اقتصاد۲۴- مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در کارگاه آموزش و تبیین مفاهیم بورسی برای برگزیدگان نخستین رویداد فیلم نامه نویسی کوتاه با محوریت بورس که روز پنج شنبه برگزار شد، اظهار داشت: بازار سرمایه در برخی موارد از پیچیدگی در بحث مفاهیم برخوردار است و برای اشخاصی که آشنایی چندانی با این بازار ندارند، درک مفاهیمی همچون پذیرش شرکت‌ها، بورس و فرابورس، ارکان بازار سرمایه و... دشوار است.
لزوم فرهنگ‌سازی موثر
رئیس سازمان بورس اوراق بهادار گفت: این در حالی است که یکی از دلایل اتفاقات سال ۹۹، دعوت عمومی از مردم برای سرمایه‌گذاری در بورس پیش از فرهنگ‌سازی و آموزش چگونگی سرمایه‌گذاری در این بازار کنند و بیان ریسک‌های این سرمایه‌گذاری بود.
تبیین و انتقال صحیح مفاهیم
وی تصریح کرد: در گاهی موارد، انتقال برخی مفاهیم مثل ابزارهایی، چون اوراق بدهی، اوراق مشتقه، اسناد خزانه و... برای بعضی مخاطبان عادی دشوار است. ضمن اینکه باید انتقال و تبیین مفاهیم برای مخاطبان خاص از جمله برخی نمایندگان مجلس که در حوزه قانونگذاری فعال هستند نیز اتفاق بیفتد.
عشقی با اشاره به اینکه اتفاقات و تصمیمات در بازار سرمایه اثرگذاری لحظه‌ای دارند، گفت: مفاهیم مختلف در بازار سرمایه باید برای مخاطبان گوناگون تبیین شود. این در حالی است که در حوزه عمومی این مفاهیم منتقل نشده و جای کار بسیار دارد. ضمن اینکه لازم است برخی دستگاه‌های تصمیم‌گیرنده و سیاستگذاران نیز آشنایی بیشتری با مفاهیم این بازار داشته باشند.
حمایت از فیلمنامه و آثار جذاب هنری در حوزه سرمایه‌گذاری
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار تصریح کرد: این سازمان آمادگی دارد جهت انتقال مفاهیم به مخاطبان مختلف سرمایه‌گذاری کند و در این راستا از فیلمنامه و آثار جذاب در حوزه هنر، فیلم و مستند استقبال و حمایت می‌کنیم.
وی با بیان اینکه طی چند دهه گذشته در حوزه فیلم و مستند، کار شاخص و قابل قبولی در حوزه بازار سرمایه صورت نگرفته است، عنوان کرد: فرق بین معامله در بازار سرمایه و سرمایه‌گذاری در بورس، یکی از موضوعات مهمی است که باید به زبان هنر در قالب مستند، فیلم کوتاه، سریال و فیلم بلند تبیین شود. به عنوان مثال در سال ۹۹، در حالی گا‌ها شاهد ورود روزانه هزار میلیارد تومان نقدینگی به این بازار و معاملات بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان سهام در یک روز بودیم که این حجم از نقدینگی منجر به سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها و توسعه و افزایش تولید آن‌ها نشد.
تامین مالی صنعت سینما از مسیر بازار سرمایه
عشقی با بیان اینکه تبیین این مفهوم که نقدینگی ورودی به بازار سرمایه، باید منجر به تولید محصول و خدمات در شرکت‌ها شود، ضروری است، گفت: به عنوان مثال صنعت سینما می‌تواند بخشی از تامین مالی خود را از طریق بازار سرمایه انجام دهد و این تامین مالی با استفاده از ابزار‌های مختلف منجر به تولید فیلم و سریال و مستند‌های فاخر شود.
وی گفت: مفهوم سرمایه‌گذاری در بورس را باید در ساخت فیلم‌ها با زبان هنری به مخاطبان انتقال دهیم. سرمایه‌گذاران باید بدانند پولی که وارد بورس می‌کنند، در کجا هزینه می‌شود و در نهایت ورود نقدینگی به این بازار می‌بایست به رونق تولید و بهبود خدمات و اجرای بهتر پروژه‌ها بیانجامد.
رئیس سازمان بورس در ادامه، یکی دیگر از موضوعات قابل بیان به زبان هنر در قالب فیلم و سریال و مستند را پرداختن به موضوعات کسب بازدهی‌های نامتعارف اعلام کرد و افزود: در کشور ما کسب بازدهی نامتعارف، پدیده عادی در تمامی بازار‌ها از جمله بازار مسکن، طلا، خودرو و حتی بازار سرمایه است. این وعده که خرید سهمی خاص، خودرو یا حتی مسکن در بازده کوتاه‌مدت، بازدهی چند صد درصدی را نصیب سرمایه‌گذاران خواهد کرد، نادرست است و باید به وعده بازدهی‌های نامتعارف بویژه در بازار سرمایه شک کرد.
