اقتصاد۲۴- بزرگترین تحول قرن در صنعت خودروی جهان در جریان است، چراکه دولتها درحال پرداخت یارانههای بزرگی برای تسریع انتقال به خودروهای برقی پرداخت هستند.
براساس گزارشی از بلومبرگ، در طول سال گذشته، چند اتفاق حیرت انگیز روی داد. اول، پیشروی که خودروسازان چینی در زمینه خودروهای برقی بوده است، بهطوری که برای سایر فعالان این صنعت بسیار دشوار است تا با هزینههای پایین و تکنولوژی پیشرفته آن رقابت کنند. دیگری، میزان سلطه این کشور بر زنجیره عرضه خودروهای برقی است؛ و درست زمانی که خودروسازان در تلاش برای جبران عقب ماندگی خود هستند رشد تقاضای خودروهای برقی در جهان کند شده است. این ترکیب میتواند به معنای زیانهای بزرگ برای خودروسازان غربی باشد و اهداف کاهش گازهای گلخانهای ناشی از حملونقل جادهای را در خطر قرار دهد.
صنعت خودروی چین چقدر بزرگ است؟
تقریبا نیمی از فروش خودروهای برقی جهان مربوط به برندهای چینی است. شرکتهای چینی موفق شدهاند سهم بازار داخلی را از رهبران قبلی، چون فولکس واگن بگیرند، درحالی که قهرمان داخلی، بیوایدی که برند برتر در چین محسوب میشود تسلا را به عنوان بزرگترین سازنده خودروهای برقی در جهان در سه ماهه آخر ۲۰۲۳ پشت سر گذاشت.
تعداد زیادی از مصرف کنندگان چینی به سمت برقی شدن میروند. یکچهارم از فروش خودروهای سواری در سال ۲۰۲۳ در چین خودورهای تمام برقی بودهاند، درحالی که این سهم در اروپا ۱۵.۷ درصد است. تحلیلگران شرکت خدمات مالی یوبیاس پیش بینی میکنند که سهم بازار جهانی چین تا ۳۳ درصد افزایش خواهد یافت، درحالی که خودروسازان سنتی غربی تا ۲۰۳۰ شاهد کاهش سهمشان از ۸۱ به ۵۸ درصد خواهند بود. آنها همچنین تخمین میزنند که بیوایدی در سال ۲۰۲۳ حدود ۲۵ درصد نسبت به برندهای اروپایی و آمریکای شمالی مزیت هزینهای داشته است.
چین چه مزیتی دارد؟
برتری چین در باتریها، گرانترین بخش خودروهای برقی بارزتر است. بیش از ۸۰ درصد از سلولهای باتری خودروهای برقی توسط تولیدکنندگان چینی تولید میشود که توسط زنجیره عرضهای حمایت میشود که استخراج و فراوری مواد معدنی، چون لیتیوم، کبالت، منگنز و فلزات کمیاب را در اختیار این کشور قرار میدهد.
براساس تحقیقات بلومبرگ NEF، قیمت باتریها در چین به ۱۲۶ دلار در هر کیلووات ساعت کاهش یافته است، درحالی که قیمت آن در ایالات متحده ۱۱ درصد و در اروپا ۲۰ درصد بالاتر است. در همین حال، تولیدکنندگان چینی درحال حاضر از نسل جدیدی از باتریهای متکی به سدیم رونمایی میکنند که نسبت به لیتیوم که اکنون در باتریهای EV استفاده میشود فراوانتر است و کمتر در معرض آتشسوزی است.
این شرایط برای سایر خودروسازان چه مفهومی دارد؟
چین در سال ۲۰۲۳، ۱.۵۵ میلیون خودروی برقی صادر کرد، که رشدی ۶۴ درصدی نسبت به سال قبل داشته است. برندهای چینی، به رهبری بیوایدی و نیو، شاهد افزایش سهم بازار اروپا در نیمه اول سال ۲۰۲۳ از ۱.۱ درصد در سال ۲۰۲۰ به ۵.۶ درصد بودند. در سپتامبر، اتحادیه اروپا تحقیقاتی را درباره یارانههای دولتی چین برای سازندگان خودروهای برقی آغاز کرد. ایالات متحده نیز یارانههایی ارائه کرده است، و افزایش اعتبارات مالیاتی در قانون کاهش تورم (IRA) جو بایدن محدود به خودروهایی است که در آمریکای شمالی ساخته میشوند و قطعات آن عمدتاً در داخل کشور ساخته میشوند. آمریکا همچنین بر واردات خودروهای چینی ۲۵ درصد تعرفه اعمال میکند، در حالی که این تعرفه در اروپا ۱۰ درصد است.
