اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: همه ما گیاه زردچوبه را صرفاً به عنوان یک ادویه غذایی می‌شناسیم و از خواص دارویی آن کاملاً بی‌اطلاع هستیم. در بسیاری از کشورها که طب سنتی رواج بیشتری دارد از این گیاه و خواص فراوان آن برای درمان مشکلات بدن و حتی ذهن انسان استفاده می‌کنند.
زردچوبه برای پوست و انواع بیماری‌ها از جمله آلزایمر، التهاب مفاصل، بیماری‌های قلبی و سرطان، خواص ویژه‌ای دارد. زردچوبه دارای ترکیب درمانی به نام کورکومینوئید است که اثرات ضدالتهابی و یک آنتی اکسیدان بسیار قوی دارد.
تاریخچه زردچوبه
بعضی از افراد به زردچوبه لقب زعفران هندی یا ادویه طلایی داده‌اند. زردچوبه گیاهی است که در آسیا و آمریکای مرکزی کاشته می‌شود. پودر زردچوبه که همه ما به عنوان ادویه استفاده می‌کنیم در حقیقت پودری است که از آسیاب کردن ریشه‌های این گیاه به دست می‌آید و رنگ زرد آن باعث شده است که در برخی از کشورها، پودر آن را به عنوان رنگ استفاده کنند. زردچوبه در نواحی مختلف به صورت‌های متفاوت مثل پودر زردچوبه، عصاره زردچوبه، چای زردچوبه، کپسول مکمل غذایی و حتی صابون زردچوبه استفاده می‌شود. ماده فعال موجود در زردچوبه کورکومین نام دارد. بیشتر خاصیت زردچوبه در واقع به علت وجود این ماده فعال شگفت‌انگیز است.
خواص زردچوبه و کورکومین
قبل از اینکه خواص درمانی زردچوبه را بدانیم، شایسته این است که نسبت به خواص کورکومین آگاه شویم. کورکومین یک ترکیب ضدالتهابی طبیعی است، به طوری که در مقابله با مهاجمان بیگانه و در ترمیم آسیب‌ها و جراحات در بدن نقش اساسی را ایفا می‌کند. گرچه التهاب حاد و کوتاه مدت مفید است، ولی اگر به یک حالت مزمن درآید و به بافت‌های بدن حمله کند می‌تواند خطرناک باشد. تحقیقات نشان داده که التهاب مزمن و اندک می‌تواند در بعضی از بیماری‌ها نقش داشته باشد که از جمله:
• بیماری قلبی
• سرطان
• سندروم متابولیک
• بیماری آلزایمر
• بیماری‌های تحلیل رونده
بنابراین هر ماده‌ای که بتواند با التهاب مزمن مقابله کند به پیشگیری و درمان این بیماری‌ها کمک کرده است. با این وجود موضوع التهاب چندبعدی است و هیچ پاسخ ساده‌ای ندارد، اما نکته مهم درباره کورکومین این است که این ترکیب، یک ماده زیست فعال است که می‌تواند با التهاب مقابله کند و می‌بایست از دوز‌های بسیار بالای آن استفاده شود تا به نتایج درمانی دست یابیم. همچنین کورکومین در به تاخیر انداختن یا حتی معکوس کردن روند بیشتر بیماری‌ها و کاهش عملکرد مغز در ارتباط با سن موثر است. کورکومین می‌تواند به بهبود حافظه کمک کند. البته به دلیل اینکه این آزمایشات بر روی حیوانات انجام شده است نتیجه دقیق و قطعی را بر روی انسان‌ها نمی‌توان بیان داشت.
مواد مغذی زردچوبه
طبق تحقیقات پایگاه داده ملی مواد مغذی وزارت کشاورزی آمریکا، یک قاشق غذاخوری پودر زردچوبه شامل:
• ۲۹ کالری
• ۰.۹۱ گرم پروتئین
• ۰.۳۱ گرم چربی
• ۶.۳۱ گرم فیبر
• ۰.۳ گرم قند
مقدار مشابه از زردچوبه می‌تواند موارد زیر را تامین کند:
• ۲۶ درصد از نیاز روزانه به منگنز
• ۱۶ درصد از نیاز روزانه به آهن
• ۵ درصد از نیاز روزانه به پتاسیم
• ۳ درصد از نیاز روزانه به ویتامین C
فواید استفاده از زردچوبه
۱- لاغری: زردچوبه و لاغری به دلیل خاصیت ضدالتهابی زردچوبه ارتباط خاصی با هم دارند. ابتلا به اضافه وزن با آزاد شدن سایتوکاین‌های التهابی در ارتباط هستند. مطالعات نشان داده است افراد مبتلا به چاقی که طی ۳۰ روز، روزانه ۱ گرم کورکومین دریافت می‌کردند با کاهش چشمگیر سطح چربی در خونشان مواجه شدند، اما سطح کلسترول و BMI آن‌ها تغییری نکرده بود. در حقیقت تاثیر کورکومین زردچوبه فقط روی پایین آوردن التهاب بدن است و از این راه می‌تواند به کاهش وزن کمک کند.
