اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: سینمای هند، معروف به بالیوود، یکی از پربازدیدترین و محبوب‌ترین صنایع سینمایی جهان است که تاریخ طولانی و پرباری دارد. سینمای هند با تولید فیلم‌های متنوع از جنبه‌های مختلف هنری، فرهنگی و تجاری، توانسته است جایگاه ویژه‌ای در صنعت سینما به دست آورد و به یکی از مهمترین بخش‌های سینمای جهان تبدیل شود.
تاریخ سینمای هند به دهه‌های ۱۹۱۰ و ۱۹۲۰ برمی‌گردد که با ظهور فیلم‌هایی همچون «راجا هاریش‌چاندرا» و «دیوانا باغ»، صنعت سینمایی هند به راه خود ادامه داد. در دهه‌های بعدی، با استفاده از تکنیک‌های نوین ساخت فیلم و ایجاد داستان‌های جذاب، صنعت سینمایی هند به یکی از مهمترین صنایع سینمایی جهان تبدیل شد. فیلم‌های بالیوود به دلیل تنوع ژانرها، غنای بصری، موسیقی پرانرژی و رقص‌های جذاب برای مخاطبان داخلی و بین‌المللی جذابیت زیادی دارند. برخی از ژانر‌های محبوب فیلم‌های بالیوود عبارتند از درام، اکشن، کمدی، رمانتیک، موزیکال و هنری.
۱- فیلم شعله
وقتی صحبت از سینمای بالیوود باشد، به هیچ عنوان نمی‌توان فیلم شعله خوش ساخت و جذاب را نادیده گرفت. فیلمی که یکی از بهترین فیلم‌های سینمای هند است. ۴۴ سال از یکه تازی جِی و ویرو بر پرده‌های سینما‌های جهان، از جمله ایران می‌گذرد. این دو توسط تاکور، افسر پلیس اجیر شده‌اند تا انتقام کشته شدن خانواده تاکور را از شرور و راهزن معروف، جبارسینگ بگیرند.
به دلیل فشار اداره سانسور هند در زمان نمایش فیلم برای آن دو پایان ساخته شده است. در نسخه اول جبارسینگ به دست عدالت سپرده می‌شود، اما در نسخه دوم به دست تاکور کشته می‌شود. نسخه اصلی و بدون سانسور این فیلم زیبای سینمای بالیوود، در سال ۱۹۹۰ پس از پانزده سال در دسترس عموم قرار گرفت. رامش سیبی کارگردان این فیلم و هنرمندانی همچون درمندرا، آمیتاب باچان، سانجیو کومار، هما مالینی در آن هنرنمایی کردند.
۲- فیلم باجیرو مستانی
داستان فیلم باجیرو مستانی در مورد عشق است، آن هم عشقی پرشور و آتشین که بر همه تفاوت‌ها چیره می‌شود. باجیرو مردی است که در تمامی نبرد‌های بزرگ و کوچک خود خوش درخشیده و در هیچ کدام از آن‌ها شکست نخورده است. به‌همین خاطر شهرتی به هم زده است و از دید مردم به‌عنوان مردی شناخته می‌شود که برای میدان جنگ ساخته شده است. اما طرف دیگر ماجرا مخاطب با مستانی آشنا می‌شود، شاهزاده خانمی جنگجو که در هنر خوانندگی و رقص هم سرآمد است.
این دو در میدان جنگ و زمانی‌که لشکرهای‌شان رو به هم صف آرایی کردند، باهم آشنا شده و درگیر عشقی پرشور می‌شوند که ظاهرا نه جنگ، نه مخالفت خانواده‌ها و نه حتی مرگ یارای متوقف کردن آن را ندارد. این فیلم در سال ۲۰۱۵ توسط سانجای لیلا بانسالی ساخته شده است. بازیگران این فیلم تاریخی درام و عشقی رانویر سینگ، دیپیکا پادوکن و پریانکا چوپرا هستند.
۳- فیلم سنگام
یکی از اشک‌آورترین فیلم‌های سینمای بالیوود را راج کاپور ساخته و خود راج کاپور، ویجینتی مالا، راجندرا کومار بازی کردند فیلم سنگام است. داستان درباره دو دوست، یکی فقیر و دیگری ثروتمند است که هر دو عاشق «رادها» دوست دوران کودکی خود هستند. پسر پولدار به نفع دوست فقیر، از دختر می‌گذرد. مرد فقیر بعد از شنیدن جواب منفی از پدر دختر، برای اثبات خود وارد نیروی هوایی می‌شود.
