اقتصاد۲۴- در سالهای اخیر سرطان سینه یکی از شایعترین سرطانها در میان بانوان است که در برخی موارد نادر آقایان را هم درگیر میکند. گفتنی است که سینه از مجاری شیر، چربی، رگهای لنفاوی و خونی، رباط و سایر بافتهای همبند ساخته شده و پشت سینه، ماهیچههای پستان و دندهها قرار دارد که این نوع از سرطان، از سلولهای پستان شروع شده و ازمجاری یا غدد شیر به بافت سینه یا غدد لنفاوی اطراف گسترش پیدا میکند.
سرطان سینه انواع مختلفی دارد و رایجترین نوع آن در مجاری شیر «داکتال کارسینوم» به وجود میآید. هر فردی حتی آقایان هم ممکن است به سرطان سینه مبتلا شوند، اما با وجود تفاوتهایی که بین آقایان و خانمها وجود دارد، درمان برای هر دو جنسیت تقریباً مشابه است. در این گزارش علت ابتلا و راه تشخیص و درمان این بیماری را بررسی خواهیم کرد.
سرطان سینه چگونه شکل میگیرد؟
طبیعتاً سلولهای سرطانی مانند سلولهای طبیعی رفتار نمیکنند. این سلولها با گذشت زمان، تودهای به نام تومور اولیه را تشکیل داده و در بافتهای اطراف رشد میکنند و تبدیل به سرطان میشوند. همچنین برخی از سرطانهای سینه تهاجمی هستند و از محل ابتدایی توده اولیه، به بافتها و یا غدد لنفاوی مجاور گسترش پیدا میکنند. سرطانی که گسترش یافته باشد، متاستاز نامیده میشود. در این فرآیند، سلولهای سرطانی از اولین تومور «تومور اولیه» جدا میشوند و از طریق عروق خونی یا لنفاوی به نقاط دوردست میروند. هنگامی که سلولهای سرطانی در مکانهای دیگر قرار میگیرند، ممکن است تومورهای ثانویه را تشکیل دهند.
تقریباً سرطان سینه میتواند به هر جایی از بدن متاستاز دهد؛ اما در اغلب موارد به استخوانها «ستون فقرات» و سایر اعضای بدن «ریهها، کبد، مغز یا غدد لنفاوی» گسترش خواهد یافت؛ بنابراین تشخیص زودهنگام و درمان به موقع این بیماری بسیار مهم است.
علت ابتلا به سرطان سینه چیست؟
ابتلا به سرطان میتواند دلایل متعددی داشته باشد. ژنتیک، افزایش سن، باروری در سن بالا، استفاده طولانی مدت از داروهای ضد بارداری، ورزش نکردن و کمتحرکی، اضافه وزن، رژیم غذایی نادرست، مصرف الکل و دخانیات و... از جمله مهمترین دلایل ابتلا به سرطان سینه هستند.
سرطان سینه چه نشانههایی دارد؟
وجود هرگونه مشکلی در عملکرد صحیح بدن، دارای علائمی است که باید به آن توجه کرد. سرطان که ناشی از عملکرد نادرست و غیر طبیعی سلولهای بدن است، در طولانی مدت نسبت به نوع و ناحیه مبتلا به سرطان علائم مختلفی را از خود نشان میدهد. احساس توده در داخل سینه و یا زیر بغل، تفاوت سایز بین دو سینه، تغییر شکل در سینهها، ترشح مایعات و چرک و خون از نوک سینه، تغییر در رنگ و اندازه نوک سینه، مشاهده تو رفتگی یا برآمدگی در نوک سینه، تغییر در پوست سینه، احساس درد در بافت سینه، خارش در نوک سینه، سوزش در نوک سینه، پوسته پوسته شدن نوک سینه از جمله علائم ابتلا به سرطان سینه «درخانمها و آقایان» است.
بیشتر بخوانید: شایعترین سرطانها در ایران
آزمایشهای مورد استفاده برای تشخیص سرطان سینه
افراد باید بلافاصله پس از مشاهده علائم ابتدایی به پزشک متخصص سرطان پستان مراجعه و با انجام آزمایشهای لازم روند درمان بیماری خود را طی کنند. برخی از این آزماشها عبارتنداز:
معاینه بالینی: معاینه بالینی سینه، یک روش تشخیصی اولیه برای ارزیابی بافت و تودههای سینه است که توسط پزشک انجام میشود.
ماموگرافی: ماموگرافی یک عکس رادیوگرافی از سینه است که معمولاً برای غربالگری سرطان سینه استفاده میشود. معمولاً اگر ناهنجاری در ماموگرافی غربالگری تشخیص داده شود، پزشک یک ماموگرافی تشخیصی را برای ارزیابی بیشتر آن ناهنجاری توصیه میکند.
سونوگرافی سینه: در سونوگرافی از امواج صوتی برای تولید تصاویری از ساختههای اعماق بدن استفاده میشود و این روش تشخیصی در سرطان سینه، برای تعیین اینکه توده جدید پستان یک توده جامد است یا یک کیست پراز مایع، استفاده میشود.
بیوپسی «نمونهبرداری»: بیوپسی روشی است که در آن از بافت مشکوک نمونه برداشته شده و جهت بررسی آزمایشگاهی توسط متخصص، به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال میشود. نمونه بیوپسی برای تعیین نوع سلولهای درگیر در سرطان سینه، تهاجمی بودن «درجه» سرطان و اینکه آیا سلولهای سرطانی گیرندههای هورمونی یا گیرندههای دیگری دارند، انجام میشود. این روش ممکن است بر گزینههای درمانی تأثیر بگذارد.
تصویربرداری MRI سینه: دستگاه MRI از امواج رادیویی برای ایجاد تصاویری از داخل سینه استفاده میکند.
روشهای درمانی سرطان سینه
روشهای درمان سرطان پستان مشابه سرطانهای دیگر است. شیمیدرمانی «به صورت خوراکی یا تزریقی» و پرتودرمانی پایه درمان این نوع سرطان است. عمل جراحی هم یکی دیگر از روشهای درمانی این بیماری است که در این روش توده سرطانی به وسیله جراحی تخلیه شده و پس از آن بیمار، تحت شیمیدرمانی و پرتودرمانی قرار میگیرد؛ تا سلولهای سرطانی باقیمانده توانایی رشد دوباره و یا آسیبرساندن به بافتهای دیگر را نداشته باشند.
آیا این بیماری قابل درمان است؟
شانس درمان سرطان پستان نسبت به سایر سرطانها بیشتر است. اگر بدن بیمار تا دو سال بعد از عمل سرطان سینه مقاومت کند و سلول سرطانی دیگری تولید نشود، احتمال بازگشت سرطان کم میشود. اما اگر تا پنج سال بعد از جراحی، سلول سرطانی در بدن بیمار یافت نشود، احتمال بازگشت سرطان بسیار کم شده و حال بیمار رو به بهبود است.