اقتصاد۲۴-در ایران سال‌هایی بود که سازمان‌ها و نهاد‌های دولتی برای سلامت و اصلاح رژیم غذایی مردم برنامه داشتند. زمانی دولت تلاش می‌کرد که خانوار‌ها از میزان گوشت قرمز خود کم کنند و به سمت استفاده از گوشت سفید بروند و مصرف گوشت آبزیان را در اولویت قرار دهند. اما امروز جهت‌دهی و سلامت رژیم غذایی مردم یک بحث تشریفاتی شده و دولت تمام تلاش خود را می‌کند که بتواند تنها منبع پروتئینی که اکثر مردم می‌توانند آن را تهیه کنند، یعنی گوشت مرغ را تامین ارز کند.
ایران کشوری است که میان دو دریا قرار گرفته که دریای جنوبی به آب‌های ازاد راه دارد، اما میزان مصرف ماهی در کشوری مانند عراق که یک دهم ایران مرز آبی دارد چند برابر مصرف مردم ایران است. علت این کاهش افزایش قیمت آبزیان است هر چند ارسلان قاسمی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون، افزایش قیمت را نسبت به تورم و هزینه‌های سربار متعادل می‌داند و کاهش قدرت اقتصادی مردم را عامل اصلی رکود این بازار در کشور ارزیابی می‌کند.
وی در خصوص وضعیت تولید شیلات گفت: مصرف آبزیان در کشور تغییری نداشته است و با وجود کاهش قدرت اقتصادی مردم، انتظار جهش چشمگیری در میزان فروش نداشتیم، فلذا امسال هم مانند سال گذشته در حدود ۱ میلیون تن تولید خواهیم داشت هر چند در بخش میگو تولید ما نصف شد.
میگو‌های مریض وارداتی
عضو اتاق تعاون درباره اصلاح نژادی و تولید میگو عاری از بیماری توضیح داد: هر سال بخشی از نیاز کشور به میگو مولد وارد می‌شود، اما متاسفانه سال گذشته به دلیل تحریم‌ها و سود جویی برخی افراد میگو‌های مولدی که وارد شد یک بیماری جدید به سیستم تولید میگو کشور وارد کرد که همین عامل سبب شد تولید ما نصف شود. سازمان دامپزشکی هیچگونه قصور و اشتباهی را در این حوزه قبول نکرد، اما در واقعیت و بازدید‌هایی که داشتیم این بیماری از طریق واردات وارد سیستم تولید میگو کشور شده بود.
بیشتر بخوانید: تعطیلی کارخانه‌های تن ماهی بخاطر نبود ماهی!
وی در خصوص صادرات آبزیان گفت: شاید تنها حوزه زیر مجموعه کشاورزی که تراز تجاری آن مثبت است حوزه شیلات باشد ما سال گذشته ۵۵۰ تا ۶۰۰ میلیون دلار صادرات داشتیم که عمده آن به عراق بود. واردات ما نیز در حدود ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون دلار بود که بیشتر به واردات ماهی تن اختصاص داشت. پیش‌بینی ما در حوزه میگو این است که به دلیل بیماری جدید تولید و در نتیجه صادرا نصف خواهد شد و ۲۰ هزارتن خواهد بود.
۲۰۰ درصد فاصله قیمت واقعی ماهی
قاسمی در خصوص نظام توزیع شیلات گفت: در نظام توزیع محصولات کشاورزی و شیلات به شدت دلال بازی رواج دارد، که این مسئله در شیلات بیشتر است. تولید‌کننده نسبت به سال گذشته افزایش قیمت نداشته و فقط بابت افزایش هزینه‌های سربار درصدی به قیمت نهایی اضافه کرده، اما فاصله قیمت تولید‌کننده تا مصرف‌کننده در برخی اوقات به ۲۰۰ درصد می‌رسد و هیچ اراده‌ای برای مقابله با این دلال بازی و نظام رانتی وجود ندارد.
وی ادامه داد: ما فروشگاه زنجیره‌ای تاسیس کردیم که این دلال بازی‌ها از بین برود، اما می‌بینیم که خود فروشگاه زنجیره‌ای به تولید‌کننده می‌گوید قیمت را بالاتر بزند تا ما به اسم تخفیف مشتری را جذب کنیم و در نهایت با قیمت بالاتر به مردم ماهی یا میگو را عرضه کنیم، ما بار‌ها فریاد زدیم که تا وقتی که سیستم توزیع در اختیار افراد خاصی است و از آن‌ها حمایت می‌شود انتظار بهبود وضعیت بازار را نداشته باشید.
دولت دلال‌بازی را دوست دارد
قاسمی به راه‌های مقابله با این نظام توزیع فاسد اشاره کرد و گفت: اتاق تعاون و تشکل‌های تخصصی بار‌ها اعلام کردند بهترین راه مقابله با این فساد ورود تعاونی‌ها به سیستم توزیع است، بنا بر آمار سازمان‌های نظارتی سالم‌ترین بخش اقتصاد کشور تعاونی‌ها هستند دولت باید خودش را از سیستم توزیع و قیمت گذاری جدا کند و کار را به تعاونی‌ها و تشکل‌های تخصصی بسپارد، سپس بر کار آن‌ها نظارت کند، تا وقتی که دولت مسئولیت اجرایی در بازار داشته باشد فساد ریشه کن نخواهد شد.
اظهارات یکی از عالی‌ترین افراد اتاق تعاون ایران در حالی است که مطابق گزارش نهاد‌های نظارتی سیستم دلالی و واسطه‌ای در بخش کشاورزی و شیلات به قدری قدرتمند است که در عزل و نصب‌های دولتی نیز اعمال نظر می‌کند.