ترانه معروف این فیلم (مِره من کی گنگا) تا سال‌ها ورد زبان مردم بود. در این ترانه لحظه وصال عاشق و معشوقه را، به مقدسی سنگام، که محل تلاقی دو رود مقدس هندو‌ها یعنی رود گنگ و رود جمنا است، تشبیه می‌کند.
۴- فیلم امر اکبر آنتونی
داستان فیلم امر اکبر آنتونی که یک پزانر کمدی عاشقانه است با فرار یک محکوم سابق شروع می‌شود که مجبور است خانواده‌اش را به حال خود رها کند. دراین بین همسرش بینایی خود را از دست داده و سه پسرش هم از هم جدا شده و گم می‌شوند. یکی از آن‌ها را یک پلیس هندو به فرزندی می‌گیرد، دیگری ساکن خانه خیاطی مسلمان شده و سرپرستی آخرین پسر را یک کشیش کاتولیک قبول می‌کند.
آن‌ها هرکدام راهی جدید را در زندگی پیدا‌کنند، اما دست سرنوشت دوباره سه برادر را سرراه هم قرار می‌دهد تا پیوند‌های خانوادگی یک بار دیگر مستحکم شوند. ضمن اینکه راهی برای بازگشت پدر و مادر و جمع شدن دوباره خانواده کنار هم فراهم می‌شود. فیلمی سرگرم کننده مملو از تصادف‌های غیرمحتمل و سکانس‌های اکشن که با موسیقی درهم آمیخته شده‌اند.
۵- فیلم داره یک اتفاقایی میفته
فیلم داره یک اتفاقایی میفته یا همان که همه نام پآن راشنیده‌اید در سال ۱۹۹۸ توسط کارن جوهر ساخته شد. راهول (شاهرخ خان) و آنجلی (کاجول) دوستانی صمیمی هستند، اما زمانی آنجلی متوجه احساس واقعی خود به راهول می‌شود که او خود عاشق دختری به نام تینا شده است. به‌این ترتیب آنجلی با قلبی شکسته شهر را ترک می‌کند و تینا (رانی موکرجی) و راهول ازدواج می‌کنند. اما سال‌ها بعد دست تقدیر دوباره این دو را سر راه قرار می‌دهد، درحالی‌که یکی در شرف ازدواج است و دیگری به‌تن‌هایی مسئولیت بزرگ کردن دخترش را برعهده دارد. آیا پس از سال‌ها انتظار راهول و آنجلی شانسی برای بودن درکنار هم دارند؟
بیشتر بخوانید: بهترین فیلم‌های ژانر بیوگرافی سینمای جهان
۶- فیلم دان
در میان فیلم‌های عاشقانه و پراحساس بالیوود فیلم جنایی اکشن دان به کارگردانی چاندرا باروت جایگاه خاصی برای خود پیدا کرد. دان یک جنایتکار تحت تعقیب است که بالاخره روزی حین درگیری با پلیس می‌میرد. فردی به نام دی سیلوا تنها کسی است که از حقیقت مرگ دان خبر دارد و برای آنکه کنترل گروه او را به‌دست بگیرد، فردی شبیه به او به نام ویجی را آموزش می‌دهد. ویجی حالا هم از جانب گروه جنایتکاران در معرض تهدید قرار دارد و هم با خطر مواجه شدن با پلیس رو‌به‌رو است.
در سال ۲۰۰۶ شاهد بازسازی این فیلم با حضور ستارگانی همچون شاهرخ خان، پریانکا چوپرا، آرجون رامپال و بومان ایرانی بودیم که کارگردانی این فیلم جدید را فرهان اختر برعهده داشت. فیلمی که به‌عنوان یکی از پردرآمدترین فیلم‌های سال شناخته شده و باعث شد دنباله‌ی دیگری از آن در سال ۲۰۱۱ منتشر شود.
۷- فیلم مادر هند
در فیلم ملودرام مادر هند، مخاطب شاهد زندگی مشقات بار زنی فقیر و دو پسرش است که مجبور هستند با انواع مشکلات و مصیبت‌های کوچک و بزرگ مواجه شده و گلیم خود را از آب بکشند. بااین‌وجود و با تمام سختی‌ها، مادر هند همیشه قوانین اخلاقی خود پایبند است.
