اقتصاد۲۴- اگر اهل وقت گذراندن در شبکه‌های اجتماعی باشید حتما ویدیو‌های مربوط به جشن فارغ‌التحصیلی دانشجویان را دیده‌اید، تعدادشان هم در فضای مجازی کم نیست، دختر و پسر‌های دانشجویی که بعد از پایان تحصیل‌شان تصمیم گرفتند یک یادگاری از آخرین روز‌های تحصیل در دانشگاه برای خودشان بسازند، بنابراین دست به کار شدند و با ایده‌های متفاوت ویدیو کلیپ ساختند، حالا برخی از این ویدیو‌ها کلی پر بازدید شده و واکنش‌هایی به خود گرفته است.
پاسخگویی دانشجویان در مراجع ذی صلاح!
اولین ویدیویی که کلی سروصدا ایجاد کرد اواخر سال گذشته در فضای مجازی پر بازدید شد، این ویدیو برای تعدادی از دانشجویان فارغ‌التحصیل شده دانشکده علوم ورزشی دانشگاه اصفهان بود، ویدیویی که با واکنش دانشگاه مواجه شد، دانشگاه اصفهان اعلام کرد هیچ ارتباطی به آن‌ها ندارد. این دانشگاه در اطلاعیه‌ای نوشت: «به اطلاع عموم دانشگاهیان می‌رساند فیلم کوتاه منتشر شده با عنوان جشن فارغ التحصیلی دانشکده علوم ورزشی در شبکه‌های اجتماعی و بازنشر آن توسط رسانه‌های تصویری ضد انقلاب، هیچ ارتباطی با برنامه‌های دانشگاه اصفهان ندارد. تعدادی از دانشجویان دانشکده بدون اخذ مجوز رسمی از معاونت فرهنگی و با هزینه شخصی، ضمن هماهنگی با یک شرکت خصوصی، البسه مورد استفاده در فیلم فوق را تهیه نموده و همان شرکت فیلم‌های کوتاه تهیه شده را تدوین و در اختیار حاضرین قرار داده است. ضمنا این فیلم کوتاه در یکی از زمین‌های فرعی ورزشی و محصور واگذار شده به بخش خصوصی در حاشیه دانشگاه تهیه شده است. با این وجود دانشجویان و برگزار کنندگان این برنامه بدون مجوز، پاسخگوی اقدامات خود در مراجع ذی صلاح دانشگاه خواهند بود.»
پاسخگو بودن دانشجو‌ها در مراجع ذی صلاح واکنش دانشگاه اصفهان به انتشار ویدیوی فارغ‌التحصیلی دانشجویان بود که بحث برانگیز شد، درهمین‌باره کارن ابری‌نیا، دبیر کانون صنفی استادان دانشگاه به خبرآنلاین گفت: «همه این مسائل پیرو همان ایده امنیتی شدن فضای دانشگاه است، کافی‌ست یک ویدیو در فضای مجازی منتشر شود تا چنین مسائلی رخ بدهد، اگر این ویدیو در فضای مجازی منتشر نمی‌شد آن وقت هیچکدام از این واکنش‌ها را نداشت، اما حالا هم واکنش نشان می‌دهند هم احتمالاً یک عده‌ای باید بروند عذرخواهی کنند.»
او ادامه داد: «وقتی چنین ویدیویی در فضای مجازی منتشر می‌شود ناگهان توجه برخی نهاد‌ها را جلب می‌کند، همین مسئله سبب می‌شود که نهاد‌ها فشار‌هایی به رئیس دانشگاه بیاورند که باید واکنش نشان دهد.»
