اقتصاد۲۴- آسمان تهران پر از دکل مخابراتی است. زمانی برنامه‌ریزی‌هایی برای ساماندهی و تجمیع این دکل‌ها انجام شده بود؛ اما روز یکشنبه مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، به رسانه‌ها گفته است متأسفانه مدتی جمع‌آوری دکل‌های مخابراتی چندان مورد توجه قرار نگرفته، در این مدت مرتب دکل نصب شد و امروز جمع‌آوری آنها کار سختی است، ولی امیدواریم برای جمع‌آوری این دکل‌ها برنامه‌ریزی شود.
بر اساس آخرین آماری که از سوی مدیریت شهری منتشر شده است، هفت‌هزار‌و ۶۴۸ دکل ثبت‌شده -اعم از مجوزدار و فاقد مجوز- در تهران وجود دارد.
منطقه یک شهرداری ۶۲۴ دکل، منطقه دو ۸۶۶ دکل، منطقه سه ۸۱۴ دکل، منطقه چهار ۵۴۱ دکل، منطقه پنج ۵۰۷ دکل، منطقه شش ۸۳۹ دکل، منطقه هفت ۴۴۴ دکل، منطقه هشت ۱۸۱ دکل و منطقه ۹ نیز ۱۰۹ دکل دارد.
۱۵۶، ۲۷۲، ۳۷۳، ۱۴۰ دکل به ترتیب در مناطق ۱۰ تا ۱۳ قرار دارد. منطقه ۱۴ دارای ۲۲۳ دکل است و همچنین در منطقه ۱۵، ۲۸۷ موجود است. مناطق ۱۶، ۱۷، ۱۸ و ۱۹ نیز به ترتیب ۱۶۲، ۱۲۹، ۲۱۷ و ۱۶۶ دکل دارند.
۲۰۹، ۱۸۵ و ۲۰۴ دکل نیز به ترتیب در مناطق ۲۰ تا ۲۲ وجود دارد. بر این اساس، باید گفت بیشترین درصد پراکندگی دکل‌ها در منطقه ۲ با ۱۱.۳ درصد و در منطقه ۶ نیز ۱۱ درصد است.
ماده هجدهم برنامه پنج‌ساله سوم شهر تهران، شهرداری تهران را موظف کرده بود نسبت به ساماندهی و رعایت حریم دکل‌های رادیویی و مخابراتی اقداماتی مانند همکاری در تکمیل و اجرای پروژه شبکه ایستگاه‌های پایدار برای ارتباطات رادیویی، به‌روزرسانی طرح مکان‌یابی به منظور کاهش آلودگی الکترومغناطیسی و بصری را در دستور کار قرار دهد؛ اما این بخش از برنامه پنج‌ساله سوم نیز مانند سایر فصل‌های آن اجرائی نشد. مدیران دوره گذشته نیز از وضعیت دکل‌های مخابراتی رضایت نداشتند. عبدالرضا گلپایگانی در زمانی که مسئولیت معاونت معماری و شهرسازی شهرداری تهران را بر عهده داشت، در توصیف وضعیت دکل‌های مخابراتی تهران گفته بود: «تهران را که از بالا نگاه کنیم، شبیه جوجه‌تیغی است».
او در زمان مسئولیتش در شهرداری گفته بود از وضعیت دکل‌های مخابراتی در شهر رضایت ندارد و قرار است برای دکل‌های مخابراتی، طرح جامعی تهیه شود و شرکت‌ها موظف باشند در چارچوب این طرح جامع، دکل‌های مورد نیاز خود را نصب و مقررات و اصول تدوین‌شده را رعایت کنند. متأسفانه اتفاقاتی که در سال‌های گذشته رخ داده، باعث به وجود آمدن شرایط ناهنجار و آشفته شده است و اگر از بالا به تهران نگاه کنیم، تهران مانند جوجه‌تیغی است که کابل‌ها و سیم‌ها از آن بالا آمده‌اند. این وضعیت اسفناک قابل تداوم نیست و باید فکری به حال آن کرد.
بیشتر بخوانید: دولت با افزایش حقوق مخالفت کرد با بودجه صداوسیما نه!
مهدی بابایی، نایب‌رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران نیز درباره وضعیت دکل‌های مخابراتی غیرمجاز به «شرق» می‌گوید: دکل‌های غیر‌مجازی که در حال حاضر رأی ماده ۱۰۰ دارند، حدود ۹۰۰ دکل هستند. اغلب اپراتور‌ها به دلایل مختلف در برابر این رأی مقاومت می‌کنند و اگر شهرداری بخواهد این احکام را اجرا کند، نامه‌نگاری می‌کنند و برای مثال از فرمانداری درخواست می‌کنند با توجه به اینکه نزدیک انتخابات است و باید زیر‌ساخت‌ها را تأمین کنیم، از شهرداری مهلت می‌گیرند. شهرداری تهران هم آن‌طور که باید و شاید آن جدیت لازم را در اجرای ماده ۱۰۰ دکل‌ها و آنتن‌ها نداشته و این نقد به شهرداری تهران وارد است و باید سریعا برای اجرای رأی اقدام کند.