بد نیست بدانید این فیلم در زمان اکران خود، نامزد دریافت جایزه اسکار بخش بهترین فیلم خارجی شد و البته چیزی که این رویداد را جذاب‌تر می‌کند این است که این اولین نامزدی اثری از سینمای هند در مراسم اسکار بود. سازنده آن محبوب خان و هنرمندان اصلی آن نرگس، سونیل دات و راجیندرا کومار بود که در سال ۱۹۵۷ اکران شد.
۸- فیلم اسم من دلقک
این فیلم را می‌توان نگاهی نیمه اتوبیوگرافیک (خودزندگینامه) از زندگی شخصی راج کاپور دانست که با مفاهیمی همچون زندگی، عشق و فلسفه همراه است. اسم من دلقک است در سال ۱۹۷۰ توسط راج کاپور اکران شد. در این فیلم راجو یک دلقک است، چیزی که همیشه بوده، است و خواهد بود. این فیلم به زندگی او در سه فصل گوناگون می‌پردازد: دوران مدرسه، زمانی‌که در سیرک کار می‌کند و در نهایت زندگی او در خیابان. اینکه او باید همیشه مردم را به خنده انداخته و شاد کند، حتی اگر خودش از درون غمگین و ناراضی باشد. در طول مسیر زندگی مهم نیست چه بر سر او می‌آید، راجو باید همیشه لبخند به لب داشته باشد. چراکه به‌گفته مدیر سیرک، نمایش باید ادامه پیدا کند.
۹- فیلم باج
داستان فیلم باج (مالیات) در مورد مردم ساکن روستایی کوچک در هند دوران ویکتوریایی است که حاکمان بی‌رحم بریتانیایی را در بازی کریکت به چالش کشیده و دراین راه آینده خود و خانواده‌های‌شان را در معرض خطر قرار می‌دهند. این داستان به واقع داستان مقاومت مردم هند در زمانی است که کشور آن‌ها تحت حکومت بریتانیا اداره می‌شد.
زمانی‌که فرمانده انگلیسی اعلام می‌کند قرار است مالیات روستاییان دوبرابر شود، آن‌ها با این تصمیم مخالفت کرده و درعوض تصمیم می‌گیرند انگلیسی‌ها را در بازی کریکت به چالش بکشند. این‌درحالی است که آن‌ها هیچ آشنایی با این بازی ندارند و باید در مقابل تیمی از بازیکنان کهنه‌کار به میدان بروند.
باج و یا در بعضی ترجمه‌ها خراج، علاوه بر فروش خوب در گیشه سینمای بالیوود، برنده جوایز بین‌المللی زیادی شده است. از جمله این جوایز می‌توان به جایزه ویژه مخاطبان جشنواره لوکارنو، ده جایزه در جشنواره بین‌المللی فیلم هند و هفت جایزه در جشنواره ملی فیلم هند اشاره کرد. همچنین سومین فیلم هندی زبان سینمای بالیوود است که نامزد جایزه اسکار شده است.
۱۰- فیلم شهر بزرگ
داستان فیلم شهر بزرگ به زندگی روزمره یک خانواده در کلکلته و در دهه ۱۹۶۰ می‌پردازد، جایی که مرد خانواده در تلاشی سخت برای حمایت از همسر، پسر خردسال والدین و خواهر نوجوانش روزگار می‌گذارند. اما درآمد او آنقدر‌ها زیاد نیست و به‌همین خاطر همسرش آراتی هم جایی مشغول به کار می‌شود. اما این امر باعث ایجاد تنش و آشوب در این خانواده سنتی شده و خانواده همسر دربرابر عروس‌شان سنگر گرفته و نارضایتی خود را در سکوت نشان می‌دهند. اوضاع زمانی بدتر می‌شود که مرد شغل خود را از دست می‌دهد و اکنون کار زن در بیرون از خانه امری ضروری است. هرچند اوضاع در بیرون از خانه هم ساده نیست و آراتی هم مشکلات خود را دارد، مشکلاتی که حتی شغل او را هم به خطر انداخته‌اند. در این فیلم آنیل چاترجی، مادهاوی موکرجی و جایا باچان ایفای نقش کردند.