اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: «رفح» نام یک شهر در شمال شبه‌جزیره سینا در مصر است. این شهر واقع در نزدیکی مرز مصر با قطاع غزه واقع شده و از لحاظ جغرافیایی در موقعیتی حیاتی واقع شده است. دولت مصر، گذرگاه رفح را در سال ۲۰۰۷ زمانی که حماس کنترل غزه را به‌دست گرفت، بست.
دولت مصر علت باز نکردن مرز رفح را به سبب هجوم غیرنظامیان فلسطینی به صحرای سینا و خالی شدن نوار غزه از سکنه و در نتیجه باز شدن دست ارتش اسرائیل برای نابودی تمام اهداف مورد نظر خود برشمرد، در عمل نیز مسئولیت‌های مربوط به اسرائیل در برابر ساکنان نوار غزه را به مصر منتقل می‌کند.
رفح یکی از شهر‌هایی است که به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در مسیر ترانزیت و تجارت بین‌المللی، اهمیت ویژه‌ای دارد. شهر در نزدیکی بندر رفح و دریای سرخ واقع شده است و ۶۴ کیلومتر مربع وسعت دارد. این شهر دارای یک بندر مهم جهت تردد کشتی‌ها و کالا‌های تجاری است. شهر رفح معروف به کنار‌های زیبای سواحل خلیج عقبه است و تاریخچه باستانی و معاصر جذابی در جهت صنعت گردشگرانی دارد.
تاریخچه گذرگاه رفح
سینا که با اراضی اشغالی هم مرز است، بین دریای مدیترانه از شمال و دریای سرخ در جنوب قرار دارد؛ این منطقه، به‌عنوان تنها بخشی از مصر که در آسیا قرار دارد، پل زمینی بین آسیا و آفریقا است.
شبه جزیره سینا تا قرن نوزدهم تحت کنترل امپراتوری عثمانی بود و بعد از آن تحت استعمار انگلیس درآمد، تا اواسط قرن بیستم ایت استثمار ادامه داشت؛ قرارداد عثمانی و انگلیس در اول اکتبر ۱۹۰۶ مرزی را بین فلسطین که در آن زمان توسط امپراتوری عثمانی اداره می‌شد و مصر که در آن زمان توسط انگلیس اداره می‌شد، ایجاد کرد. در پی جنگ شش روزه با کشور‌های عربی در سال ۱۹۶۷ این شهر به تصرف رژیم صهیونیستی درآمد؛ این رژیم پس از توافق کمپ دیوید با پادرمیانی کشور آمریکا، سینا را به مصر پس داد و مصر نخستین کشور عربی بود که رژیم صهیونیستی را رسماً به‌عنوان بخشی از قرارداد‌های صلح به رسمیت شناخت.
خروج کامل رژیم صهیونیستی از سینا تا سال ۱۹۸۲ طول کشید. نوار غزه که از سال ۱۹۴۸ تا ۱۹۶۷ تحت کنترل مصر بود، دوباره به اشغال رژیم اسرائیل درآمد و این رژیم تا ۴۰ سال پیش که با فشار بین‌المللی مجبور به خروج از غزه شد، بر این منطقه حاکمیت داشت. رژیم صهیونیستی مدعی است که به مردم این منطقه هشدار داده بود که از این شهر خارج، اما ساکنان منطقه می‌گویند که این هشدار گام نخست برای رقم زدن آوارگی اجباری آن‌ها بود و به همین دلیل حاضر به ترک آن نشدند.
بیشتر بخوانید: همه آنچه باید درباره غزه بدانیم
در عین حال، فلسطینی‌هایی که قصد استفاده از گذرگاه رفح را دارند، باید دو تا چهار هفته قبل در مراکز محلی در فلسطین درخواست خود را ثبت کنند و حتی ممکن است که این درخواست از سوی مقامات فلسطینی یا مصری رد شوند.
اقتصاد شهر رفح
اقتصاد شهر رفح به عنوان یک شهر مرزی و مهم در منطقه سینا و در نزدیکی غزه، به‌عوامل مختلفی بستگی دارد مانند تجارت، گردشگری، صنعت و خدمات، و کشاورزی که همه با یکدیگر در توسعه اقتصادی و اجتماعی این شهر هم‌زیستی می‌کنند. این عوامل شامل موارد زیر می‌شود:
تجارت و ترانزیت: با توجه به اینکه موقعیت جغرافیایی شهر رفح در نزدیکی مرز مصر با غزه است سبب شده تا این شهر به یکی از مهمترین نقاط ترانزیت و تجارت در منطقه سینا تبدیل شود. فعالیت‌های تجاری از جمله ترخیص کالا، صادرات و واردات، تبادل کالا‌های مختلف و تجارت با کشور‌های مجاور از جمله فلسطین در شهر رفح انجام می‌شود.
گردشگری: رفح دارای ساحل‌های زیبا و جاذبه‌های گردشگری مختلفی است که می‌تواند منبعی از درآمد برای شهر باشد. گردشگرانی که به دنبال تجربه ساحل و فعالیت‌های آبی هستند ممکن است به شهر رفح سفر کنند و به زندگی اقتصادی محلی کمک کنند.