بیشتر بخوانید: با این ادویه‌ها بدنتان را قوی کنید
۲- بیماری‌های گوارشی: زردچوبه به عنوان بادشکن در طب سنتی شناخته می‌شود. استفاده از آن به همراه غذا موجب بهبود هضم غذا و کاهش نفخ معده می‌شود. پس مصرف این ماده برای افراد مبتلا به اختلالات گوارشی و کسانی که بعد از مصرف غذا احساس خستگی و یا نفخ می‌کنند، مناسب و پرفایده است.
۳- بیماری‌های التهابی: مشکلات التهابی از عوامل ایجادکننده درد مفاصل هستند؛ بنابراین زردچوبه با اثر آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی می‌تواند درد مفاصل را کاهش دهد. استفاده از زردچوبه می‌تواند باعث رفع خشکی مفاصل صبحگاهی، مدت قدم زنی و کاهش ورم و درد مفاصل شود.
۴- خارش و التهاب: می‌توان با ترکیب زردچوبه و شیر کامل یا ماست بیماری‌های پسوریازیس، اگزما و بثورات عفونی را درمان کرد. شیر را کمی گرم کنید و چند قاشق چای‌خوری زردچوبه به آن اضافه کنید و اجازه دهید ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بماند. مقداری از مواد ترکیب شده را به محل آسیب دیده بمالید و اجازه دهید خشک شود. از نتایج این درمان شگفت زده خواهید شد.
۵- جلوگیری از ابتلا به سرطان: تحقیقات متفاوت نشان داده است که مصرف بعضی از مواد غذایی و گیاهان دارویی می‌توانند موجب کنترل رشد سلول‌های سرطانی می‌شود. تحقیقات اپیدمیولوژیک نشانگر این مطلب است که در کشور‌هایی که مصرف زردچوبه بالا است، سرطان‌های روده‌ای کمتر مشاهده شده می‌شود. اثرات ضد سرطانی زردچوبه از این نظر با اهمیت است که زردچوبه به عنوان یک ماده افزودنی به غذا مورد استفاده قرار می‌گیرد. مصرف این ماده با دوز بالا از تکثیر سلول‌های سرطانی پیشگیری می‌کند. درحالیکه به سلول‌های سالم آسیبی وارد نمی‌کند. زردچوبه به طور مستقیم موجب مهار تشکیل عروق جدید شده است.
۶- بیماری‌های قلبی عروقی: اثرات ضدالتهابی تجویز خوراکی زردچوبه در کوتاه مدت مشابه هیدروکورتیزون است، اما در طولانی مدت اثرات آن کمتر از این دارو است. مصرف خوراکی آن اثر ضد التهابی بدون هیچ گونه عوارض جانبی است. التهاب نقش مهمی در بسیاری از بیماری‌های قلبی عروقی دارد. آترواسکلروز آسیب اکسیداتیو است که بر لیپوپروتئین‌ها و سلول‌های دیواره‌های رگ‌های خونی اثر می‌گذارد. اکسیداسیون لیپوپروتئین با چگالی کم (LDLs) نقش مهمی‌در آترواسکلروز دارد که این LDL اکسید شده یک محصول سمی برای انواع مختلف سلول‌ها از جمله سلول‌های اندوتلیال است.
۷- پیشگیری از دیابت: التهاب نقش عمده‌ای در توسعه دیابت نوع ۲ دارد. کورکومین سبب کاهش سطح قند خون و افزایش قابل توجهی در سطح انسولین پلاسما می‌شود. مکانیسم احتمالی کاهش قند خون توسط کورکومین، ماهیت آنتی‌اکسیدانی آن و مهار رادیکال‌های آزاد است.
۸- پیشگیری از بیماری‌های عصبی: مغز یک عضو اکسیداتیو است و حتی با وجود اینکه فقط دو درصد وزن بدن را تشکیل می‌دهد، ۲۰ درصد از اکسیژن بدن را مصرف می‌کند. با بالا رفتن سن، یون‌های فلزی مانند آهن، روی و مس در مغز جمع می‌شود. نهایتاً، مغز در برابر بسیاری از اکسیدان‌ها قرار می‌گیرد. اکثر بیماری‌های عصبی در نتیجه تجمع پروتئین‌ها، آسیب اکسیداتیو و التهاب است.