او ادامه می‌دهد: درخصوص صدور مجوزها، اما وضعیت این‌گونه نیست و فرایند صدور مجوز طی می‌شود؛ یعنی اپراتور‌ها درخواست می‌دهند، بررسی می‌شود و اگر مغایرتی با مقررات نداشته باشد، صدور مجوز صورت می‌گیرد. بااین‌حال، در اجرای احکام ماده ۱۰۰ دچار عقب‌ماندگی هستیم و شهرداری باید با جدیت این کار را پیگیری کند و تنها با رأی دیوان عدالت می‌شود توقف اجرای دیوان رأی داشت و با نامه‌نگاری و... امکان توقف رأی وجود ندارد. علی‌اصغر قائمی، عضو کمیسیون عمران شورای شهر تهران نیز درباره دکل‌های مخابراتی در تهران می‌گوید: آنتن‌هایی که در حوزه مخابرات وارد کشور می‌شوند، از دو مرجع اجازه استفاده و نصب می‌گیرند که نخست سازمان تنظیم مقررات رادیویی کشور و دیگری سازمان انرژی اتمی است که موضوع اندازه‌گیری میزان تشعشعات با این سازمان است.
او ادامه می‌دهد: وظیفه کارگروه ساماندهی دکل‌ها و آنتن‌ها در شهر تهران، کنترل همین مسئله است. اینکه برخی شهروندان از نصب دکل‌های مخابراتی در محل سکونت خود نگران شده‌اند، می‌توان گفت این نگرانی اندکی بیش از حد است؛ چون نصب این دکل‌ها بدون درنظرگرفتن رویه‌های تعیین‌شده نیست. ممکن است اعتراض به سیما و منظر شهری باشد و ظاهر منطقه بد شده باشد که حرف درستی است؛ اما اگر نگرانی از جهت آلودگی فرکانسی و میزان تشعشع وجود داشته باشد، باید از مراجع قانونی و ذی‌صلاح کسب تکلیف شود و تا جایی که خبر دارم این مسیر طی شده است.
قائمی درخصوص اینکه آیا نصب بی‌رویه دکل‌ها بر سلامت شهروندانی که در مجاورت این دکل‌ها زندگی می‌کنند، تأثیر دارد یا خیر؟ توضیح می‌دهد: این دکل‌ها از بُعد سلامت چندان نگران‌کننده نیستند؛ چون هم سازمان تنظیم مقررات و هم سازمان انرژی اتمی این کنترل را انجام می‌دهند و سپس به اپراتور‌ها اجازه استفاده از آن نوع خاص از BTS را می‌دهند. اگر این نگرانی از جهت سیما و منظر شهر باشد، این اشکال وارد است و وظیفه شهرداری بوده که شرکتی تأسیس کرده تا دکل‌ها را ساماندهی کند و در دکل‌ها و زیرساخت‌هایشان، امکانات فنی مانند برق و تجهیزات مشترک و هزینه‌های کلی صرفه‌جویی شود که این اتفاق در تهران چندان رقم نخورده، ولی در برخی شهر‌های دیگر بهتر عمل شده است و شهرداری این شهر‌ها بضاعت بهتری داشته و توانسته است بیشتر از جهت مسئله زیباشناختی و سیما و منظر شهری دکل‌ها را ساماندهی کند.
به‌تازگی حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران، درخصوص دکل‌های غیرمجاز مخابراتی گفته است: با توجه به عدم بهره‌برداری اپراتور‌های تلفن همراه درباره تعیین تکلیف آرای ماده ۱۰۰ مربوط به دکل‌های مخابراتی غیرمجاز، ضرورت اجرای آرای صادرشده در نامه‌ای به شهرداران مناطق ۲۲گانه ابلاغ شد. او با اشاره به بخش‌نامه سال ۱۳۸۶ معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران، می‌گوید: بر اساس این بخش‌نامه، نصب هرگونه دکل و تجهیزات مخابراتی در حیاط یا پشت‌بام ساختمان‌های مسکونی، تجاری و اداری، طبق ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها، فعالیت عمرانی محسوب می‌شود و مستلزم هماهنگی و دریافت مجوز از شهرداری است. همچنین طبق تبصره یک ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌ها، مالکان اراضی و املاک واقع در محدوده شهر یا حریم آن باید قبل از هر اقدام عمرانی یا تفکیک اراضی و شروع ساختمان، از شهرداری پروانه اخذ کنند و شهرداری می‌تواند از عملیات ساختمانی بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه به وسیله مأموران خود جلوگیری کند.
معاون شهرداری تهران اضافه می‌کند: بنابراین دکل‌های رادیویی و مخابراتی که اپراتور‌های آنها تاکنون اقدام به دریافت مجوز از شهرداری تهران نکرده‌اند، غیرمجاز محسوب می‌شوند. اکنون ۹۴۳ دکل مخابراتی غیرمجاز و دارای رأی ماده ۱۰۰ در شهر تهران وجود دارد که مطابق بند «ت» تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور، در‌صورتی‌که تا قبل از تاریخ ۳۰ دی‌ماه ۱۴۰۲ نسبت به اخذ مجوز اقدام می‌کردند، آرای آنها تبدیل به اخذ عوارض می‌شد. اکنون از آنجایی که مهلت اجرای این قانون به اتمام رسیده است، به منظور ممانعت از تداوم مشکلات و معضلات فنی و بهداشتی دکل‌های مذکور و به لحاظ اهمیت اجرای آرای صادره از کمیسیون‌های ماده ۱۰۰، ضرورت اجرای آرای مذکور درخصوص دکل‌های رادیویی و مخابراتی که اپراتور‌های آنها تاکنون اقدام به دریافت مجوز نکرده‌اند، طی نامه‌ای به شهرداران مناطق ۲۲گانه ابلاغ شد و شهرداران مناطق موظف به اجرای این آرا هستند.