کسب بازدهی نامتعارف در کوتاه‌مدت، امر ناشدنی است
وی افزود: لازم است این واقعیت در همه حوزه‌های اقتصادی به ویژه بازار سرمایه تبیین شود که کسب بازدهی نامتعارف در کوتاه مدت امر ناشدنی است و از این جهت سرمایه‌گذاران در تمامی حوزه‌ها بویژه بازار سرمایه باید به این مهم توجه داشته باشند.
رئیس سازمان بورس همچنین اظهار کرد: متعادل شدن انتظارات سهامداران از دیگر مباحثی است که از حساسیت خاص برخوردار بوده و تبیین موضوع بازدهی نامتعارف در بازار‌های مختلف به زبان هنر باید مورد توجه قرار گیرد.
اهمیت پیش‌بینی پذیر بودن اقتصاد
عشقی اضافه کرد: بحث پیش‌بینی پذیری اقتصاد هم از جمله مواردی است که اثرگذاری زیادی بر بازار‌های مالی از جمله بازار سرمایه و رفتار سرمایه‌گذاران دارد. این موضوع هم از ظرفیت بالایی برای تبیین مفاهیم برای مخاطبان از دریچه هنر و سینما برخوردار است. البته پیش‌بینی پذیری سرمایه‌گذاری صرفاً از ضروریات بازار سرمایه نیست و این موضوع لازمه سایر بازار‌های اقتصادی نیز می‌باشد.
وی گفت: زمانی که اقتصاد کشور پیش‌بینی پذیر باشد، سرمایه‌گذاران می‌دانند با چه هدفی و برای چه بازه زمانی در کدام بازار مالی ورود کنند و این اصل مهم در خصوص بازار سرمایه هم صدق می‌کند.
رئیس سازمان بورس ادامه داد: یکی دیگر از موضوعاتی که می‌توان در قالب فیلم و سریال به آن پرداخت، ریسک سرمایه‌گذاری است که در سرمایه‌گذاری در تمامی بازار‌ها به ویژه بازار سرمایه، کمتر به آن پرداخته شده و در برخی موارد مردم انتظاراتی را که از سپرده‌گذاری در بانک‌ها که یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک است، دارند، از سرمایه‌گذاری در سایر بازار‌ها از جمله بازار سرمایه هم طلب می‌کنند و در هر شرایطی انتظار کسب سود از معاملات خود داشته و تصور می‌کنند در صورت خرید هر سهمی باید از سود و منفعت برخوردار شوند.
ظرفیت‌های زبان هنر برای فرهنگ‌سازی
وی در ادامه گفت: این در حالی است که عوامل مختلفی در سودآوری شرکت‌ها و رشد قیمت سهام تاثیرگذار است؛ و به همان اندازه که ممکن است سهمی رشد کند، در مقابل بسته به عوامل مختلف، امکان افت قیمت آن سهم هم وجود دارد؛ بنابراین علاوه بر آنکه باید تبیین شود که چه موضوعات و عواملی در صعود و نزول بازار سرمایه و نماد‌های مختلف تاثیرگذار است، این نکته هم باید به زبان هنر به مخاطبان انتقال یابد که هر بازاری از جمله بازار سرمایه همواره با ریسک کاهش قیمت مواجه است.
به گفته عشقی، در سایر بورس‌های دنیا هم عوامل مختلفی در صعود و نزول بورس‌ها تاثیرگذار است و به همین دلیل هم باید در تولید آثار هنری، مفهوم ریسک را هم به مخاطبان منتقل کرد.
عشقی در ادامه اذعان داشت: بخش زیادی از انتقادات و اعتراضات به مسئولان در حوزه‌های اقتصادی و بازار سرمایه، به دلیل عدم آگاهی سرمایه‌گذاران نسبت به ریسک‌های این بازار‌ها است. از این رو سازمان بورس اوراق بهادار از تولید آثار هنری که به تبیین این موضوع بپردازد، استقبال کرده و آمادگی دارد در این حوزه هم با فعالان هنری اقدامات مشترک انجام دهد. البته که انتقال این موضوعات هم از حساسیت بالایی برخوردار بوده و باید با ظرافت به مخاطبان مختلف انتقال یابد.
