اقتصاد۲۴- کبد چرب یکی از بیماری‌های شایع است که معمولاً در اثر سبک زندگی نادرست و به‌ویژه رژیم غذایی ناسالم به وجود می‌آید. خوشبختانه در مواردی که هنوز بیماری به مرحله حاد نرسیده است، درمان کبد چرب با رعایت یک سری از نکات امکان‌پذیر خواهد بود. قصد داریم تا مروری داشته باشیم بر این نکات و به همۀ روش‌های مؤثر برای بهبود سلامت کبد چرب اشاره کنیم؛ با ما همراه باشید.
عوارض کبد چرب چیست؟
پیش از این‌که به درمان کبد چرب بپردازیم، بهتر است اصلاً ببینیم که کبد چرب چه عوارضی دارد و چرا باید آن را درمان کنیم.
کبد چرب در صورتی‌که درمان نشود، خصوصاً در کبد چرب گرید ۳ به‌مرور می‌تواند باعث اختلال در عملکرد کبد شود و در نهایت باعث از بین رفتن بافت کبد و ایجاد فیبروز و سیروز کبدی شود. در این حالت تنها راه نجات جان بیمار پیوند کبد است که ممکن است کاندیدای مناسب پیدا نشود یا پیوند موفقیت‌آمیز نباشد؛ بنابراین هرچند که این فرایند در مدت طولانی‌ای اتفاق می‌افتد و ممکن است در کوتاه‌مدت مد نظر قرار نگیرد؛ اما، کبد چرب در صورت پیشرفت به‌مرور و به آسانی می‌تواند باعث مرگ شخص شود.
آیا کبد چرب درمان دارد؟
تاکنون دارو یا روش خاصی که مستقیم و کامل باعث درمان کبد چرب شود شناخته نشده است. با این حال با رعایت راهکار‌هایی که در ادامه به آن می‌پردازیم می‌بینیم که پاسخ این سؤال که آیا کبد چرب درمان دارد بله است و به سادگی می‌توان هم از آن پیشگیری کرد و هم از پیشرفت آن به سمت کبد چرب گرید ۳ جلوگیری کرد.
راهکارهای درمان کبد چرب
کبد چرب مانند دیابت نوع دو یک بیماری وابسته به اختلالات متابولیک بوده و نیاز به مدیریت دقیق دارد. تحقیقات گسترده‌ای در زمینۀ پیداکردن درمان قطعی در حال انجام است؛ ولی، تاکنون دارو یا روش درمانی مسلم برای کبد چرب ارائه نشده است؛ به همین دلیل برای غلبه بر کبد چرب و درمان آن همواره بر راهکارهای بدون دارو پافشاری می‌شود. این راهکار‌ها را در ادامه معرفی می‌کنیم.
اصلاح رژیم غذایی
مهم‌ترین عاملی که می‌تواند سلامت کبد شما را تحت تأثیر قرار دهد رژیم غذایی‌تان است و اگر به اندازۀ کافی به آن توجه کنید، شانس زیادی جود دارد تا بیماری کبد چرب درمان شود. برای درمان کبد چرب سعی کنید نکات تغذیه‌ای زیر را سرلوحه برنامه غذایی روزانه خود قرار دهید:
چربی‌های سالم بخورید. اضافه‌کردن چربی‌های سالم‌تر به رژیم غذایی موجب می‌شود بدن بتواند تا حدودی بر مقاومت انسولین غلبه کند و سلول‌ها پذیرای گلوکز انباشته شده در خون شوند و به این ترتیب کبد چرب در زنان و مردان بهبود می‌یابد. چربی‌های حاوی امگا ۳ در منابع غذایی مانند گردو، دانه سویا و بذر کتان یافت می‌شود.
مهم‌ترین منبع امگا ۳ روغن ماهی (به ویژه سالمون و ساردین) است که مقادیر زیادی از این ترکیب را در خود گنجانده است. گروه دیگری از چربی‌های مفید موسوم به اسید‌های چرب غیراشباع هستند که در زیتون و روغن زیتون به فراوانی یافت می‌شوند و برای بهبود وضعیت کبد چرب مفید هستند.