پیگیری قضایی برای ساختن ویدیوی فارغ‌التحصیلی
جشن فارغ‌التحصیلی دانشجویان علوم ورزشی دانشگاه اصفهان آخرین ویدیویی نبود که پربازدید شد، در چند روز گذشته از میان تعداد بی‌شمار این ویدیو‌ها که در فضای مجازی منتشر شده است، ویدیوی جشن فارغ‌التحصیلی دانشجویان دانشگاه الزهرا بوشهر هم حسابی دست به دست شد و البته واکنش برانگیز، طوری‌که رئیس دانشکده الزهرا بوشهر گفت: «۸ نفر ازدانشجویان فارغ‌التحصیل این دانشگاه با تهیه فرم لباس فارغ‌التحصیلی در بافت قدیم بوشهر اقدام کرده و بامیکس آن جشن با سردرب دانشگاه این موضوع را بوجود آورده‌اند.
اوا ادامه داد: «این موضوع توسط حراست دانشگاه دردست بررسی است و دانشجویی که این فیلم را تهیه کرده شناسایی شده و فردا قراراست به همراه پدرش جوابگوی این کارش باشد. دانشگاه پیگیری قضایی این فعالیت غیرقانونی را تا حصول نتیجه ادامه خواهد داد.».
بیشتر بخوانید: حمایت تمام قد حامیان لایحه حجاب و عفاف از جریمه‌های نقدی بدحجابی/ متن و حاشیه بررسی «محرمانه» و «فوری» یک لایحه
اما جدا از واکنش دانشگاه الزهرا برخی دیگر از فعالان سیاسی، اجتماعی و رسانه‌ای به انتشار این ویدیو‌ها واکنش نشان دادند، مثلاً عبدالرضا داوری، فعال سیاسی اجتماعی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «قدیم‌تر‌ها آکادمی شان و اعتبری داشت، دانش آموختگان دانشگاه‌ها فارغ از جایگاه اعتقادی و طبقاتی شئونات آکادمی را رعایت می‌کردند، اما این روز‌ها برای لجاجت با جمهوری اسلامی و با شعار زن زندگی آزادی لباس آکادمی می‌پوشیم، ولی باباکرم می‌رقصیم!»
او همچنین در پیامی دیگر نوشت: «بنیادگرایان ۱۵۰ سال است که محیط دانشگاه را برای مسلمانان و به ویژه دختران محیطی فسادزا و علوم جدید را عامل تباهی می‌دانند و خواستار تعطیلی نهاد اکادمی هسند. کسانی‌که این تصاویر را با لباس آکادمی می‌سازند، خواسته یا ناخواسته، جدول بنیادگرایان در ضدیت با دانشگاه را پر می‌کنند.».
اما محسن برهانی، استاد سابق دانشگاه تهران و حقوقدان در پاسخ به توئیت‌های عبدالرضا داوری در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «واژه‌های ابتذال و شئونات آکادمی واژه‌های عرفی، سیال و نسبی هستند. جشن فارغ‌التحصیلی را نباید با دوران تحصیل و حضور سر کلاس و پژوهش مقایسه و قواعد یکی را بر دیگری تحمیل کرد. در معتبرترین دانشگاه‌های جهان هم جشن فارغ‌التحصیلی را که معجونی از شادی و طنز و خاطره است با قواعد آکادمی نمی‌سنجند، یک سرچ ساده عرض بنده را به اثبات می‌رساند.»
ویدیوی دانشجویان عنوان مجرمانه ندارد
برهانی همچنین در واکنش به اظهار نظر رئیس دانشگاه الزهرا بوشهر درباره پیگیری قضایی ویدیوی جشن فارغ‌التحصیلی دانشجویان این دانشگاه در توئیتی دیگر در ایکس نوشت: «کلیپ پخش شده از جشن فارغ‌التحصیلی دانشجویان دانشگاه الزهرا بوشهر، براساس قانون مجازات اسلامی مشمول هیچ عنوان مجرمانه‌ای نیست. از نظر انضباطی شناخت رفتار خلاف شوون دانشجویی با عرف دانشجویان است نه جماعتی در حراست و کمیته انضباطی.»
