اقتصاد ۲۴- نازنین خودی- بورس در آخرین روز هفته روی خوشی به سهامداران نشان داد. عده‌ای نسبت به آن خوشبین هستند و بر این باورند که این شروع همان روند مثبتی است که معمولا در پایان سال اتفاق می‌افتد و تا فروردین نیز ادامه می‌یابد، اما عده‌ای دیگر سد‌های پیش روی بازار را محکم‌تر از آن می‌دانند که به راحتی اجازه شکوفایی بورس را دهد. سد‌ها و ریسک‌هایی که صورت سیستماتیک روانه این بازار می‌شود و سرمایه هزاران سهامدار را به یکباره نابود می‌کند. حال آن که هیچ نهادی هم وجود ندارد تا با رگولاتوری به صیانت از حقوق آنان بپرازد.
در پایان معاملات روز چهارشنبه شاخص کل بورس با رشد ۸ هزار و ۷۲۲ واحدی به ۲ میلیون و ۵۴ هزار و ۷۳۹ واحد رسید. فولاد با رشد دو هزار و ۲۵۳ واحد رشد، بیشترین تاثیر را در افزایش شاخص کل بورس داشت. شاخص هم‌وزن نیز به تبعیت از شاخص کل مثبت شد و در سطح ۷۱۴ هزار و ۱۷۰ واحدی قرار گرفت. همچنین روند ورود پول حقیقی نیز مثبت ارزیابی شده و طبق گزارش‌ها با ورود ۵.۵ میلیارد تومان پول حقیقی روبرو بوده است. گفته می‌شود سبزپوشی بازار از آن رو اتفاق افتاده که مجید عشقی رئیس سازمان بورس در نامه‌ای به رئیس جمهور نسبت به سیاست اخیر بانک مرکزی انتقاد کرده است.
اگرچه این مقام مسئول بازار سهام پس از ماه‌ها رکود عمیق بازار در نامه‌ای نسبت به اقدام اخیر بانک مرکزی مبنی بر انتشار گواهی سپرده با نرخ ۳۰ درصدی انتقاد کرده، اما کارشناسان معتقدند این کافی نبوده و به تعبیر «پیام الیاس کردی» تحلیلگر بازار سرمایه آن جایگاه قانونی و عرفی که بازار سرمایه نسبت به بازار پول دارد، بانک مرکزی هم نسبت به ما دارد و کاری نمی‌توان برای حل آن کرد.
نتیجه آن که بازدهی بورس برای مدتی مدید منفی شده و آن را از سایر بازار‌های رقیب عقب انداخته است. بررسی معاملات هفته اول اسفند نشان می‌دهد میانگین ارزش معاملات خرد در چهار روز معاملاتی هفته ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بود و متوسط حجم معاملات خرد هم به طور روزانه روی رقم ۶.۴ میلیارد برگه سهم قرار گرفت.
از ساعت ۱۰ روز چهارشنبه بورس به تنظیمات کارخانه برگشت!
پیام الیاس کردی، تحلیلگر بازار سرمایه درباره وضعیت اخیر بازار به اقتصاد ۲۴ توضیح می‌دهد: ما تقریبا دو هفته کم رمق و کم‌جانی را در بازار سرمایه گذراندیم، دو هفته‌ای که ارزش معاملات ما به شدت افت کرده و وقتی ارزش معاملات هفته‌های گذشته را کنار هم می‌گذاریم تقریبا میتوانیم بگوییم هیچ اتفاق وِیژه‌ای نیفتاده است، با توجه به اینکه هفته ناقص و زخمی داشتیم (هفته‌هایی که به تعطیلی برخورد). بعد از این، اما روزهای سه شنبه و چهارشنبه دیدیم که به یکباره بازار از آن بند کم جانی خود رها شد. البته در مورد معاملات روز چهارشنبه باید گفت در ساعات ابتدایی صبح بازار خیلی خوب بود و از ساعت ۱۰ به بعد به تنظیمات کارخانه بازگشت و همان بورسی شد که کم حجم و متعادل است.
