اقتصاد۲۴- تهران به عنوان یکی از پرجمعیت‌ترین پایتخت‌های جهان که همواره از وجود ترافیک‌های سنگین رنج می‌برد، اغلب مدل‌های حمل‌ونقل عمومی را در خود جای داده، اما هنوز هیچ خط تراموایی در پایتخت دیده نمی‌شود.
این مسئله باعث شد تا طی چند سال اخیر، طرح‌ها و نظرات مختلفی در راستای راه‌اندازی این خط ریلی درون‌شهری، ارائه شود. با ارائه نظرات در این‌باره، ذره‌بین بررسی کارشناسان برای تبیین ابعاد، مزایا و معایب آن برداشته می‌شود. برخی از کارشناسان بر این باورند تهران از نظر بافت شهری، توانایی پذیرش تراموا، حداقل در مسافت‌های طولانی و اتوبانی را ندارد.
از سویی دیگر بعضی معتقدند تراموا می‌تواند به حل ترافیک سنگین تهران یاری رساند. از جمله موافقان راه‌اندازی تراموا در تهران، علیرضا زاکانی شهردار پایتخت ملقب به «تانک انقلاب» است که وعده ساخت تراموا در تهران را طی سال جاری داده است.
جدای از پیامد‌های این اتفاق، بحث هزینه‌های تراموا و مقرون به صرفه بودن تصمیم مورد نظر، از دیگر وجوهات بررسی راه‌اندازی تراموا در تهران است که نباید راحت از کنار آن عبور کرد.
طرح‌های متعدد برای توسعه تراموا
اقبال شاکری، نماینده مجلس شورای اسلامی و همچنین عضو اسبق شورای شهر تهران در گفتگو با اقتصاد ۲۴، نسبت به طرح راه‌اندازی تراموا در شهر تهران واکنش نشان داد و گفت: بحث راه‌اندازی تراموا در شهر تهران، مسئله جدیدی نیست و از سال‌های پیش تاکنون شاهد طرح‌ها و نظرات مختلف در این‌باره بودیم. از این رو ایجاد تراموای سبک شهری به بررسی مشاوران امر رسیده و ابعاد اقتصادی و شهری آن در هر بار تحلیل شده است.
وی افزود: پیش از صحبت درباره زوایای راه‌اندازی تراموا در شهر تهران باید خاطرنشان کرد هر طرح ترافیکی و عمرانی، پس از بررسی باید به تصویب معاونت ترافیک شهرداری تهران رسیده و پس از آن، در شورای عالی ترافیک کشور بررسی شود؛ بنابراین یک روند اداری و قانونی جدی در این‌باره وجود داشته و اگر تا به امروز خط تراموا در تهران راه‌اندازی نشده، به دلیل عدم موافقت این نهادهاست.
بیشتر بخوانید: ناوگان حمل و نقل عمومی تهران در آستانه فروپاشی؟
این عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در ادامه گفت: اکثر پیشنهادات ترافیکی و یا عمرانی به دلیل رد شدن در شورا‌های مذکور، در حد طرح و نظر باقی می‌مانند و نمی‌توان انتشار هر نظری را به عنوان اتفاق جدید در عرصه ترافیک و حمل ونقل دانست. در رابطه با راه‌اندازی تراموا، ایده خط‌کشی در بزرگراه همت یکبار مطرح شد. بار دیگر راه‌اندازی آن از میدان امام خمینی (ره) تا میدان حر، پیشنهاد شد، اما هیچ یک به نتیجه و سرانجامی نرسیدند. به طور کلی اگر با نگاهی کارشناسی شده و در مسیر‌های مقرون به صرفه تراموا راه‌اندازی شود، می‌توان بخشی از بار حمل‌ونقل عمومی را بر این بخش سپرد.
لزوم تقویت بستر‌های فعلی
این نماینده مجلس شورای اسلامی درباره ابعاد اقتصادی راه‌اندازی تراموا در تهران گفت: شیوه معقول برای سنجیدن مقرون به صرفه بودن راه‌اندازی تراموا، آن است که پیامد‌ها و مزایای آن با سایر شیوه‌های حمل‌ونقل بررسی شود. تاثیر توسعه حمل‌ونقل عمومی بر کاهش میزان ترافیک، انکارناپذیر است، اما باید دید نیاز شهر چیست. در حال حاضر ناوگان اتوبوسرانی و مترو، با ضعف و کمبود شدیدی مواجه است. به نظر می‌رسد اولویت با تکمیل خطوط مترو و افزایش واگن‌های آن و خرید اتوبوس برای تقویت حمل‌ونقل عمومی است. پس از رفع این ضعف‌ها، می‌توان به گزینه‌های دیگر نگاه جدی‌تری داشت.
کاهش جذابیت حمل‌ونقل عمومی
به گزارش اقتصاد ۲۴، اگر از نگاه مردم به عنوان مهمترین اقشار استفاده‌کننده از حمل‌ونقل عمومی به مشکلات فعلی در این حوزه نگاه کنیم، کمبود اتوبوس و واگن مترو، مهمترین دلیل تشدید ترافیک مردمی در ایستگاه‌های حمل‌ونقل عمومی است. این شلوغی بیش از حد و همیشگی، مردم را به استفاده از ماشین‌های شخصی (آن‌هایی که استطاعت خرید آن را دارند) سوق می‌دهد.
به نظر می‌رسد به جای ایجاد تنوع در راهکار‌های حمل ونقل عمومی، توسعه و تقویت بستر‌های حاضر بیشتر بتواند راهگشا باشد.