اقتصاد ۲۴: هنگامی که در اواخر فوریه ۲۰۲۲ روسیه به اوکراین حمله کرد، نیروهای اوکراینی بر روی زمین در برابر حمله هلیکوپترهای روسی آسیب پذیر بودند. به همین دلیل ایالات متحده و آلمان متحد آمریکا در ناتو تصمیم گرفتند سلاح قدرتمندی را در اختیار اوکراینیها قرار بدهند تا به نیروهای این کشور در برابر هجوم هلی کوپترهای روسی کمک کند. آن سلاح موشک ضد هوایی استینگر بود. در این گزارش به معرفی این موشک و نحوه استفاده از آن در میدان نبرد خواهیم پرداخت.
تاریخچه موشک استینگر
استینگر در اوایل دهه ۱۹۷۰ توسعه یافت. اما هنوز هم ترسناک است. در طول سالها، استینگرها در چندین درگیری آزمایش شدهاند و امروزه در زرادخانههای ۱۹ کشور یافت میشوند و توسط چهار شاخه نظامی ایالات متحده استفاده میشوند. کارایی این سلاح در اواسط دهه ۱۹۸۰ زمانی که نیروهای مقاومت افغان از موشکهای استینگر که سیا در اختیارآنها قرار داده بود برای سرنگونی هلیکوپترهای شوروی استفاده کردند ثابت شد. برخی از کارشناسان، موشکهای استینگر را عامل مهمی در شکست نهایی شوروی در افغانستان میدانند.
یکی از دلایل موثر بودن استینگر این است که قابلیت حمل آن آسان است و میتواند توسط یک سرباز یا غیرنظامی آموزش دیده پرتاب شود. استینگر همچنین در هلیکوپتر رزمی AH-۶۴ آپاچی ارتش ایالات متحده به عنوان یک سلاح هوا به هوا استفاده میشود. این موشکها را میتوان بر روی وسایل نقلیه زمینی نیز نصب کرد.
موشک استینگر علاوه بر همه کاره بودن، از دقت بالایی نیز برخوردار است، زیرا از یک جستجوگر مادون قرمز برای قفل کردن روی هدف استفاده میکند و تقریباً به هر چیزی که زیر ۳۳۵۲ متر پرواز میکند، اصابت میکند.
طراحی موشک استینگر
موشک استینگر که به طور رسمی با نام FIM-۹۲A شناخته میشود، به گونهای طراحی شده است که به نیروهای زمینی امکان مقابله با هواپیماها و هلیکوپترهای ارتفاع پروازی کم را میدهد. از دیدگاه سربازان روی زمین، هواپیماهای دشمن که در ارتفاع پایین پرواز میکنند معمولاً مشکل ساز هستند، زیرا آنها یا در حال بمباران یا درگیری هستند بنابراین سرنگونی این هواپیماها سادهترین راه برای از بین بردن این تهدیدات است.
موشک استینگر شامل سیستمهای هدایت، دم، پیشرانه و کلاهک است. دم دارای چهار باله تاشو است که در هنگام پرواز موشک، چرخش و پایداری را ارائه میدهد. بخش هدایت شامل مجموعه جستجوگر، یک مجموعه هدایت، یک مجموعه کنترل، یک باتری موشک و چهار بال است که قابلیت مانور در حین پرواز را فراهم میکند. این کلاهک معادل ۱ پوند (۰.۴۵ کیلوگرم) مواد منفجره محصور در تیتانیوم پیروفوریک است. بخش پیشرانه شامل یک موتور پرتاب و یک موتور پروازی با رانش دوگانه است.
برای شلیک سلاح، سرباز موشک را به سمت هدف نشانه میگیرد. هنگامی که جستجوگر روی هدف قفل میشود، صدایی متمایز ایجاد میکند. سرباز ماشه را میکشد و دو اتفاق میافتد:
یک راکت پرتاب کوچک، موشک را از لوله پرتاب میکند، موتور پرتاب میافتد و موتور اصلی موشک جامد روشن میشود. این موشک استینگر را به سرعت تقریباً ۲۴۰۰ کیلومتر در ساعت، ۲ ماخ میرساند. سپس موشک به طور خودکار به سمت هدف پرواز میکند و منفجر میشود.
قابلیت موشک استینگر
موشک استینگر میتواند اهدافی را که تا ارتفاع ۳۵۰۰ متر پرواز میکنند، مورد اصابت قرار دهد و بردی در حدود ۸ کیلومتردارد. این به این معنی است که هدف، هواپیمایی با ارتفاع کمتر از ۳.۲۱ کیلومتر است و به صورت یک شکل (به جای یک نقطه) قابل مشاهده است.
موشکهای استینگر از حسگرهای غیرفعال IR/UV برای ردیابی اهداف استفاده میکنند. موشکهای استینگر به دنبال نور مادون قرمز (گرمای) تولید شده توسط موتورهای هواپیمای هدف میگردند و با دنبال کردن آن نور هواپیما را ردیابی میکنند. موشکها همچنین سایه UV هدف را شناسایی میکنند و از آن برای تشخیص هدف از سایر اشیاء تولید کننده گرما استفاده میکنند.
یک نور حساس به حرکت تنها به یک سنسور نیاز دارد اما یک موشک استینگر به مجموعه کاملی از آنها نیاز دارد، زیرا وظیفه آن ردیابی هدف در حین پرواز است. دماغه یک موشک استینگر، اساساً دارای یک دوربین دیجیتال مادون قرمز است. این دوربین ممکن است آرایه ای از هر چیزی از 2x2 (در طرح های قدیمی تر) تا 128x128 (در طرح ساید ویندر) مادون قرمز داشته باشد که یک تصویر مادون قرمز از صحنه را دریافت می کند. هنگامی که سرباز آماده پرتاب موشک میشود، هدف باید تقریباً در مرکز این حسگر قابل مشاهده باشد.
در حالی که موشک در حال پرواز است، ممکن است تصویر هواپیمایی که میخواهد آن را مورد هدف قرار دهد، از مرکز حسگر تصویر خارج شود. وقتی این اتفاق میافتد به موشک میگوید که خارج از مسیر است و سیستم هدایت موشک باید تصمیم بگیرد که چگونه به مسیر خود بازگردد. اینجاست که ناوبری متناسب وارد عمل میشود.
در حالی که استینگر در طول چندین دهه کارآمدی خود را ثابت کرده است، ارتش ایالات متحده در حال حاضر در جستجوی یک سلاح نسل بعدی برای جایگزینی آن است.
مشخصات کلی موشک استینگر
طول: ۵ فوت (۱.۵ متر)
قطر: ۲.۷۵ اینچ (۷ سانتی متر)
وزن: ۲۲ پوند (۱۰ کیلوگرم)
وزن با پرتابگر: ۳۴.۵ پوند (۱۵.۲ کیلوگرم)
موشک: ۲۲ پوند (۱۰.۱ کیلوگرم)
کلاهک: ۶.۶ پوند (۳ کیلوگرم)
سرعت: مافوق صوت در پرواز
محدوده ارتفاع: تقریباً ۱۱۰۰۰ فوت (۳ کیلومتر)
برد آتش: 2.4 تا 5 مایل (4 تا 8 کیلومتر)