صنعت و خدمات: در شهر رفح، صنایع کوچک و متوسط، مانند صنایع دستی و تولیدات محلی، ممکن است وجود داشته باشند که به اشتغالزایی و درآمدزایی برای جامعه کمک می‌کنند. همچنین، خدماتی مانند هتل‌ها، رستوران‌ها، فروشگاه‌ها و خدمات حمل و نقل نیز از اقتصاد شهر رفح تشکیل شده‌اند.
کشاورزی: با وجود منابع آبی محدود، کشاورزی در شهر رفح معمولاً به صورت کشت محصولات کم آبی مثل انبه، خرما و ... انجام می‌شود که نقش مهمی در اقتصاد محلی دارد.
مردم و فرهنگ شهر رفح
مردم شهر رفح، مانند سایر مناطق مصر، دارای یک فرهنگ غنی و متنوع هستند که تأثیرات تاریخی، جغرافیایی و اجتماعی متعددی را در خود جای داده‌اند. مردم این شهر با توجه به محیط جغرافیایی و تاریخی خود، یک فرهنگ متنوع و پویا را تجربه می‌کنند که تأثیرات گسترده‌ای در زندگی و جامعه آن‌ها دارد. در اینجا چند نکته درباره مردم و فرهنگ شهر رفح:
تنوع قومیتی: شهر رفح به‌عنوان یک شهر مرزی، میزبان مردمی از قومیت‌ها و فرهنگ‌های مختلف است. افراد مسلمان عرب، مصری و فلسطینی به عنوان اقلیت‌های عرب در این منطقه زندگی می‌کنند.
تأثیر محیط جغرافیایی: محیط طبیعی شهر رفح، به‌ویژه ساحل‌ها و دریاچه‌های آن، بر فرهنگ مردم تأثیر بسزایی داشته است. فعالیت‌های مرتبط با ماهیگیری، صید دریایی و سایر فعالیت‌های مربوط به دریاچه‌ها جزء فعالیت‌های اصلی مردم این منطقه محسوب می‌شود.
میراث تاریخی و فرهنگی: شهر رفح دارای میراث تاریخی و فرهنگی متنوعی است که شامل معابد باستانی، معماری سنتی، و مراسم و رویداد‌های مذهبی و فرهنگی محلی می‌شود. این میراث‌ها بر زندگی روزمره و هویت مردم شهر تأثیر گذاشته است.
مراسمات و جشن‌ها: مردم شهر رفح، مانند سایر نقاط مصر، به مراسمات و جشن‌های مختلفی از جمله مراسم مذهبی، ملی و محلی شرکت می‌کنند که جزء بخشی از فرهنگ و هویت آنان محسوب می‌شوند.
جاذبه‌های گردشگری رفح
رفح، با ساحل‌های جذاب و جاذبه‌های طبیعی و تاریخی خود، یک مقصد گردشگری جذاب است. در اینجا تعدادی از جاذبه‌های گردشگری مهم در شهر رفح ذکر شده است:
سواحل رفح: سواحل رفح با شن‌های طلایی و آب‌های آبی و صاف، جزء جاذبه‌های اصلی گردشگری این شهر محسوب می‌شوند. گردشگران می‌توانند در اینجا زمانی لذت ببرند و فعالیت‌هایی مانند شنا، آفتاب‌گرفتن و کوهنوردی را تجربه کنند.
قلعه رفح: قلعه تاریخی رفح که در حومه شهر واقع شده است، به عنوان یک نماد تاریخی مهم شناخته می‌شود. این قلعه با ساختار باستانی و منظره زیبایی که ارائه می‌دهد، به دیدن ارزشمند است.
موزه رفح: موزه‌های محلی و تاریخی در شهر رفح، شامل اشیاء باستانی، عکس‌ها و نمونه‌های هنری است که به تاریخ و فرهنگ این منطقه مربوط می‌شوند. بازدید از این موزه‌ها می‌تواند به دیدن عمیق‌تر تاریخ و فرهنگ رفح کمک کند.
پارک‌ها و باغ‌ها: شهر رفح دارای باغ‌ها و پارک‌های زیبا و آرامش‌بخشی است که برای تفریح و استراحت گردشگران مناسب هستند. این اماکن عمومی با فضای سبز و امکانات رفاهی جذابیت زیادی دارند.
فعالیت‌های آبی: فعالیت‌هایی مانند شنا، غواصی، و اسکوبا در آب‌های رفح از دیگر گزینه‌های محبوب گردشگری در این شهر هستند که برای علاقه‌مندان به آب و هوای دریایی جذابیت دارند.
این‌ها تنها چند مورد از جاذبه‌های گردشگری مهم در شهر رفح است. این شهر با تنوع فراوان جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی خود، یک مقصد گردشگری برای مسافرانی است که به دنبال تجربه‌ای متفاوت و جذاب هستند.