اقتصاد ۲۴- نازنین خودی- آمد و شد دلار بین دو کانال ۶۰ و ۶۱ هزار تومان در این هفته هم ادامه پیدا کرد. افت تنش‌های سیاسی و پالس‌های مثبتی که در زمینه احیای برجام به دلیل سفر مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران ایجاد شد انتظارات را برای ادامه روند کاهشی دلار بالا برده بود؛ اما موضوعاتی چون مبهم ماندن آتش بس میان اسرائیل و حماس و توافق این دو مانع ازتحقق این انتظارات شد.
انتظاری که طبق گفته‌های «رحمان سعادت»، استاد اقتصاد دانشگاه، حتی درصورت حل مشکلات سیاسی نیز قیمت دلار به زیر ۶۰ هزار تومان نخواهد رفت چرا که بعد از اتمام تنش‌ها حرکات مثبت سیاسی تاثیر ویژه‌ای ندارد و نوبت به لایه‌های اقتصادی می‌رسد. بر همین اساس دلار در نیمه دوم سال شاهد جهش دیگری خواهد بود و به رقم‌های ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان خواهد رسید.
دلار زیر ۶۰ هزار تومان معقول نیست
رحمان سعادت، استاد اقتصاد دانشگاه سمنان در گفتگو با اقتصاد ۲۴ در توضیح روند بازار ارز می‌گوید: بحث قیمت ارز تابع مسائل اقتصادی و سیاسی و همچنین تابع عرضه و تقاضای ارز است. به دلیل اتفاقاتی که بعد از عید رخ داد و تنش‌ها در منطقه بالا گرفت، قیمت ارز از مقدار واقعی خود بیشتر شد، یعنی پیش بینی می‌شد دلار روی ۶۰ تا ۶۱ هزارتومان باشد، اما اصطلاحا اُور شوت (Over shoot) شد و از آن اندازه‌ای که پیش بینی می‌شد بیشتر افزایش پیدا کرد و به رقم ۶۷ تا ۷۰ هزار تومان رسید.
به گفته او بعد از اینکه یک آرامشی به حوزه سیاسی برگشت و همچنین اقداماتی که بانک مرکزی در حوزه عرضه ارز انجام داد و سفری که رئیس بانک مرکزی به کشور‌های همسایه برای وصول مطالبات ارزی کشور انجام دادند، سبب شد هم عرضه ارز بیشتر بشود و هم تنش‌ها کاهش پیدا کند و ما به عدد ۶۰ هزار تومان و حتی زیر آن برسیم. واقعیت قضیه این است که زیر ۶۰ هزار تومان عدد معقولی نیست و امکانپذیر نیست. دلیلش این است تقاضا افزایش پیدا می‌کند و دوباره به نرخ‌های بالاتر برسیم. اگر هم به این رقم برسد خیلی موقت خواهد بود.
سفر رافائل گروسی تاثیر خاصی ندارد
طبق گفته‌های این استاد اقتصاد دلار یک بخشش مربوط به مسائل سیاسی است. وقتی آن پوسته سیاسی تمام شد دیگر حرکت‌های سیاسی مثبت تاثیر ندارد و به آن لایه اقتصادی می‌رود؛ یعنی برای کاهش دلار باید تولید اقتصادی بیشتر بشود، تورم کاهش یابد و نقدینگی کنترل شود. یعنی از یک عددی به بعد هر چقدر هم کار سیاسی مثبت انجام شود خیلی تاثیر ندارد. ما همین رویه را در سال گذشته و سال‌های قبل هم داشتیم. فضا کمی بهتر شد، اما دلار مثلا هیچوقت زیر ۳۰ تومان نیامد.
بیشتر بخوانید: بازار ارز گوش‌به‌زنگ مسافر مهم تهران
او در ادامه یادآور می‌شود: البته در صورت بهبود فاکتور‌های اقتصادی هم باید گفت سرعت افزایش و میزان افزایش نرخ ارز همیشه از سرعت و میزان کاهش ارز بیشتر است. قانونی که وجود دارد این است که وقتی دلار بالا می‌رود ممکن است ناگهان ۵ تا ۱۰ هزار تومان رشد کند، اما وقتی کاهش می‌یابد با تغییرات ۲ تا ۳ هزار تومانی همراه است و اصطلاحا می‌گوییم نسبت به پایین چسبنده است و سخت‌تر پایین می‌آید.
پیش بینی قیمت دلار
رحمان سعادت در پیش بینی قیمت دلار می‌گوید: احتمال می‌دهم تا دو سه ماه آینده وضعیت همین باشد، اما فکر می‌کنم در نیمه دوم سال ما به کانال ۷۰- ۸۰ هزار تومان و قبل از عید احتمال دارد به حوالی کانال ۱۰۰ هزار تومان هم برسیم. به دلیل اینکه وقتی تورمی در حوزه ارز اتفاق می‌افتد، این اثر تورمی را که ما «نرخ گذار ارز» به آن می‌گوییم، دو سه ماه بعدش روی کالا‌ها مشاهده می‌کنیم. یعنی هم بخشی از کالا‌های وارداتی و هم کالا‌های واسطه‌ای که وارد می‌شوند گران‌تر می‌شوند. این سبب می‌شود که قیمت‌ها در تابستان افزایش پیدا کند و افزایش قیمت‌ها دوباره افزایش دلار را در پی خواهد داشت. به عبارتی تورم و نرخ ارز علت و معلول هم هستند و تقریبا هر شش ماه یکبار ما یک پوست اندازی از کانال پایین و کانال بالا داریم.
به گفته وی یک نکته‌ای که باید بهش توجه بشود انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۴ ایران و در سمت دیگر انتخابات ۲۰۲۴ آمریکاست. این‌ها طبیعتا روی روابط ایران و آمریکا تاثیرگذار است واگر ترامپ سر کار بیاید ممکن است سبب شود که ما قیمت‌های بیشتری ببینیم. البته در مورد انتخابات داخلی ایران نیز باید گفت به احتمال قوی دولت تمام تلاشش را خواهد کرد که قبل از ۱۴۰۴ دلار روی کانال هزار ۱۰۰ تومان نرود، اما بعد از اینکه انتخابات انجام بشود ما در نیمه دوم آن سال نرخ ارز را بالای ۱۰۰ هزار تومان خواهیم داشت و با این دومینویی که وجود دارد زیر این رقم برنمی‌گردد.