چه اتفاقی برای تقاضای خودروهای برقی افتاد؟
فروش جهانی خودروهای برقی همچنان درحال افزایش است، اما رشد آن روبه کاهش است. براساس گزارش بلومبرگ NEF، فروش خودروهای تمام برقی و هیبریدیهای پلاگین، که میتوانند با بنزین یا دیزل نیز حرکت کنند در سال ۲۰۲۱ بیش از دو برابر شد و در سال ۲۰۲۲، ۶۲ درصد رشد کرد. اما این رشد فروش در سال گذشته ۳۱ درصد بود. بلومبرگ پیشبینی میکند که رشد سالانه در سال جاری به ۲۱ درصد کاهش یابد.
بیشتر بخوانید: اعلام رنگ تاکسیهای برقی در کشور
چرا رشد فروش کند شد؟
بیشتر تولیدکنندگان چینی نتوانستند به اهداف فروش ۲۰۲۳ خود برسند و انتظار میرود فروش برای دومین سال در ۲۰۲۴ کاهش یابد. اما مساله بزرگتر، تقاضا در اروپا و ایالات متحده است. برای موج اول خودروهای برقی، خودروسازان میتوانستند به علاقهمندان فناوری و یارانههای دولتی برای خرید خودروهای شرکتی تکیه کنند. اما برای مرحله بعدی، آنها با رانندگان آگاهتری مواجه هستند که بسیاری از آنها به این فناوری بدبین هستند و از خرید خودروهایی که بهترتیب ۳۰ و ۲۷ درصد گرانتر از معادلهای سوختسوز در اروپا و ایالات متحده هستند، خودداری میکنند.
یارانهها و معافیتهای مالیاتی، که به افزایش فروش کمک کرد در اروپا روبه پایان است و مشوقهای فعلی در ایالات متحده به اندازه تولید محلی بستگی دارد و انتخاب خریداران را محدود میکند. علاوه بر شوک قیمتهای بالا، مصرف کنندگان به دلیل افزایش هزینههای استقراض نیز ناامید شدهاند. برخی از مصرف کنندگان نیز هنوز در مورد زیرساخت شارژ و برد باتری نگران هستند.
واکنش خودروسازان چه بوده است؟
چندین خودروساز، به رهبری تسلا، درطول سال گذشته بهطور مکرر قیمتها را کاهش دادهاند تا مشتریان را جلب کنند. بسیاری نیز برای حفظ سود، تولید و نیروی انسانی خود را کاهش دادهاند.
خودروسازان درحال رقابت برای معرفی چندین مدل ارزانتر هستند و نسخههای اروپایی، چون استلانتیس e-C۳، رنو ۵ و ولوو EX۳۰ در زمره آنها هستند.
خودروسازان همچنین سرمایه گذاری زیادی در فناوری باتری میکنند تا خریداران احتمالی محتاط را جلب کنند. بیوایدی و تسلا در پذیرش باتریهای لیتیوم-آهن-فسفات، پیشگام بودهاند، که چگالی انرژی کمتری دارند، بااینحال هزینه کمتری داشته، عمر طولانیتری دارند و نسبت به جایگزین اصلیشان، باتریهای نیکل- کبالت- منگنز ایمنتر هستند. فولکس واگن، تویوتا، بیوایدی و شرکت باتری چینی کانتمپ همگی روی توسعه باتریهای حالت جامد کار میکنند؛ یک فناوری پیشرفت بالقوه که میتواند خودروهای برقی را کارآمدتر و ارزانتر کند.
منبع: اکوایران