اقتصاد۲۴- پیش از آنکه وارد خودرو شده و پیشرانه را روشن کنید مجموعهای از کارها باید انجام شود. رله استارت یکی از مهمترین قطعات سیستم جرقهزنی در خودروست که عموماً هم نادیده گرفته میشود. این قطعه یک دستگاه برقی کوچک است که در موتور استارت قرار دارد. رله استارت در واقع یک سوئیچ کنترل از راه دور است که جریان برق را تنظیم کرده و آن را از باتری به استارت میرساند. قطعه موردبحث و اتوماتیک استارت با یکدیگر کار میکنند تا مکانیسم روشن شدن خودرو انجام شود. جریان اتوماتیک استارت میتواند مستقیماً توسط سوئیچ استارت کنترل شود. معمولاً در خودروهای کوچک چنین طرحی وجود دارد و موتور استارتر آنها نیازی به جریان برق زیاد ندارد و به همین خاطر خود سوئیچ استارت جریان اتوماتیک استارت را کنترل میکند؛ اما این قطعه چگونه کار میکند و نشانههای خرابی آن کدام است؟ برای یافتن پاسخ این سؤالات همراه ما باشید.
رله استارت چگونه کار میکند؟
رله استارت بین باتری و موتور استارتر ایفای نقش میکند تا تکمیل کننده مسیر عبور جریان برق باشد. این قطعه به افزایش جریان برق کمک میکند. زمانی که سوئیچ را چرخانده یا دکمه استارت را فشار میدهید، جریان برق زیادی تولید میشود. موتور استارتر خودرو نیازمند جریان برق قابلتوجهی است و اگر این قطعه مهم وجود نداشته باشد سوئیچ استارت میسوزد. در صورت خرابی رله شاید خودرو روشن نشود. در ادامه به دلایل و نشانههای خرابی رله خواهیم پرداخت.
زمانی که کلید استارت را میچرخانید، این قطعه فعال میشود و با پس از آن نیز اتوماتیک استارت جریان برق را به موتور استارتر منتقل میکند. با روشن کردن خودرو رله یاد شده برق ضعیفی را به اتوماتیک استارت میرساند هرچند باید گفت اتوماتیک استارت جریان برق اصلی خود را مستقیماً از باتری میگیرد. این امر منجر به فعال شدن اتوماتیک میشود و نهایتاً در گام بعدی موتور استارتر فعال خواهد شد تا به این ترتیب فلایویل به چرخش درآید. به منظور درگیر شدن استارتر و چرخش فلایویل، جریان برق از طریق اتوماتیک استارت به رله میرسد. به همین خاطر قطعه یاد شده در روشن شدن خودرو نقش مهمی دارد.
محل نصب رله استارت
محل نصب این قطعه در خودروهای مختلف متفاوت است، اما جعبهفیوز، پانل زیر فرمان و یا گلگیر سمت راست جزو مکانهایی هستند که احتمال نصب در آنها وجود دارد. در اکثر خودروها قطعه یاد شده زیر کاپوت و در جعبه بزرگی با پوشش مشکی رنگ قرار گرفته است. در همین بخش فیوزها و سایر رلهها نیز قرار دارند. سیمهای مختلفی به رله وارد و از آن خارج میشوند، اما بسیاری از رلهها ظاهر مشابهی دارند و باید در زمان بررسی و تعویض آنها نهایت دقت را داشت.
بیشتر بخوانید: چرا پولستار ۴ و ۵ شیشه عقب ندارند؟
علائم خرابی رله استارت چیست؟
رله استارت همانند تمامی قطعات مکانیکی و برقی دیگر در خودرو، قبل از خرابی کامل برخی نشانهها را از خود بروز میدهد. درصورتیکه این نشانهها را مشاهده کردید در سریعترین زمان ممکن به یک باتریساز یا برقکار خبره مراجعه کنید تا مشکل خودرو رفع شود. باید دانست با خاموش کردن خودرو هم اتوماتیک استارت و هم موتور استارتر خاموش میشوند و در غیر این صورت مشکلی در قطعات موردبحث وجود دارد. مهمترین علائم خرابی رله استارت شامل موارد زیر هستند:
خودرو استارت نمیخورد
یکی از علائم بارز خرابی قطعه یاد شده عدم روشن شدن خودروست. اگرچه دلایل استارت نخوردن ماشین میتواند متنوع باشد، اما خرابی رله استارت جزو اصلیترین دلایل است. برای فهم بهتر مسئله یکبار دیگر نقش این قطعه را مرور میکنیم. زمانی که استارت میزنید باتری انرژی الکتریکی را تولید کرده و به سمت موتور استارتر میفرستد. رله استارت جریان برق را قبل از رسیدن به موتور استارتر تکمیل کرده و درعینحال میزان جریان را افزایش میدهد. در صورت خرابی این قطعه جریان لازم به موتور استارتر نمیرسد و به همین خاطر خودرو استارت نمیخورد. درصورتیکه جریان برق قطع نشده باشد با استارت زدن احتمال شنیده شدن صدای کلیک وجود خواهد داشت.
باز ماندن رله استارت پس از استارت خوردن پیشرانه
رله و اتوماتیک استارت جریان برق را به سمت موتور استارتر میفرستند و این قطعه نیز فلایول را میچرخاند. با خاموش شدن خودرو این دو قطعه نیز متوقف میشوند. درصورتیکه استارت پس از چرخاندن سوئیچ و روشن شدن خودرو باز بماند به احتمال زیاد اتصالهای اصلی رله در مکانی بسته به یکدیگر وصل شدهاند و فعال ماندهاند. چنین امری میتواند آسیب زیادی به سیستم جرقهزنی و فلایول خودرو برساند.
شنیدن صدای کلیک از استارتر
رلهها معمولاً عملکرد صفر یا صد دارند به این معنی که یا کل جریان برق را میفرستند و یا اینکه چیزی ارسال نمیکنند. البته زمانی که قطعه موردبحث خراب شود تنها بخشی از جریان امکان ارسال را خواهد داشت. در این حالت با چرخاندن استارت صدای کلیک به گوش میرسد و پیشرانه روشن نمیشود. به عبارت بهتر در این حالت موتور استارتر جریان برق کافی را از رله دریافت نمیکند. همین نشانه میتواند حاکی از شارژ پایین باتری نیز باشد.
استارت نامنظم خودرو
درصورتیکه گردوغبار و دمای بالا در عملکرد رله اختلال ایجاد کنند میزان جریان برق عبوری از آن مختل خواهد شد. به همین خاطر احتمال کارکرد نامنظم رله استارت وجود دارد. همانطور که گفته شد قطعه یاد شده اهمیت زیادی در سیستم جرقهزنی خودرو دارد و به خاطر قطعات متحرک بسیار کم به سختی از کار میافتد، اما در صورت رخ دادن چنین اتفاقی مشکلات زیادی وجود خواهد داشت.
علل مشکلات ناشی از خرابی رله استارت
از جمله عواملی که باعث خرابی رله استارت میشوند میتوان به خوردگی باتری، فرسودگی قطعات سیستم استارت، نشتی روغن و آسیب دیدن رله استارت، وجود ایراد در سیمکشی خودرو و نفوذ گردوغبار و دمای بالا و غیرعادی اشاره کرد.