اقتصاد۲۴- متابولیسم، مسئولیت تبدیل مواد مغذی به دست آمده از غذاها به سوخت را بر عهده دارد. تبدیل مواد مغذی به سوخت، انرژی مورد نیاز بدن را برای تنفس، تحرک، هضم غذا، گردش خون، ترمیم بافت‌ها و سلول‌های آسیب‌دیده فراهم می‌کند.
متابولیسم با راه‌های آسان و موثر افزایش می‌یابد. بسیاری از راه‌های آسان افزایش متابولیسم شامل ایجاد تغییرات ساده در رژیم غذایی و سبک زندگی می‌شود.
بررسی‌ها بیانگر این است هرچه میزان متابولیسم افزایش یابد، کالری بیشتری به هنگام استراحت سوزانده می‌شود. فاکتور‌های متعددی مانند سن، رژیم غذایی، جنسیت، وزن و قد، میزان فعالیت‌های فیزیکی، وضعیت سلامتی و دارو‌های مصرفی بر متابولیسم اثر می‌گذارد.
بنا بر اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، با بهره گرفتن از ۶ راهکار «مصرف پروتئین کافی در هر وعده»، «ورزش تناوبی با شدت بالا»، «وزنه زدن»، «نوشیدن چای، قهوه و ادویه‌ها»، «داشتن خواب کافی در شب»، «خوردن چای سبز»، «پرهیز از بی‌تحرکی» می‌توان میزان متابولیسم را افزایش داد.
مصرف پروتئین کافی در هر وعده
پروتئین می‌تواند اثر حرارتی غذا را افزایش دهد، چرا که بدن برای هضم و جذب، انرژی بیشتری می‌سوزاند. میزان انرژی که بدن برای هضم و جذب پروتئین می‌سوزاند حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد است؛ در حالی که میزان سوخت انرژی برای هضم و جذب کربوهیدرات‌ها حدود ۵ تا ۱۰ درصد است و این میزان برای سوخت چربی حدود صفر تا ۳ درصد است.
مصرف پروتئین در رژیم‌های کاهش وزن می‌تواند در از دست‌دادن عضلات جلوگیری کند و به این ترتیب مانع از افت متابولیسم می‌شود.
ورزش تناوبی با شدت بالا
ورزش تناوبی با شدت به فعالیت‌های سریع و بسیار شدید اطلاق می‌شود و به نظر می‌رسد، اثرات ورزش‌هایی از این دست در افزایش میزان متابولیسم بیش از سایر ورزش‌ها است. نکته مهم و اساسی این است، ورزش‌های تناوبی با شدت بالا نباید برای افراد خطرناک محسوب شود؛ بهتر است ورزش‌های تناوبی با شدت بالا را با دوچرخه‌سواری و دویدن آغاز کرد.
وزنه زدن
عضلات نسبت به بافت چربی از نظر متابولیسم، بافت فعال‌تری هستند؛ بر این اساس، داشتن عضلات بیشتر می‌تواند سبب افزایش متابولیسم شود. هنگامی که میزان متابولیسم افزایش می‌یابد، می‌توان کالری بیشتری در زمان استراحت مصرف کرد.
بیشتر بخوانید: محافظان طبیعی معده
وزنه زدن به دلیل افزایش حجم عضلانی، میزان متابولیسم را افزایش می‌دهد و به روند کاهش وزن بسیار کمک می‌کند.
پرهیز از بی تحرکی
فعالیت روزمره و انجام فعالیت‌هایی مانند سرپا بودن، پیاده‌روی و جنب‌وجوش، میزان سوخت‌وساز را افزایش می‌دهد.
نوشیدن چای، قهوه و ادویه‌ها
چای سبز و قهوه می‌توانند میزان متابولیسم بدن را به ترتیب حدود ۴ تا ۵ درصد و ۳ تا ۱۱ درصد افزایش دهند.
همچنین ادویه‌ها به ویژه فلفل می‌توانند میزان سوخت و ساز را تا حدودی افزایش دهند. اثر ادویه‌ها در صورت ترکیب شدن با سایر عوامل افزاینده متابولیسم، بیشتر می‌شود.
نوشیدن چای سبز
نتایج برخی از تحقیقات و مطالعات بیانگر این است چای سبز یا چای اولانگ در صورتی که با ورزش همراه باشند، می‌توانند تا حدودی باعث افزایش چربی‌سوزی شوند.
نتایج مطالعات قدیمی‌تر درباره اثر چای بر متابولیسم گزارشی ارائه نداده‌اند.