اقتصاد۲۴- بحران کمبود دارو و کاهش کیفیت آن‌ها جان شهروندان را به خطر می‌اندازد. بحرانی که در صورت عدم جلوگیری از آن باعث مشکلات جبران‌ناپذیری برای شهروندان می‌شود. این مسئله از دارو نیز عبور کرده و حتی در زمینه شیرخشک نیز گزارش‌های جدی مبنی بر کمبود وجود دارد.
«علیرضا سالم»، عضو شورای عالی داروخانه‌های ایران و دبیر انجمن کارفرمایی داروسازان استان تهران، درباره کمبود دارو گفت: «مشکل کمبود دارو همیشه وجود داشته و در آینده نیز ادامه خواهد داشت؛ منتهی بحث بر سر نوع اقلامی است که درگیر کمبود است. الان ۱۲۰ تا ۱۸۰ نوع دارو کمبود هستند. بررسی آن در داروخانه‌های دولتی و خاص و خصوصی متفاوت است. در تقسیم‌بندی داروخانه‌ها ۹۰ درصد داروخانه‌ها از داشتن عمده اقلام محروم هستند.
داروخانه‌های غیرمنتخب ۹۰ درصد از بخش خصوصی را شامل می‌شوند و بیشتر گردش مالی دارو در داروخانه‌های دولتی است. کمبود دارویی در حد فراگیری در داروخانه‌های خصوصی وجود دارد. چون دارودخانه غیرمنتجب اجازه ندارد دارو‌های خاص عرضه کند نتیجتا بخش خصوصی درگیر کمبود است. در بحث شیرخشک هم این قضیه وجود دارد، علاوه بر کمبود جدی که داریم بحث توزیع هم دچار مشکل است و باید با کارت ملی تحویل بگیرند».
بیشتر بخوانید:عرضه شیرخشک با کد ملی در داروخانه‌ها
او در ادامه درباره کمبود شیرخشک و ارائه آن با کارت ملی اشاره کرد: «در حال حاضر نسبت به چند سال گذشته موضوع کمبود شیرخشک به شدت حس می‌شود. قفسه شیرخشک داروخانه‌ها را اگر بررسی کنید و به صورت تصویری به آن نگاه کنید، شیرخشک در قفسه اصلا وجود ندارد و یا اگر هم موجود دارند، شیرخشک‌های بدون طرفدار است. ما روزانه ۳۰ مراجعه کننده داریم که دنبال شیر خشک هستند. در برخی داروخانه‌های خاص و منتخب تعدادی شیرخشک داریم. شهروندان برای یافتن شیرخشک باید ۱۰ درصد داروخانه‌ها را پیدا کنند که آن هم باید با کارت ملی شیرخشک بگیرند. این مسئله باید حل شود و اگر قرار باشد توزیع عادلانه باشد، باید به همه دارو ارائه شود. ما ایده دادیم که بهتر است به صورت چرخشی این مسئله اتفاق بیافتد».
او در رابطه با علل اساسی کمبود دارو بیان کرد: «عمده بحث کمبود دارد مربوط به قیمت‌گذاری در کمیسیون قیمت گذاری است. آن ارز دولتی که به دارواختصاص پیدا می‌کند در مودر ماده موثره دارو است. یک دارو فقط ماده موثره ندارد و هزینه تولید و بسته‌بندی و حمل و نقل و... دارد. آن ارز به این هزینه‌ها اختصاص پیدا نمی‌کند. وقتی تولدی کنند به آن ارز دولتی دارو وارد می‌کند با تورم شدید در بسته‌بندی و... مواجه می‌شود. در کمیسیون قیمت‌گذاری یک سد می‌گذارند و قیمت مصوب را تعیین می‌کنند. در این نقطه تولید‌کننده نمی‌تواند تفاوت قیمت را برای تولید دارو از جیب بگذارد، نتیجتا مدام با کمبود مواجه خواهیم شد».
او افزود: «در دارو‌های هرمونی کمبود داریم، دارو‌های مغز و اعصاب نیز دچار مشکل اند. البته گا‌ها برند‌های مختلفی از یک دارو وجود دارد که برند‌های اصلی نیستند و برند‌های دیگر به علت فرمول متفاوت موجب عوارض در افراد می‌شود. اصرار برخی پزشکان برای مصرف یک نوع خاص از دارو از یک شرکت نیز در این بین موثر است. مثلا دارو‌های مغز و اعصاب کارخانه سبحان خیلی از سوی پزشکان تجویز می‌شود. ضرر کمبود دارو به بیمار می‌رسد. در گذشته وقتی کمبود دارو به وجود می‌آمد، سریعا اقدام به واردات دارو می‌کردند. خیلی راحت می‌شود از کمبود دارو جلوگیری کرد و با فوریت‌های دارویی به سرعت دارو وارد کرد».
سالم درباره کاهش کیفیت و اثربخشی دارو‌ها گفت: «بحث کاهش کیفیت دارو‌ها یک بحث جهانی است. ما سه نوع مواد اولیه داریم، مواد اولیه نزدیک به استاندارد، استاندارد و فوق استاندارد؛ علت تفاوت قیمت دارو نیز همین است. بحث جذب و کیفیت و زمان شروع اثر و عوارض دارو مطرح است که باعث تفاوت قیمتی می‌شود. من نمی‌خواهم از برند‌های معتبر اسم ببرم، اما بحث کاهش کیفیت مطرح است. وقتی مسئله ارز و هزینه و مشکلات تولید پیش بیاید که فرد نتواند مبلغ مورد نیاز را تدارک ببیند قطعا سراغ مواد اولیه با کیفیت پایین می‌رود. وقتی بحث کیفیت دارو پیش می‌آید باید بخشی از سیاست‌های دارویی کشور ایجاد دارو‌های با کیفیت باشد. بحث کیفیت دارو احترام گذاشتن به جان انسان‌هاست. قیمت‌گذاری دستوری، تولید دستوری و توزیع دستوری این وضعیت را به وجود می‌آورد».