چربی‌های اشباع را محدود کنید. در مقابل چربی‌های سالم، اسید‌های چرب اشباع شده قرار دارند که بیمار مبتلابه کبد چرب خصوصاً کبد چرب گرید ۳ باید از مصرف آن‌ها خودداری کند. تفاوت بین این دو گروه از چربی به ساختار شیمیایی آن‌ها بر می‌گردد.
مصرف شیرینی و شکر را محدود کنید. مصرف بیش از اندازۀ کربوهیدرات‌های تصفیه شده، که شیرینی یا نوشیدنی‌های بسیار شیرین مثل انواع نوشابه‌ها مثال بارز آن‌ها هستند، سبب تشدید کبد چرب به‌ویژه کبد چرب گرید۳ در افراد چاق یا مقاوم به انسولین خواهد شد.
بیشتر بخوانید: روشی ساده برای داشتن کبدی سالم
بسیاری از ترکیبات موجود در مواد غذایی وارد کبد شده و در آنجا متابولیزه می‌شوند. در بیماری کبد چرب در زنان و مردان جایگزین‌شدن چربی با سلول‌های اصلی کبدی اتفاق می‌افتد که این امر درنهایت عملکرد کبد را کاهش می‌دهد؛ بنابراین بسیاری از ترکیبات غذایی یا دارویی در بیمار باید با احتیاط و ملاحظۀ فراوان استفاده شود. اما مواد غذایی خاصی وجود دارند که به ویژه برای افراد مبتلابه کبد چرب مفید هستند:
چای سبز: این نوع چای منبع غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها است. چای سبز یک گزینۀ مناسب برای کاهش چربی خون در بیماران مبتلابه اختلالات متابولیک، مانند کبد چرب در زنان، است.
گردو: همان طور که پیش‌تر اشاره شد، گردو منبع غنی از چربی امگا ۳ بوده که برای کبد چرب مفید است.
زردچوبه: این ادویه حاوی ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی فراوانی است که با نام «فلاونوئید» شناخته می‌شوند. یکی از بهترین روش‌های مصرف این ادویه تهیۀ چای زردچوبه است. فلاونوئید‌های موجود در زردچوبه در درمان کبد چرب و کاهش خطر ابتلا به این بیماری مفید هستند.
آووکادو: مقادیر چربی سالم و فیبر موجود در این گیاه باعث کاهش قند خون و استرس اکسیداتیوشده و یکی از پیشنهاد‌های تغذیه‌ای مهم در افراد مبتلابه دیابت و کبد چرب است. بااین‌حال مصرف آووکادو در افرادی که نارسایی کبدی دارند باید با احتیاط انجام شود.
میوه و سبزیجات: یک رژیم حاوی میوه‌ها و سبزیجات فراوان نقش مهمی در سلامت افراد مبتلابه بیماری‌های متابولیک، مانند کبد چرب، ایفا می‌کند. به‌خصوص کلم‌بروکلی به‌صورت ویژه‌ای به مبتلایان به کبد چرب پیشنهاد شده است.
حبوبات و غلات کامل و مغزها: این مواد دارای خواصی هستند که می‌توانند به کبد چرب غیرالکلی کمک کنند.
وزن کم کنید
در کنار تغذیه سالم، با وزن کم‌کردن نیز کبد چرب درمان خواهد شد. در صورتی که مبتلا به چاقی هستید یا اضافه وزن دارید سعی کنید که کالری‌های دریافتی خود را محدود کنید. علاوه بر این یک برنامه ورزشی با ترکیبی از تمرینات هوازی و تمرین با وزنه را جهت کاهش چربی و رسیدن به تناسب اندام دنبال کنید.
دیابت را کنترل کنید
اگر دیابتی هستید، بیشتر در خطر ابتلا به کبد چرب قرار دارید و ابتلا به این بیماری نیز می‌تواند بیشتر برای شما خطرناک باشد. با پزشک خود در مورد کنترل دیابت در ارتباط باشید و سعی کنید دستورالعمل‌های لازم را به درستی دنبال کنید.