اقتصاد۲۴-همین چند وقت پیش بود که بعد از نامهنگاریها و انتقادات فراوان جامعه کارگری از تریبونهای مختلف، وزیر کار از موضع قبلی خود عقبنشینی و اعلام کرد که با برگزاری جلسه دستمزد با محوریت همین موضوع موافق است، اما اندکی بعد معاون وی این امر را مشروط به موافقت تمام شرکای اجتماعی حاضر در شورای عالی کار دانست. حالا ظاهرا وزیر دوباره قول داده تا جلسه بعدی شورا با دستورالعمل دستمزد برگزار شود، اما به درازا کشیدن این ماجرا، کارگران را از ختم به خیر شدن آن ناامید کرده است.
در حالی که نمایندگان کارگری با تکیه بر ماده ۴۱ قانون کار که به نقش تورم و سبد معیشت در تعیین دستمزد اشاره دارد، خواستار افزایش دستمزد در سال جاری هستند که چندی پیش رعیتیفرد- معاون وزیر کار- با اشاره به همین ماده، گفته بود که «در قانون کار گفته شده با توجه به نرخ تورم و سبد معیشت دستمزد تعیین شود، گفته نشده دقیقا بر مبنای این دو مولفه دستمزد تعیین شود!». در ادامه او راه بهبود سفره کارگران را نه ترمیم دستمزد بلکه یارانه و اختصاص کالابرگ دانسته بود.
ظاهرا دولت هم در حال طی کردن همین مسیر است. شنبه هفته گذشته بود که دهکهای ششم و هفتم به طرح کالابرگ الکترونیک اضافه شدند. این افراد که تا پیش از این یارانه ۳۰۰ هزار تومانی به دستشان میرسید، حالا اگر ۲۰۰ هزار تومان را صرف خرید کالاهای معرفی شده در طرح فوق کنند، مبلغ یارانه شان با اختصاص اعتبار ۱۲۰ هزار تومانی به ۴۲۰ هزار تومان میرسد. این مبلغ برای دهکهای اول تا سوم که یارانه ۴۰۰ هزار تومانی میگیرند، ۵۲۰ هزار تومان بهازای هر نفر است.
بیشتر بخوانید:اجاره خانه در تهران بیشتر از دستمزد ماهانه کارگران
اما جهشهای تورمی در اقتصاد ایران حالا دیگر ارزش یارانه نقدی را به نصف تقلیل داده و اثر حمایتی راهکارهای دولت را از بین برده است. کارگران میگویند همه میدانند تورم کنترل نشده و سبد هزینهای که در نظر گرفته شده بود دیگر معنای سابق خود را از دست داده است. برای مثال، قیمت مرغ ۵۳ هزار تومان تعیین شده بود، اما حالا بین ۷۸ تا حدود ۹۰ هزار تومان است. قیمت گوشت قرمز ۳۸۰ هزار تومان پیشبینی شده بود، اما حالا بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان به فروش میرسد.
رشد مشاغل کاذب به دلیل دستمزد پایین
ماجرا به همین جا ختم نمیشود. بسیاری از کارفرمایان در صنایع مختلف میگویند که کارگران به دلیل دستمزد پایین در کار خود ماندگاری ندارند و بنابراین به مشاغل کاذب و آزاد روی میآورند.
در واقع، کارگران با ساعت کاری بالا و درآمد کم نمیتوانند از پس هزینههای زندگی خود بربیایند، در نتیجه ناچارند بعد از پایان یافتن ساعت کاری شغل اول خود به سمت شغل دوم و بعد سوم خود بروند. حتی بعد از مشغول بودن در شغل دوم مثل تاکسی اینترنتی، راغب میشوند که آن را به عنوان شغل دائمی خود ادامه دهند. همین شرایط سبب شده تا فعالان کارگری اعلام کنند که ۷۰ درصد کارگران دوشغله شدهاند.
بهروزرسانی دستمزد؛ راهکار جامعه کارگری
با این اوصاف، جامعه کار و کارگری راهحل اوضاع کنونی را بهروزرسانی دستمزد میدانند. هرچند برخی کارفرمایان در شهرستانها دستمزد مصوب نیروی کار خود را به میزان ۱۵ تا ۲۵ درصد بالا بردهاند، اما گزارشها نشان میدهند که در شهرکهای صنعتی با بیلبوردهایی مواجه میشویم که صاحب کارگاه یا کارخانه به دنبال جذب کارگر با دستمزد بالا، نهار و سرویس رفت و برگشت است.