اقتصاد ۲۴- نازنین خودی- بازار سرمایه باز هم در تله انفعال تصمیم‌گیران اقتصادی افتاد. به نظر می‌رسد تعلل در اجرای چند اصلاحیه در مورد تهدید‌های بازار سرمایه سبب شده باز هم نااطمینانی‌ها بر بورس مستولی یابد و به این ترتیب روند ریزشی خود را از سر بگیرد. در این گیر و دار، قرار گرفتن در دوره انتخابات خود مزیدی برعلت شده است و آن طور که «محمد خبری زاد» کارشناس بازار سرمایه می‌گوید پول‌ها ترجیح می‌دهند بعد از تعیین تکلیف انتخابات به بازار بیایند.
بر این اساس در پایان معاملات چهارشنبه، آخرین روز کاری نمودار شاخص کل بورس با افت ۵ هزار و ۸۰۴ واحدی معادل ۰.۲۸ درصد کاهش ارتفاع دارد و در سطح ۲ میلیون و ۷۵ هزار و ۴۹۲ واحد ایستاد. شاخص هم‌وزن نیز با کاهش دو هزار و دو واحدی، حدودا ۰.۳ درصد عقب نشینی کرد و به سطح ۶۷۲ هزار و ۹۶۸ واحد رسید.
ابطال نرخ‌های بالای سود سپرده بانکی هنوز اجرایی نشده است
محمد خبری زاد، کارشناس بازار سرمایه درباره وضعیت فعلی بورس در گفتگو با اقتصاد ۲۴ عنوان می‌کند: معضل اصلی که بازار با آن دست و پنجه نرم می‌کند، عدم ورود پول به بازار است. دلیل اصلی آن هم این است که اثر عملیاتی اخبار مثبت و تصمیماتی که گرفته شده در بازار دیده نمی‌شود. مثلا آثار تصمیم بانک مرکزی برای بررسی و ابطال نرخ‌های بالا و غیر مجاز سپرده‌ها دیده نمی‌شود و ما حتی یک مورد هم در مورد این که ابطال سود سپرده‌ها اجرایی شده باشد، نشنیده‌ایم. این در مورد اخباری مثل نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و پالایشی‌ها نیز صدق می‌کند. این‌ها مواردی است که در چند روز گذشته صحبت آن بوده که اصلاح شود، اما همچنان از نظر عملیاتی اقدامی نشده و فقط خبر بوده و در حد مصوبه باقی مانده است.
به گفته وی بازار سرمایه وقتی بی اعتماد بشود دیگر هر خبر مثبتی هم بیاید، تا نتیجه آن را نبیند اثرش را روی تابلو نشان نمی‌دهد. الان هم بازار در این شرایط است. پول نمی‌آید، چون اعتماد نیست و اعتماد نیست، چون هنوز اخبار و این تصمیمات عملیاتی نشده است. در صورت اجرا شدن مطمئنا در میان مدت روند بازار تغییر خواهد کرد. موضوع دیگر در مورد نا اطمینانی بازار، بحث انتخابات است. شاید افراد می‌ترسند، چون نمی‌دانند چه کسی قرار است روی کار بیاید و برنامه اش برای بازار سرمایه مشخص نیست. به خاطر همین پول‌ها ترجیح می‌دهند بعد از تعیین تکلیف به بازار بیایند.
بیشتر بخوانید: ترافیک وعده‌های ۶ نامزد در دومین روز تبلیغات؛ از وعده رشد اقتصای ۸ درصد تا افزایش حقوق حداقل‌بگیران
دامنه نوسان دو درصدی خوب یا ید؟
محدودیت دامنه نوسان به مثبت و منفی ۲ درصد بیش از ۲۰ روز است که هر روز تمدید شده و به محل بحث بسیاری از فعالان بازار بدل شده است. موضوعی که خبری زاد درباره آن توضیح می‌دهد: من هم موافق ادامه محدودیت دامنه نوسان هستیم چون هنوز شرایط عادی نشده است. البته در غیرمنطقی بودن و درست نبودن استفاده از این ابزار تردیدی نیست؛ اما در شرایط فعلی لازم است تا جلوی نوسانات شدید گرفته شود. اگرچه می‌دانم مخالف هم زیاد دارد و آن‌ها هم حق دارند، اما به نظرم بهتر است تا نتایج انتخابات معلوم نشده، این شرایط حفظ شود.
کدام نوع وعده‌های انتخاباتی در مورد بورس قابل اجرا نیست؟
اگر مسعود پزشکیان، محمدباقر قالیباف و سعید جلیلی را سه نامزد اصلی انتخابات چهاردهم بدانیم، تا امروز نقطه نظرات بورسی آن‌ها به دو طیف تقسیم می‌شود. در یک سر این طیف قالیباف و پزشکیان هستند که وعده‌هایشان در حمایت از بورس بوده و به خوبی نسبت به نقطه ضعف‌های بورس آگاه هستند؛ و در سمت دیگر آن سعید جلیلی است که با نگاهی به پیشینه نظرات او پی می‌بریم که اعتقادی به این بازار ندارد. در انتخابات گذشته دولت سیزدهم بر حل مشکلات بورس در عرض ۳ روز سخن گفته بود، مشکلی که از همان ابتدای غیر عملیاتی بودن آن مشخص بود اما در انتخابات پیش رو چه رد فلگ‌هایی رامی‌توان در صحبت‌های نامزد‌ها دید؟
محمد خبری زاد در پاسخ به این سوال به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: بازار سرمایه احتیاج به این ندارد که برنامه خاصی داشته باشد تا رونق بگیرد. ما اگر اقتصادمان رونق بگیرد، بازار سرمایه خود به خود معلول این رونق می‌شود. از همین رو به رغم اشاره‌های واضح چند کاندیدا به بازار سرمایه، باید منتظر ماند و دید برنامه کلی‌شان برای اقتصاد چیست. اگر برنامه اقتصادیشان قابل اجرا باشد، می‌دانیم وعده و وعید نیست، چون هنوز آن برنامه‌ها مشخص نیست و ما هنوز مناظرات را ندیده‌ایم.
او تصریح می‌کند: مواردی هم که تاکنون مطرح شده می‌شود که اجرا شود، اما زمان می‌برد. در کنارش یکسری زنجیره تصمیمات دیگر هم نیاز است. اینطور نیست یکباره قیمت دستوری برداشته شود و همه چیز با نرخ آزاد باشد؛ اما در برنامه‌ای میان مدت می‌توان اگر واقعا کاندیدا‌ها و تیم اقتصادیش باور داشته باشد، می‌شود انجام شود. مهم دو آیتم باور به این تغییر و برنامه ریزی برای آن است.
پیش بینی بورس تا قبل از انتخابات
خبری زاد در پیش بینی بازار معتقد است: بازار کفی برای خود ساخته که فعلا نوسان صعودی و نزولی برای آن مشاهده نمی‌شود. به نظرم وضعیت بازار با فرض ثبات قیمت‌های جهانی فعلا همین جا است. البته شاید اخباری مبنی بر صورت مالی شرکت‌ها بیاید و آن‌ها پرتقاضا باشند و برعکس؛ اما در کل فعلا این روند خنثی را می‌بینم تا زمانی که انتخابات تعیین تکلیف شود.