بیشتر بخوانید: زمان واریز سود سهام عدالت ۱۴۰۲ اعلام شد
عشقی با اشاره به اینکه مخاطبان بازار سرمایه با احتساب سهامداران عدالت در حال حاضر بیش از ۶۰ میلیون نفر هستند، اظهار کرد: حدود ۸۰ درصد از جمعیت کشورمان درگیر موضوعات بازار سرمایه بوده و به همین سبب باید مفاهیم مختلف با زبان هنری، ساده و قابل فهم به جامعه انتقال یابد.
جایگاه اقتصاد روایی در آشکار سازی حقایق
رئیس سازمان بورس اوراق بهادار همچنین اقتصاد روایی را یکی از موضوعات قابل تامل در تمامی بازار‌ها برشمرد و گفت: اگر روایت‌ها در تمامی بازار‌ها درست و صادقانه نباشد، قطعاً از برخی جنبه‌ها مشکلات متعددی برای اقتصاد کشور ایجاد خواهد شد. این در حالی است که باید تلاش کنیم روایت‌های صحیح و صادقانه‌ای در بازار‌های مختلف از جمله بازار سرمایه توسط اهالی این بازار و اصحاب رسانه منتشر شود که از این منظر قطعاً بسیاری از مشکلات قابل حل خواهد بود.
وی افزود: در برخی از موارد به ویژه موارد مربوط به بازار سرمایه، آنقدر روایت‌ها و خبرهای نادرست در رسانه‌ها و فضای مجازی روایت می‌شود که از اثرگذاری هم برخوردار هستند و همین موضوع، تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران را دچار اشتباه کرده و بازار سرمایه را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. از این منظر هم باید فرهنگ سازی و اطلاع‌رسانی مناسبی صورت گیرد.
شکل‌گیری اعتماد در بازار سرمایه
وی در پایان یادآور شد: اعتماد در بازار سرمایه در حال شکل‌گیری است و این موضوع را می‌توان در برخی موارد از جمله پذیره‌نویسی ۲ هزار میلیارد تومانی که چند هفته قبل، طی چند ساعت برای پروژه یکی از شرکت‌ها انجام شد، مشاهده کرد؛ بنابراین اعتماد در بازار سرمایه از برخی جنبه‌ها وجود دارد و باید با بعضی تصمیمات از جمله پیش‌بینی‌پذیر کردن اقتصاد، این اعتماد را پررنگ‌تر کنیم.
ساخت نخستین فیلم کوتاه بورسی
امین آذریان دبیر نخستین رویداد فیلمنامه نویسی کوتاه با محوریت بورس هم در این نشست گفت: یکی از اهداف این جشنواره فراهم کردن بستری است که بخشی از دغدغه‌ها و مفاهیم مرتبط به بازار سرمایه را با زبان هنر در قالب آثار هنری به مردم انتقال دهیم.
وی افزود: در سال‌های گذشته طی فراز و فرود‌هایی که بازار‌های مالی داشته‌اند، اطلاع‌رسانی عمدتاً از طریق تولید خبر، مصاحبه، تیزر و محتوای تبلیغاتی در فضای اطلاع‌رسانی به مردم اتفاق افتاده است. به همین جهت با انتشار فراخوانی از فعالان حوزه هنر درخواست کردیم ایده‌ها و تجربیات خود را در حوزه فیلمنامه و نمایشنامه، کارگردانی، بازیگری با مضامین مالی و رویکرد بازار سرمایه‌ای ارسال کنند.
آذریان ادامه داد: در این راستا ۱۰۰ فیلمنامه به این جشنواره ارسال شد و در پی آن داوری صورت گرفت و در نهایت ۱۰ فیلمنامه برتر انتخاب شدند و کارگاه امروز هم با حضور نویسندگان این ۱۰ فیلمنامه به منظور بررسی بیشتر و تبیین مفاهیم بازار سرمایه برگزار شده است تا در بازه زمانی دو_سه هفته پیش رو، این فیلمنامه‌ها با مفاهیم دقیق‌تری از مضامین بورسی ویرایش شده و در نهایت پس از داوری مجدد، از میان این ۱۰ فیلمنامه، فیلمنامه برتر و نخست انتخاب و ساخته شود.
وی گفت: از ۳ فیلمنامه برتر از میان این ۱۰ فیلمنامه نیز تقدیر خواهد شد. ضمن اینکه این ۱۰ فیلمنامه هم در قالب کتابی تحت عنوان داستان‌های بورسی چاپ و منتشر خواهد شد.
شایان ذکر است نخستین رویداد فیلمنامه‌نویسی کوتاه با محوریت بورس در مرحله انتخاب برگزیدگان نهایی قرار دارد و ایوب آقاخانی، آزیتا موگوئی، امید معلم، امین آذریان و سعید اسلامی اعضای هئیت داوران آن را شامل می‌شوند.