به گفته وی متاسفانه ما در این مدت یک رنج مثبت دو تا منفی دو را داشتیم تجربه می‌کردیم و شاخصی که دائم دارد تا حدود ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد رفت و آمد می‌کند. اگر نوسانات دلار موثر باشد تا این رقم خواهد رفت. ولی الان می‌بینیم که این نوسانات هم آنچنان کمکی نکرده و شاخص کل روی ۲ میلیون و ۵۰ هزار واحد مانده است. نکته اصلی در این بازار چتر و سایه سنگین نرخ بهره روی کل بازار ماست، یعنی این سایه‌ای که چتر نرخ بهره بر بازار سرمایه باز کرده آنقدر سنگین است که فعلا با هیچ چیزی حل نمی‌شود و این در همچنان روی همان پاشنه می‌چرخد.
بیشتر بخوانید: امید به رشد سنتی بورس در اسفند کمرنگ شد؟/ دستیابی به شاخص ۳ میلیونی در سال ۱۴۰۳؛ توهم یا واقعیت؟
عشقی توانایی تاثیرگذاری بر تصمیمات بانک مرکزی را ندارد
اما حذف نرخ بهره ۳۰ درصدی تنها چیزی نیست که نفس بازار سهام را بریده است. آنچه بسیاری از سهامداران بر آن تاکید دارند ایجاد کانونی برای سهامداران خرد و حذف سبد گردانی به عنوان اقدامی است که گفته می‌شود بعد از ریزش سنگین سال ۹۹ وارد بازار شده است. به گفته کارشناسان این ابزار‌ها دیگر کارآیی نداشته و موجب تشدید آسیب‌های بازار می‌شود.
الیاس کردی درباره این خواست‌ها توضیح می‌دهد: در چنین شرایطی ما با خواست‌هایی، چون ایجاد کانون سهامداران خرد خیلی فاصله داریم، حذف سبدگردان‌ها نیز یک شبه ممکن نیست. در شرایطی که آن‌ها جذب منابع نکردند. اگرچه میتوانیم برنامه‌ای را برای بلند مدت بنویسیم و این‌ها را کم اثرتر کنیم، چرا که دامنه نوسان فعلی و مدل بازارگردانی فعلا به درد بازار ما نمی‌خورد.
ناامیدی از بهبود وضعیت بازار سهام تا آنجاست که این کارشناس بازار سرمایه حتی مقامات مسئول بورس تهران را ناتوان از رویارویی با ریسک‌های حواله شده از سمت نهاد سیاستگذار اقتصادی دولت می‌داند.
این کارشناس بازار سرمایه درباره نامه مجید عشقی به رئیس جمهور می‌گوید: متاسفانه آقای عشقی با توجه به جایگاه قانونی و شرایطی که دارد توانایی تاثیرگذاری بر تصمیمات بانک مرکزی را ندارد. نهایت اقدام وی همین اظهارنظر و نامه‌نگاری است. به نظر می‌رسد کاری که می‌توانستیم بکنیم این است که یک شورای پول و اعتبار باید می‌داشتیم. اما باید قبول کنیم که این فعلا شرایط بازار سرمایه است و کاری هم نمی‌شود کرد. یعنی آن جایگاه قانونی و عرفی که بازارسرمایه نسبت به بازار پول دارد و بانک مرکزی هم آن را نسبت به ما دارد؛ سیاستی که ادامه‌دار است و کاری نمی‌شود کرد.
پیش بینی روند شاخص کل
بر این اساس طبق پیش‌بینی این کارشناس از روند شاخص کل با نرخ بهره فعلی، دلار تا ۶۰ هزار تومان هم برسد شاخص کل زیر ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد می‌ماند. مگر اینکه دلار رشد آنچنانی داشته باشد و در آن صورت شاخص می‌تواند به راحتی تا ۳ میلیون واحد هم برسد.