اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: تعویض روغن موتورسیکلت یکی از مهمترین کار‌های نگهداری آن است که تاثیر زیادی بر عمر و عملکرد موتور دارد چراکه روغن موتور با پاکسازی دوده‌های به‌وجود آمده از عملیات احتراق، آلوده می‌شود و ساختار و مواد داخل آن تجزیه و اکسید می‌شوند که این مسئله رنگ آن را تیره می‌کند، در نتیجه گرانروی روغن تغییر کرده و خواص روانکاری، جذب ذرات معلق، پاک‌کنندگی، خنک کاری و… آن کم می‌شود. جالب است بدانید که پس از باز کردن در قوطی روغن موتورسیکلت، اگر از آن استفاده هم نکنید در طول زمان روغن خواص خود را از دست می‌دهد؛ بنابراین باید روغن موتور سیکلت را در زمان‌های مناسب و مشخص شده که در پایان به آن خواهیم پرداخت عوض کرد. در اینجا چند نکته کاربردی درباره تعویض روغن موتورسیکلت آورده شده است که با رعایت این نکات می‌توانید عملکرد و عمر مفید موتورسیکلت خود را بهبود ببخشید و از مشکلات ناشی از عدم تعویض به موقع روغن جلوگیری کنید.
زمان تعویض روغن موتورسیکلت
به دفترچه راهنمای موتورسیکلت خود مراجعه شود تا متوجه شد که چه زمانی باید روغن را تعویض شود. معمولاً توصیه می‌شود روغن هر ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ کیلومتر یا هر ۶ ماه یکبار تعویض کرد.
شرایط استفاده از موتورسیکلت نیز در تعویض روغن تاثیر دارد. اگر موتورسیکلت در شرایط سخت مانند گرمای شدید، ترافیک سنگین، یا جاده‌های خاکی است، احتمالاً نیاز باشد روغن زودتر تعویض شود.
انتخاب روغن مناسب موتورسیکلت
باید از روغن موتور توصیه شده توسط سازنده استفاده کرد. این اطلاعات در دفترچه راهنما قابل دسترسی است و همچنین از روغن موتورسیکلت مناسب با ویسکوزیته و کیفیت مطابق با توصیه‌های سازنده موتورسیکلت استفاده کرد.
از روغن‌های با کیفیت و مطابق با استاندارد‌های مورد نیاز استفاده شود. مثلاً برای موتورسیکلت‌های چهار زمانه از روغن مخصوص چهار زمانه استفاده کرد.
مراحل تعویض روغن موتورسیکلت
• موتورسیکلت در سطحی صاف و پایدار قرار گیرد.
• موتور را برای چند دقیقه روشن شود تا روغن گرم شود و بهتر خارج شود.
• اکنون موتور خاموش شود و فیلتر روغن و پیچ تخلیه باز شوند تا روغن قدیمی خارج شود.
• پس از تخلیه کامل روغن، پیچ تخلیه بسته شود و فیلتر روغن جدید نصب شود.
• روغن جدید تا سطح توصیه شده در دفترچه راهنما ریخته شود.
• حالا موتور روشن شود و چند دقیقه کار کند، سپس سطح روغن را دوباره چک شود و در صورت نیاز روغن بیشتری اضافه شود.
بررسی دوره‌ای روغن موتورسیکلت
سطح روغن را به طور منظم بررسی شود و مطمئن شوید که در محدوده مجاز قرار دارد.
به نشانه‌های غیرعادی مانند تغییر رنگ یا بوی روغن توجه شود که ممکن است نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تری باشد.
نکات ایمنی
از دستکش و عینک محافظ استفاده شود تا از تماس مستقیم با روغن جلوگیری شود. مراقب باشید که روغن داغ با پوست دست تماس پیدا نکند.
روغن مصرف شده به صورت مناسب دفع شود و از رها کردن آن در محیط‌زیست خودداری شود. معمولاً مراکز خدمات موتورسیکلت و کارگاه‌ها محل‌های مناسبی برای دفع روغن مصرف شده دارند.
زمان تعویض روغن انواع موتورسیکلت
اولین زمان تعویض روغن موتورسیکلت، برای موتورسیکلت‌های نو، کارکرد زیر ۵۰۰ کیلومتر است (منظور از زیر ۵۰۰ کیلومتر بازه صفر تا ۵۰۰ کیلومتر نمی‌باشد، بلکه منظور مقادیر نزدیک ۵۰۰ کیلومتر است). زمان تعویض روغن‌های بعدی بنا به توصیه شرکت سازنده موتور سیکلت و شرکت سازنده روغن موتور متفاوت است. اگر از موتورسیکلت خود استفاده نمی‌کنید، توصیه می‌شود هر شش ماه یکبار روغن خود را تعویض کنید. حجم مناسب نیز در قسمت نحوه چک کردن سطح و مقدار روغن موتورسیکلت بررسی شود.
تعویض نکردن به موقع روغن موتور سیکلت چه ضرری دارد؟
اگر روغن موتور سیکلت به موقع تعویض نشود، ممکن است در حین راه رفتن سرعت موتورسیکلت کم‌کم کاهش پیدا کند و صدای موتور کم‌کم شنیده شود و هر لحظه صدای آن زیاد می‌شود و موتورسیکلت گاز نمی‌خورد، این اتفاقات به دلیل نداشتن روغن است، چون موتورسیکلت به صورت تک سیلندر است و گرمای زیادی ایجاد می‌کند و روغن به صورت بخار از موتور خارج می‌شود پس باید روغن موتورسیکلت را هر ۱۰۰۰ کیلومتر تعویض کنیم تا از این بابت به موتورسیکلت صدمه‌ای وارد نشود.
با مراجعه به مکانیکی‌ها و یا نمایندگی‌های مجاز می‌توان برای تعویض روغن موتورسیکلت اقدام کرد. البته بسیاری از افراد هم خودشان به سادگی روغن موتور را در منزل تعویض می‌کنند.
ابزار و لوازم مورد نیاز برای تعویض روغن موتورسیکلت
• روغن موتورسیکلت مناسب
• فیلتر روغن جدید
• قیف
• آچار
• ظرف برای تخلیه روغن
• دستکش
• عینک ایمنی
با رعایت این نکات کاربردی، می‌توان به راحتی روغن موتورسیکلت را تعویض کرد و از سلامت موتور آن محافظت کرد. باید توجه داشت پس از هر تعویض روغن، زمان و کیلومتر شمار موتورسیکلت را ثبت کنید تا به راحتی بتوانید زمان تعویض بعدی را به یاد داشته باشید. دارندگان موتور سیکلت، باید به اندازه دارندگان خودرو، به سلامت وسیله نقلیه خود اهمیت بدهند. تعویض روغن موتور سیکلت، در کنار عوامل دیگری مانند روغن گیربکس، تعویض فیلتر یا ترمز تضمین می‌کند تا با توجه به قوانین ایمنی، سلامت برانید.