز را ساده بسازد؛ زیرا قصد داشت این مدل را (به طور مستقیم یا از طریق سرمایه گذاری مشترک) در دهها کشور از بلژیک تا ازبکستان بفروشد. این خودرو در ابتدا، از پیشرانه ۰.۸ لیتری قبلی خود با ۵۲ اسببخار قدرت، استفاده میکرد.
دوو ماتیز در فاصله سالهای ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳ توسط کرمان موتور به تولید رسید و بهسرعت در بین مشتریان ایرانی به محبوبیت دست یافت.
داچیا لوگان (۲۰۰۴)
رنو برای نسل اول داچیا لوگان سه هدف در ذهن داشت: مدرنیته، قابلیت اطمینان و مقرون به صرفه بودن. هر چیز دیگری (مانند طراحی) در درجه دوم اهمیت قرار داشت. داچیا در کشورهایی مانند فرانسه، باید به رانندگانی که معمولاً یک خودروی دست دوم میخریدند، این امکان را میداد که یک خودروی جدید خریداری کنند.
قطعات الکترونیکی به حداقل ممکن محدود شده بود، قطعات متعددی از رنو قرض گرفته شد و طراحی نسبتاً ابتدایی لوگان، هزینه ساخت آن را ارزان کرد. داچیا، یکی از موفقترین برندها در اتحاد رنو-نیسان است که بیش از ۴ میلیون لوگان فروخته است!
داچیا لوگان در کشورمان با نام رنو تندر ۹۰ یا رنو ال ۹۰ شناخته میشود. تولید این خودرو از سالهای میانی دهه هشتاد در ایران خودرو و سایپا آغاز شد و در ابتدا، قرار بود تا این خودرو جایگزین پیکان شود؛ اما قیمتگذاری صورتگرفته، خودروی اقتصادی اروپای شرقی را به سمت رقابت با پژو ۲۰۶ صندوقدار و پژو پارس سوق داد. تولید تندر ۹۰ در نمونههای دندهای، اتوماتیک و پلاس تا سال ۹۸ ادامه داشت و بعدا، نسخه هاچبک آن یعنی رنو ساندرو نیز به بازار کشورمان عرضه شد.
نیسان فرانتیر (۲۰۰۴)
نیسان فرانتیر در ایالات متحده به اندازه کافی قدیمی بود. در حالی که رانندگان در اروپا در سال ۲۰۱۴، یک نیسان ناوارا جدید دریافت کردند، این خودروساز ژاپنی همچنان مدل نسل قبلی را در سراسر آمریکا میفروخت. این خودرو قدیمیترین پیکاپ در بخش خود بود. قدیمی بودن همیشه به معنای ابتدایی بودن نیست، اما با احتساب ۱۶ سالگی (ادامه داشتن تولید تا سال ۲۰۲۰)، فرانتیر نسبت به رقبای خود، تجهیزات الکترونیکی کمتری دارد.
جیپ رنگلر (نسل JL، سال ۲۰۱۷)
مطمئناً، نسل چهارم جیپ رانگلر با سیستم اطلاعات سرگرمی مبتنی بر صفحه نمایش لمسی و مجموعهای از وسایل کمکی رانندگی در دسترس، به همان سادگی یک خودروی مدرن فروخته شده در ایالات متحده است. درها و قسمت بالایی آن را میتوان جدا کرد و شیشه جلو آن را میتوان صاف روی کاپوت تا کرد. رنگلر، یک آفرودر واقعی با ساختار بدنه و محورهای محکم، باقی مانده است.
کاترهام سوپر ۷، ۱۶۰۰ (۲۰۲۰)
اگر به سادگی بیش از همه اهمیت میدهید، به دنبال Caterham Super Seven ۱۶۰۰ نباشید. این یک تفسیر مدرن از برخی از قدیمیترین خودروهای این شرکت است. این خودرو که در روی یک شاسی فولادی لولهای ساخته شده است و به عنوان یک خودروی کامل یا یک کیت در دسترس است، رانندگان را پشت فرمان سه پره چوبی، همراه با مجموعهای از گیجهای آنالوگ قرار میدهد. موتور ۱.۶ لیتری چهار سیلندر که از فورد گرفته شده، وظیفه تولید قدرت را برعهده دارد.
این خودرو از سیستم ترمز ABS، کنترل کشش یا هیچ یک از وسایل کمکی الکترونیکی رانندگی، استفاده نمیکند!