اقتصاد ۲۴- بورس در سال ۱۴۰۲ روز‌های پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشت؛ از رشد عجیب شاخص کل تا اواسط اردیبهشت ماه و افت‌های قابل توجه در ماه‌های بعدی ۱۴۰۲ گرفته تا رکودی رخوتناکی در ماه‌های انتهایی سال، همه سالی عجیب را برای بازار سرمایه رقم زد.
حالا بورس به سال جدید رسیده است و بیم و امید‌های زیادی برای سال ۱۴۰۳ دارد؛ بنابراین بد نیست نگاهی به فراز و نشیب‌های بورس در ۱۴۰۲ داشته باشیم.
اردیبهشت جهنمی در بورس
پیام الیاس کردی، کارشناس بازار سرمایه در این مورد به اقتصاد ۲۴ گفت: سال ۱۴۰۲ شاید بدترین سال برای بازار سرمایه بود. این در حالی است که هرچقدر به انتهای سال نزدیک شدیم، نگاه دولت و بانک مرکزی به بازار سرمایه متاسفانه بد و بدتر شد؛ به طوری که به جز دو ماه اول سال ۱۴۰۲ (فروردین و اواسط اردیبهشت ماه) بازار سرمایه دیگر روی خوش به خود ندید.
وی ادامه داد: در واقع بعد از ۱۷ اردیبهشت ماه که موضوع افزایش قیمت نرخ خوراک پتروشیمی‌ها مطرح شد متاسفانه اتفاق ویژه‌ای در بورس نیفتاد.
تاوان دخالت بانک مرکزی در بورس
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به سیر نزول شاخص کل بورس پس از اردیبهشت ۱۴۰۲ گفت: هرچقدر به پایان سال ۱۴۰۲ نزدیک شدیم، نرخ بهره بین بانکی بالاتر رفت و بانک مرکزی با انجام یکسری اقدامات، کلیت بورس را مورد هدف قرار داد.
الیاس کردی در مورد اقداماتی که کلیت بورس را زیر سوال برد، گفت: بانک مرکزی با خارج کردن ابزار‌های بورس از بازار‌های پولی مثل راه اندازی مرکز مبادله طلا و ارز و سپس با دخالت در نرخ بهره با انتشار اوراق گواهی خاص ۳۰ درصدی، کلیت بورس را هدف قرار داد. در انتهای سال هم مجموع اقدامات بانک مرکزی باعث شد نرخ بهره عملا بالاتر از عدد ۳۰ درصد نقش ببندد.
کاهش سوددهی صنایع با تصمیمات ناعادلانه دولت
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به ضربه دولت به بورس در سال ۱۴۰۲ گفت: ضربه دوم به بورس ازسوی دولت بود. تصمیمات دولت از ۱۷ اردیبهشت ماه و مصوبه پتروشیمی‌ها و بالا بردن نرخ خوراک ناعادلانه بود. راه صحیح این بود که دولت با نگاه ویژه‌ای که به صنایع دارد قیمت سهام بسیاری از صنایع را با خروج از بنگاه داری و فروش سهام و مردمی سازی سهام این شرکت‌ها بالاتر ببرد.
بیشتر بخوانید: بازار سهام با چه موانعی مواجه شد؟
به گفته الیاس کردی، متاسفانه این اتفاق نیفتاد و دولت مستقیما با تغییر نرخ‌ها و با تغییر مصوبه‌ها یا بهره مالکانه به صنایع نگاه کرد و همین عامل موجب شد متاسفانه در بسیاری از شرکت‌ها ۲۰ همت، ۷۰ همت، ۵۰ همت و... از سود شرکت‌ها کم شد.
فشار به بورس از دو جناح
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در یک فضایی از بازار سرمایه زندگی می‌کنیم که این فضای زیستی از دو جهت به بازار فشار می‌آورد، گفت: یک بخش نرخ بهره است که باعث می‌شود P/E بازار سرمایه همچنان پایین‌تر بیاید و قیمت سهام افت کند.
الیاس کردی افزود: از طرف دیگر مصوبات شبانه‌ای که دولت در رابطه با صنایع حاضر در بورس دارد بازار سرمایه را تحت فشار قرار داده است.
صعود بورس از نردبان گرانی ارز
این کارشناس بازار سرمایه تنها عامل مقاومت بورس در ماه انتهایی سال ۱۴۰۲ را افزایش نرخ ارز دانست و گفت: تنها عاملی که باعث شده بورس در اسفند ماه ۱۴۰۲ کمی شرایط بهتری داشته باشد افزایش نرخ ارز است. سال ۱۴۰۲ به شدت سال بدی برای بازار سرمایه بود و تا زمانی که سایه این اهرم‌ها یعنی نرخ بهره بالا و همچنین، تصمیمات شبانه دولت بر سر بازار سرمایه باشد در سال ۱۴۰۳ نیز اتفاق ویژه‌ای مگر با افزایش نرخ ارز حاصل نمی‌شود.
الیاس کردی در مورد افزایش قیمت سهام در سال ۱۴۰۳ گفت: برخی از صنایع ما دارایی محور هستند یعنی ابزارآلات، ماشین آلات، زمین و دارایی‌هایی دارند که به واسطه افزایش قیمت این دارایی‌ها منتفع می‌شوند و منتفع شدن این شرکت‌ها از افزایش قیمت باعث افزایش قیمت سهام آن‌ها می‌شود. بخشی نیز صادرات محور هستند که با افزایش قیمت دلار نیمایی در سال آینده می‌توانند خوب عمل کنند.