مصطفی داننده، فعال رسانه‌ای هم در واکنشی به حواشی اخیر دانشگاه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «کلیپ جشن فارغ‌التحصیلی دختران دانشگاه الزهرا چخش شد و اولین نگرانی مردم این بود که نگیرنشون، یعنی دزدان در این سرزمین اینقدر نگران کار‌های خود نیستند که جوانان بعد از انتشار چنین کلیپ‌هایی.»
بیشتر بخوانید: صدرنشین خبرها پشت تریبون نماز جمعه؛ واکنش‌ها به حضور کاظم صدیقی در نماز جمعه امروز
آذر منصوری، فعال سیاسی اصلاح طلب هم درباره ویدویو کلیپ‌های اخیر دانشجویان از فارغ‌التحصیلی خودشان و واکنش برخی دنشگاه‌ها به آن‌ها در حساب اینستاگرامی خود نوشت: «نسل پدر‌ها و مادر‌های دهه هشتادی‌ها، نسل «اطاعت» بود. به آن نسل یاد داده بودند که باید در برابر بزرگترها، سر به پایین بیندازند و هرچه شنیدند، بگویند «چشم». اصلا، ملاک اصلی بچه‌ی خوب یا بد بودن همین حرف‌شنوی از بزرگترها بود. این بزرگترها، دایره وسیعی را در بر می‌گرفت، از پدر و مادر و خاله و عمو گرفته تا معلم و مدیر مدرسه و مقامات.»
او ادامه داد: «آن نسل از روی ادب و احترام یا از ترس و بعد‌ها که چیز‌هایی برای از دست‌دادن داشت از سر محافظه‌کاری، اطاعت‌پذیر بود. اما دهه هشتادی‌ها اطاعت نمی‌کنند. آن‌ها واقع‌بین‌تر از پدر و مادرهایشان هستند و لُبّ کلام‌شان در برابر آن بزرگترها این است: به‌جای دستور دادن، ما را قانع کنید. این یک اصل مسلّم دهه هشتادی است.»
را نفس دانشجویان را نبندید
حالا تداوم ساختن ویدیوی فارغ‌التحصیلی دانشجویان برای دانشگاه‌ها چالش برانگیز شده است، طوری‌که فرزاد جهان‌بین، معاون فرهنگی دانشگاه آزاد در نامه‌ای به روسای واحد‌های این دانشگاه نوشته که: «اخیرا عده قلیلی تلاش می‌کنند به صورت مصنوعی و در قالب چالشی که بر هیجانات کاذب استوار است، مراسم فارغ التحصیلی، غیر فاخر برگزار گردد و سپس ضبط و در فضای مجازی پخش شود... لازم است واحد‌ها در این مرحله نیز به صورت کامل مراقبت نمایند و اگر افرادی نقش اصلی در برنامه ریزی در این خصوص دارند، اقدامات لازم و از آن جمله در موضوع صدور مدرک و معرفی به مراجع ذی ربط را انجام دهند.»
قبل‌تر کارن ابری نیا، دبیر کانون صنفی استادان دانشگاه به خبرآنلاین گفته بود: «این رفتار‌ها برای دانشجو‌ها دلسردی می‌آورد، انگار به او می‌گویند از کشور برو بیرون که اینجا جای تو نیست؛ الان فوج فوج دانشجو و غیردانشجو درحال یادگیری زبان خارجی هستند که از ایران بروند، وضعیت طوری شده که گاهی افراد می‌خواهند از وضع موجود فرار کنند. فقط مسائل اقتصادی و مالی نیست که آدم‌ها را خسته می‌کند، همین مسائل هم هست، وقتی اینقدر روی افراد فشار باشد دچار خفقان می‌شوند. دانشجو‌های ما جوانان خوبی هستند، این‌ها انتظارات بالایی ندارند، اینقدر راه تنفس‌شان را نبندیم و اجازه بدهیم که زندگی کنند، حالا دانشجو یک جشنی برای خودش گرفته است، با او چه کار دارید؟»