اقتصاد۲۴-بر اساس بند «ط» تبصره ۱۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ بانک مرکزی از سوی دولت و مجلس شورای اسلامی مکلف شده است که در پایان هر فصل، اطلاعات مربوط به تعهدات و تسهیلات اشخاص مرتبط بانک‌ها و موسسات اعتباری را منتشر کند.
بانک مرکزی در هفته‌های اخیر اطلاعات بخشی از بانک‌ها را منتشر کرد که تجارت‌نیوز نیز به بررسی آن پرداخت. حالا، اما به تازگی این آمار به‌روزرسانی شده و اطلاعات چند بانک دیگر به آن اضافه شده است.
گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که مانده تسهیلات جاری و غیرجاری پرداخت شده به اشخاص مرتبط ۲۵ بانک و موسسه اعتباری در سراسر کشور تا پایان شهریورماه سال جاری در مجموع به حدود ۱۳۰ هزار و ۳۸۰ میلیارد تومان رسیده و این مبلغ، در واقع به جیب خودی‌های بانک رفته است.
بیشتر بخوانید:پرداخت وام ۱۵۰ میلیونی قرض‌الحسنه با یک ضامن
البته طبق آمارها، این مبلغ توسط ۲۰ بانک پرداخت شده و بانک‌های ایران و ونزوئلا، پست بانک، توسعه تعاون، قرض‌الحسنه رسالت و همچنین موسسه اعتباری نور، وام کلانی به اشخاص مرتبط خود نداده‌اند.
کدام بانک‌ها آمار خود را منتشر نکردند؟
با این وجود به‌روزرسانی آمار وام اشخاص مرتبط، از میان ۳۱ بانک و موسسه اعتباری که نام آن‌ها در وبسایت بانک مرکزی درج شده است، (بدون در نظر گرفتن موسسه اعتباری توسعه که اخیرا منحل شد) همچنان داده‌های مربوط به ۶ بانک اعلام نشده است؛ بانک ملی ایران، صنعت و معدن، صادرات، مهر ایران، موسسه اعتباری کاسپین و شاید از همه مهم‌تر، بانک آینده، بانک‌ها و موسساتی هستند که کماکان از تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط آن‌ها در پایان تابستان، اطلاعاتی در دسترس نیست.
بانک شهر ۲۶ همت به اشخاص مرتبط وام داد
بررسی داده‌های منتشر شده از سوی بانک مرکزی حاکی از آن است که بیشترین رقم مانده تسهیلات به اشخاص مرتبط در بانک شهر ثبت شده است؛ به نحوی که این میزان در این بانک به بیش از ۲۶ هزار و ۴۶۰ میلیارد تومان رسیده است. در این فهرست، پس از بانک شهر، موسسه اعتباری ملل قرار دارد که ۲۵ هزار و ۱۶۳ میلیارد تومان به خودی‌ها تسهیلات اعطا کرده است.
به علاوه بانک‌های ایران زمین، ملت و رفاه کارگران نیز به ترتیب ۱۹ هزار و ۲۳۶ میلیارد تومان، ۱۷ هزار و ۵۲۸ میلیارد تومان و ۱۰ هزار میلیار تومان به اشخاص مرتبط وام داده‌اند.
چه کسانی جزو اشخاص مرتبط بانک‌ها هستند؟
بر اساس تعریف مشخص شده در آئین‌نامه تسهیلات و اشخاص مرتبط مصوب سال ۱۳۸۹ اشخاص مرتبط بانک‌ها افراد حقیقی و حقوقی هستند که به‌واسطه مالکیت، مدیریت یا نظارت بتوانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر تصمیم‌گیری‌های بانک یا موسسه اعتباری اعمال کنترل کنند یا نفوذ قابل ملاحظه‌ای داشته باشند؛ طوری که بانک را تبدیل به منبع تامین مالی ترجیحی خود کنند.
به علاوه مدیران بانک‌ها، حسابرس مستقل و بازرس قانونی، سهامداران حقیقی بالای یک درصد و بستگان درجه اول تا سوم آن‌ها نیز اشخاص مرتبط به بانک محسوب می‌شوند. به علاوه اشخاص حقوقی مربوط به بانک نیز در میان اشخاص مرتبط قرار می‌گیرند.