اقتصاد۲۴- پس از آغاز جنگ غزه در اکتبر گذشته، قیمت نفت افزایش یافت اما پس از گذشت یک هفته یا بیشتر، قیمت‌ها عقب نشینی کردند. با وجود ادامه این جنگ، قیمت نفت در بازه محدودی حبس ماند و تحلیلگران پیش‌بینی کردند تنها یک اختلال عرضه واقعی می‌تواند باعث شود معامله‌گران نفت، به ریسک ژئوپلیتیکی اهمیت دهند.
این واکنش بازار تحت تاثیر یک عامل روی داد؛ این عامل، تولید نفت آمریکا بود که به شکل غیرمنتظره‌ای در سال گذشته رشد کرد و به نظر می‌رسد بسیاری از معامله‌گران و تحلیلگران، فرض را بر این گذاشته‌اند که امسال هم، همین روند را خواهد داشت. اما آیا این طور است؟
هفته گذشته، عربستان سعودی به شرکت آرامکو دستور داد تا کار روی توسعه ظرفیت تولید نفت را متوقف کند. قرار بود آرامکو حداکثر ظرفیت تولید نفت را از ۱۲ میلیون بشکه در روز، به ۱۳ میلیون بشکه در روز افزایش دهد اما معلوم شد که ریاض در این برنامه، تجدیدنظر کرده است. بلومبرگ به سرعت به نقش صنعت نفت شیل آمریکا به عنوان دشمنان سعودی‌ها در طول دهه گذشته، اشاره کرد.
بیشتر بخوانید: بازی چین با بازار نفت جهان
به نظر می‌رسد در این گفته، فرض بر این گذاشته شده که تولید نفت شیل آمریکا، با نرخ قوی سال میلادی گذشته، به رشد خود ادامه می‌دهد. رشد تولید در سال گذشته، بسیاری از ناظران صنعت را که انتظار داشتند تولید منعکس‌کننده انضباط مالی جدید شرکت‌های حفاری و تمرکز بر سوددهی به سهامداران و بازپرداخت بدهی باشد، شگفت‌زده کرد.
دلیل این فرض، کاملا ساده است. عمده افزایش تولید در سال گذشته، با وجود کاهش مداوم تعداد دکل‌ها و عدم افزایش قابل ملاحظه هزینه‌های تولید جدید روی داد. این رشد، از دستاوردهای بهره‌وری مانند خطوط جانبی طولانی‌تر در چاه‌های افقی و بهبود فناوری حفاری بود. سوالی که برخی می‌پرسند این است که آیا می‌توان تولید را با نرخ سال گذشته حفظ کرد؟ سوال مهم‌تر این است که آیا شرکت‌های حفاری می‌خواهند این کار را انجام دهند؟
اگر نظرسنجی فدرال رزرو دالاس را در نظر بگیریم، ممکن است شاهد کندی روند رشد تولید در سال میلادی جاری باشیم. در جدیدترین نسخه این نظرسنجی، فدرال رزرو دالاس به کاهش خوش‌بینی در میان تولیدکنندگان و کاهش قابل توجه نرخ رشد تولید در سه ماهه پایانی سال ۲۰۲۳ اشاره کرد.
در واقع، آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، این موضوع را تائید می‌کند. در حالی که در طول سال ۲۰۲۳، تولید با جهش همراه بود و گاه به گاه با کاهش ماهانه جزئی روبرو می‌شد، در سه ماه بین سپتامبر تا نوامبر، رشد به حدود ۱۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت و اکتبر، حتی شاهد کاهش جزئی رشد تولید بود.
از سوی دیگر، اداره اطلاعات انرژی آمریکا طی دو هفته گذشته، تغییر مثبت در تولید را به میزان ۷۰۰ هزار بشکه در روز تخمین زد که نشان می‌دهد رشد تولید آمریکا همچنان قوی است. البته لازم به ذکر است که برآوردها، دقیق‌ترین آمار نیستند و داده‌های نهایی مانند آمار تولید در ماه‌های سپتامبر، اکتبر و نوامبر به عنوان شاخص‌های تولید آتی، بسیار قابل اعتمادتر هستند.
این سوال که آیا تولیدکنندگان می‌خواهند به افزایش تولید خود به همان میزانی که سال گذشته انجام دادند، ادامه دهند، سوال جالبی است. پاسخ کوتاه این است که در شرایط افزایش صادرات در بحبوحه بحران دریای سرخ، بله. این بحران برای نفت آمریکا، یک موهبت بوده زیرا مانع از صادرات نفت از خاورمیانه به اروپا شده و اروپا را وادار کرده است برای تامین، به غرب نگاه کند.
هر چه این بحران بیشتر طول بکشد، اروپا برای مدت طولانی‌تری به عنوان یک بازار فوق العاده بزرگ برای نفت آمریکا باقی خواهد ماند و انگیزه، افزایش تولید خواهد بود اما در تقابل با استراتژی رشد تولید ثابت، شک و تردیدهایی در خصوص تقاضای آتی و ارزشمند بودن سرمایه گذاری در ظرفیت تولید جدید است زیرا دیر یا زود، افزایش بهره وری کافی نخواهد بود.
همچنین مسئله منابع محدود وجود دارد؛ یک استدلالی علیه ماهیت غیرابدی هیدروکربن‌ها وجود دارد، اما این استدلال بر این موضوع استوار است که استخراج همه نفت به هر قیمتی، مقرون به صرفه نیست. به عبارت دیگر، هنوز مقدار زیادی نفت در آمریکا وجود دارد که استفاده نشده است، اما بهره برداری از آن، مستلزم سطح قیمت مشخصی است که هنوز به آن نرسیده است.
بنابراین، در حالی که به نظر می‌رسد این فرض که تولید نفت آمریکا با سرعت زیادی به رشد خود ادامه می‌دهد کاملا قابل قبول است، ممکن است مطمئن‌ترین فرض موجود نباشد. در حال حاضر، این فرض بر افزایش غافلگیرکننده تولید در سال گذشته و این تصور که این روند ادامه خواهد داشت زیرا نیازی به سرمایه گذاری اضافی ندارد، استوار است.
بر اساس گزارش اویل پرایس، با این حال، از سوی دیگر، در بحبوحه به‌روزرسانی‌های فعالیت‌های تولیدی چین و پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی درباره اوج تقاضا برای نفت، معامله‌گران درباره تقاضا نگران هستند. این عوامل، قیمت‌ها را پایین نگه می‌دارند و تولیدکنندگان آمریکایی نمی‌توانند به تنهایی به پمپاژ بیشتر ادامه دهند. در برخی موارد، باید شروع به خرج کردن بیشتر برای تولید بیشتر کنند اما به شرطی که ارزشش را داشته باشد.