اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: «موزه ورزش» ایران یکی از موزه‌های تخصصی کشور است که به نمایش دستاوردها، افتخارات و تاریخچه ورزش ایران اختصاص دارد. این موزه با هدف حفظ و انتقال میراث ورزشی کشور به نسل‌های آینده و ارج نهادن به تلاش‌ها و موفقیت‌های ورزشکاران ایرانی ایجاد شده است. موزه ملی ورزش، المپیک، پارالمپیک مکانی برای معرفی و تعمق در تاریخ ورزش ها، پهلوانی‌ها، ارزش‌ها، پیروزی‌ها، شکست‌ها، رویا‌ها و روایت‌ها در عرصه ورزش کشور است. هدف اصلی موزه، حفاظت و صیانت از میراث ورزش ایران است، همچنین ارائه خدمات آموزشی و فرهنگی وانتقال مفاهیم و آموزه‌هایی، چون آیین جوانمردی و آیین المپیزم، پویایی، خلاقیت و تداوم پارالمپیک شعار (روح در حرکت) از اهداف دیگر این موزه است.
تاریخچه موزه ورزش
موزه ورزش ایران در سال ۱۳۹۷ هجری شمسی افتتاح شد. این موزه در مجموعه ورزشی انقلاب تهران واقع شده است و به عنوان یکی از نخستین موزه‌های تخصصی در زمینه ورزش در کشور شناخته می‌شود. افتتاح این موزه نشان‌دهنده اهمیت حفظ و نمایش تاریخچه و افتخارات ورزشی کشور است. شناخته شدن موزه ملی ورزش، المپیک، پارالمپیک جمهوری اسلامی ایران در سطحی ملی و جهانی به صورتی، جذاب، روز آمد و پویا با رویکردی ارزشی در تعامل مستمر با جامعه به منظور ارتقا سطح آگاهی از تاریخ، هویت، غرور و غیرت ایرانی در ادوار گذشته و حال؛ همچنین معرفی افتخارات قهرمانان ملی، جهانی و آسیایی ایران به سایر ملل و تلاش برای جذب حداکثری نسل جوان و جهانگرد به این موزه است.
موزه ملی ورزش، المپیک، پارالمپیک شامل سه طبقه به مساحت ۲۵۰۰ متر مربع است. حدود ۵۰۰ متر مربع این فضا شامل فضای ورودی در طبقه همکف و۲۰۰۰ مترمربع آن در دو طبقه (هر طبقه ۱۰۰۰ متر مربع) برای نمایش اشیا وافتخارات و خاطرات و معرفی تاریخ ورزش ایران و تاریخ المپیک و پارالمپیک و بسیاری دیگر است. این موزه سه طبقه دارد. طبقه همکف موزه شامل پذیرش، کیف داری و تالار مشاهیر ورزش است. طبقه اول موزه (المپیک و پارالمپیک) و طبقه دوم (تاریخ ورزش کهن و نوین ایران)
معماری و ویژگی‌های موزه ورزش
موزه ورزش دارای طراحی مدرن و فضای مناسبی برای نمایش مجموعه‌های مختلف ورزشی است. این موزه شامل بخش‌های مختلفی است که هر کدام به یکی از رشته‌های ورزشی یا موضوعات مرتبط اختصاص دارند. برخی از ویژگی‌های برجسته این موزه عبارتند از:
سالن‌های نمایش: موزه دارای چندین سالن نمایش است که در آن‌ها افتخارات و دستاورد‌های ورزشکاران ایرانی در رشته‌های مختلف به نمایش گذاشته شده است. همچنین در بدو ورود به موزه‌ی ملی ورزش و در طبقه‌ی همکف، پرچم‌های رنگی آویزان شده از سقف، نظر شما را جلب خواهد کرد که نماد مهمترین رقابت ورزشی دنیا، یعنی المپیک هستند. در واقع، تمامی ورزشکاران جهان آرزوی حضور در این رقابت، کسب مدال و افتخارآفرینی برای خود و کشورشان را دارند.
