اقتصاد ۲۴- نازنین خودی- بهار در بازار سرمایه کوتاه‌مدت‌تر از آن چیزی بود که تصور می‌شد. رشد‌هایی که در اولین روز‌های معاملاتی سال رقم خورد، خیلی زود جای خود را به ریزش‌های مکرری که سال گذشته اتفاق می‌افتاد، داد و این چشم انداز خوبی را برای ادامه سال نشان نمی‌دهد. حالا همه اهرم‌های زمین زننده بازار فعال است، از سیاستی که با تنش‌های اخیر دست به ماشه شده تا دولتی که به نظر می‌رسد سر آن ندارد تا در عملکرد اقتصادی خود تجدید نظر کند.
شکاف نرخ ارز نیمایی با بازار آزاد از جمله این سیاست‌هاست که با رها شدن فنر ارزی طی روز‌های اخیر به عمق آن افزوده شده و به ۶۰ درصد رسیده است. نتیجه آن که به گفته «رحمان رحیمی» کارشناس بازار سرمایه بازار از انتشار اخباری چون اعلام نرخ تسعیر ارز آن طور که باید منتفع نمی‌شود و نیازمند تغییرات بنیادین است.
بررسی روند معاملات در آخرین هفته فروردین منفی آغاز شد و در روز شنبه ۱۹ هزار واحد فروریخت. در روز یکشنبه این ریزش به اندازه ۳ هزار واحد جبران شد. بر این اساس، شاخص کل در پایان معاملات این روز در سطح ۲ میلیون و ۲۳۴ هزار واحدی ایستاد. قیمت معاملات سهم‌های کوچک بازار سرمایه، اما همچنان نزولی بود؛ به طوری که شاخص هم‌وزن بازار ۲ هزار و ۲۷۱ واحد که معادل ۰.۳۱ درصد این شاخص است کاهش ارتفاع داد و به سطح ۷۴۱ هزار و ۱۶۲ واحدی رسید.
بیشتر بخوانید: بورس، تشکیلاتی در حال احتضار است/ حمله همه‌جانبه دولت به بازار سرمایه
کار برای بازار سرمایه سخت شد
رحمان رحیمی در گفتگو با اقتصاد ۲۴ با بیان اینکه وضعیت بازارسرمایه تحت تاثیر التهابات ناشی از احتمال وقوع جنگ است، یادآور می‌شود: روز یکشنبه هم روز مهمی بود. امید داشتیم که یک مقدار بازار در نیمه دوم بهتر از روز شنبه بشود و حتی در ابتدای صبح تقاضا برای خرید به وجود آمد به خصوص برای سهام‌های شاخص سازی مثل فارس. اما رفته رفته فشار تقاضا کمتر و فشار عرضه بیشتر شد. این یک مقدار کار را برای ادامه بازار و برگشتش به روند مثبت سخت‌تر کرد و باید منتظر باشیم ببینیم چه می‌شود.
سایه سنگین جنگ بر بورس تهران
تعلل در اعلام نرخ تسعیر ارز از سوی بانک مرکزی موضوعی است که فعالان بورسی نسبت به ان اعتراض داشتند. روز گذشته با اعلام این نرخ تصور می‌شد بازار از آن تاثیر مثبتی بگیرد. اگر چه این خبر در گروه بانکی اثرگذار بود، اما آن طور که رحیمی، کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: به دلیل پررنگ بودن اثر تحولاتی سیاسی در منطقه عاملی مثل بحث نرخ تسعیر ارز خیلی تاثیر گذار نخواهد بود و همچنان مهمترین عامل همان بحث تحولات منطقه‌ای است. آن هم در زمانی که فاصله نرخ ارز نیمایی و بازار آزاد بیشتر می‌شود و این به ضرر شرکت‌های بورسی است.
به گفته او هر چقدر که زمان این فاصله طولانی‌تر شود، به ضرر خود دولت هم است، چون با کسری بودجه مواجه است. در این میان متاسفانه دلالان و کسانی که رانت دارند، از این مابه التفاوت قیمت استفاده می‌کنند و فقط به نفع آن‌هاست.
پیش بینی بورس
بر این اساس طبق پیش بینی این کارشناس در این هفته تصور نمی‌شود خیلی تغییر خاصی در بازار داشته باشیم. حتی اگر ما فرضا این تحولات سیاسی را کنار بگذاریم و تصور کنیم در چند روز آینده همه چیز به روال عادی برمی‌گردد و هیچ مشکلی از این بابت وجود نداشته باشد، باز هم دید خیلی مثبتی به بازار بورس قائل نیستم. هر چند کسانی که خبره هستند می‌توانند از همین نوسانات کوتاه مدت سود خود را دریافت کنند، اما آن رشدی که مورد انتظار است رقم نخواهد خورد.
به گفته رحیمی با فرض فاکتور گرفتن تحولات سیاسی، من فکر می‌کنم که سقف شاخص کل بورس بین ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد تا ۳ میلیون واحد باشد. این سقف تاریخی هم فکر می‌کنم در سه ماهه اول سال شکسته خواهد شد.
سهام‌های ارزنده‌ای که بدون خریدار ماندند
رحمان رحیمی کماکان مهمترین موضوعی را که باعث می‌شود رشد چشمگیری در بورس نداشته باشیم، بی اعتمادی می‌داند. او در این باره خاطرنشان می‌کند: اگر بخواهیم از سال ۹۹ هم حساب کنیم قیمت واقعا الان ارزنده است. بعضی سهم‌ها که در حالت عادی باید الان کلا صف خرید داشته باشد. ولی متاسفانه مردم آن اعتماد را دیگر به بازار سرمایه ندارند. در واقع اگر ارزش دلاری را هم بخواهید حساب کنید از سال ۹۹ خیلی کمتر شده است؛ ولی خب به علل مختلفی مثل دست‌اندازی‌های دولت به سود شرکت‌های بورسی یا دستورالعمل‌های خلق الساعه که سود سهام دار از دست می‌رفت، دیگر سهامداران اعتمادشان را از دست داده و برگشت این اعتماد سخت است و شاید سال‌ها زمان ببرد.
به گفته این کارشناس بورس، این وضعیت با تغییر اشخاص هم خیلی تفاوتی نمی‌کند یعنی متاسفانه قائم به شخص نیست. شاید هرکسی به جای رئیس فعلی سامان بورس بود نمی‌توانست کار دیگری انجام بدهد. معتقدم در سطح کلان‌تر باید ببینیم. با تغییر رئیس بانک مرکزی یا تغییر وزیر اقتصاد هم حتی به نظر من اتفاق خاصی نمی‌افتد. ما نیازمند تغییرات بنیادین و در سطح بسیار بالاتری هستیم، چون سیستم همان راه خودش را دارد می‌رود و خیلی به افراد به نظر من نمی‌شود دل بست که بخواهند تغییری ایجاد کنند.