بخش‌های تخصصی: بخش‌هایی از موزه به ورزش‌های خاص و همچنین به دوره‌های زمانی مختلف از تاریخچه ورزش ایران اختصاص یافته‌اند و تندیس‌هایی از قهرمانان نامی و معروف ایران در میدان‌های بزرگ ورزشی؛ از جمله رسول خادم، مرحوم قایق‌ران، بهداد سلیمی، کیانوش رستمی، محمد نصیری و مرحوم مهر آیین، ۳۰ ویترین شامل نشان‌ها، جام‌ها، آثار و یادبود‌ها و موفقیت‌های زنان ورزشکار، به‌ویژه در بازی‌های اسلامی زنان، در این طبقه قرار دارند.
فضای تعاملی: موزه ورزش دارای بخش‌های تعاملی است که به بازدیدکنندگان این امکان را می‌دهد که به طور فعال با تاریخچه و دستاورد‌های ورزشی آشنا شوند. گنجینه با ارزش موزه ورزش شامل مجموعه‌ای از افتخارآفرینی قهرمانان کشور می‌شود که با اهدای مدال‌ها، جام‌ها، جوایز و افتخار‌های خود، آن‌ها را زینت‌بخش ویترین‌های موزه‌ی ورزش کرده‌اند و بدین ترتیب موزه را در زمره یکی از ارزشمندترین مکان‌ها برای علاقه‌مندان به ورزش قرار داده‌اند. در این موزه، مدال مسابقه‌های جهانی ۲۰۱۱ پاریس بهداد سلیمی، کاپ طلای جهانی آرش میراسماعیلی، تنها مدال طلای انفرادی شمشیربازی قهرمانی آسیا در سال ۱۹۹۹ متعلق به پیمان فخری، کاپ قهرمانی جهان رشته‌ی تکواندو در سال ۲۰۱۵ میلادی، مدال بوکس حرفه‌ای احسان روزبهانی و کتاب تاریخچه بوکس ایران به چشم می‌خورد.
مجموعه‌های موزه ورزش
موزه ورزش ایران دارای مجموعه‌های متنوعی از اشیاء و مستندات ورزشی است که شامل موارد زیر می‌شوند:
مدال‌ها و جوایز: نمایش مدال‌ها و جوایز کسب شده توسط ورزشکاران ایرانی در مسابقات ملی و بین‌المللی.
لباس‌ها و تجهیزات ورزشی: نمایش لباس‌ها، تجهیزات و وسایل ورزشی مورد استفاده توسط ورزشکاران ایرانی در طول تاریخ.
عکس‌ها و مستندات: مجموعه‌ای از عکس‌ها، فیلم‌ها و مستندات مرتبط با افتخارات و دستاورد‌های ورزشی ایران.
اسناد و مدارک تاریخی: اسناد و مدارکی که تاریخچه ورزش ایران را به نمایش می‌گذارند، از جمله پروانه‌های قدیمی، مجوز‌ها و قرارداد‌های ورزشی.
اهمیت فرهنگی و تاریخی موزه ورزش
موزه ورزش ایران به عنوان یکی از مراکز فرهنگی و تاریخی مهم کشور، نقش مهمی در حفظ و معرفی تاریخچه ورزش و دستاورد‌های ورزشی ایران ایفا می‌کند. این موزه با ارائه اطلاعات جامع و نمایش مجموعه‌های ارزشمند، به بازدیدکنندگان این فرصت را می‌دهد که با تاریخچه ورزش ایران به طور عمیق‌تری آشنا شوند و از دستاوردها و افتخارات ورزشکاران ایرانی قدردانی کنند.
فعالیت‌های آموزشی و فرهنگی موزه ورزش
موزه ورزش ایران علاوه بر نمایش مجموعه‌های خود، به عنوان یک مرکز آموزشی و فرهنگی نیز فعالیت می‌کند. این موزه با برگزاری کارگاه‌ها، سمینارها، نمایشگاه‌ها و مسابقات ورزشی، به ترویج و گسترش دانش و آگاهی در زمینه ورزش و تاریخچه آن کمک می‌کند.
دسترسی و بازدید موزه ورزش
موزه ورزش ایران در مجموعه ورزشی انقلاب تهران، واقع در خیابان سئول، قرار دارد. دسترسی به این موزه از طریق وسایل نقلیه عمومی و شخصی به راحتی امکان‌پذیر است. موزه همه‌روزه به جز ایام تعطیل رسمی برای بازدید عموم باز است و بازدیدکنندگان می‌توانند از مجموعه‌های متنوع و فعالیت‌های آموزشی و فرهنگی آن بهره‌مند شوند.