اقتصاد۲۴- آینده قیمت بنزین و سیاستی که نامزد‌های انتخاباتی در این باره دارند به یکی از پرسش‌های مهم مردم تبدیل شده است. دو نامزد انتخاباتی نیز با پذیرش وجود ناترازی انرژی برنامه‌های خود را در مناظرات و مصاحبه‌ها مطرح می‌کنند.
در این زمینه به نظر می‌رسد که مسعود پزشکیان کاندیدای مورد حمایت اصلاح‌طلبان بیشتر به راهکار‌های غیرقیمتی و اصلاح نحوه توزیع تأکید دارد و سعید جلیلی از حالا به راهکار‌های قیمتی و البته ایجاد محدودیت برای مصرف‌کنندگان می‌اندیشد.
این موضوعی است که از سخنان این دو نامزد و مسئولان ستاد آن‌ها برمی‌آید؛ اما نکته مشخص این است که هر دو نامزد هنوز برنامه مشخص و دقیقی در این باره ندارند و در اظهارات خود به کلی‌گویی بسنده می‌کنند و از ارائه پاسخی روشن طفره می‌روند.
گویا قرار است آن‌ها هم پس از ورود به ساختمان پاستور بر اساس شرایط روز تصمیمات نهایی خود را اتخاذ کنند
برنامه بنزینی پزشکیان چیست؟
مهم‌ترین بخش در رابطه با برنامه بنزینی پزشکیان به اظهارات اخیر رئیس ستاد او بازمی‌گردد. در همین زمینه علی عبدالعلی‌زاده اعلام کرد: قیمت بنزین به صورت کارشناسی و با اطلاع و همکاری مردم تعیین می‌شود؛ طوری که آرامش را برای مردم همراه داشته باشد.
این اظهارات را بسیاری از دنبال‌کنندگان اخبار انتخابات ریاست جمهوری به معنای تصمیم قیمتی دولت احتمالی پزشکیان برای بنزین تلقی کردند.
درنهایت پزشکیان نیز در این باره اظهار کرد اقدامی که منجر به تاثیرگذاری بر زندگی مردم باشد بدون مشورت و مشارکت مردم اتفاق نخواهد افتاد.
او ادامه داد: چنان‌که قرار باشد روزی قیمت بنزین بالا برود باید در مرحله نخست خودرو‌هایی را وارد کرد که سوخت بنزین آن در هر ۱۰۰ کیلومتر بین سه تا چهار لیتر باشد. زمانی‌که خودرویی با اجبار به مردم فروخته می‌شود و بر فرض در ۱۰۰ کیلومتر ۱۲ لیتر بنزین مصرف می‌کند، آنگاه نمی‌توان افزایش نرخ بنزین را به مردم تحمیل کرد.
او با اشاره به یارانه‌های پنهان انرژی خاطرنشان کرد:: نیازمندان و کسانی که خودرویی ندارند، هزینه‌ای پرداخت می‌کنند که دیگران یارانه‌اش را می‌گیرند. در حالی که این بیت‌المال برای همه افراد است. چرا باید ثروتمندان یارانه بنزین را دریافت کنند و آن کسی که در روستاست هیچ پولی دریافت نکند؟
بیشتر بخوانید:آخرین جدال سعید و مسعود برای رسیدن به قدرت
حسین عبده تبریزی، مشاور اقتصادی پزشکیان، نیز در بیانیه‌ای اظهار کرد که در دولت احتمالی پزشکیان قیمت بنزین تغییر نخواهد کرد.
حمیده زرآبادی، سخنگوی ستاد انتخاباتی پزشکیان نیز با تأیید این موضوع به اراده و تلاش دولت احتمالی پزشکیان در جهت کاهش تورم، افزایش ارزش پول ملی و ثابت نگاه داشتن کالا‌ها به ویژه بنزین پرداخت.
با توجه به این اظهارات به نظر می‌رسد راهکار قیمتی در اولویت برنامه‌های پزشکیان نیست و تیم او در وهله اول اصلاح ساختارها، ازجمله کاهش مصرف سوخت خودرو‌ها و جلوگیری از هدررفت انرژی را دنبال خواهد کرد.
همچنین توزیع عادلانه یارانه بنزین که احتمالاً از طریق تخصیص سوخت به کارت ملی افراد باشد، دیگر اولویتی است که از سخنان وی و هم‌قطارانش می‌توان به آن پی برد.
برنامه بنزینی جلیلی چیست؟
سعید جلیلی دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری که در سال ۱۳۹۸ یکی از موافقان طرح افزایش قیمت بنزین بود پس از تغییر نرخ این محصول اعلام کرده بود که قیمت قبلی بنزین زمینه‌ساز قاچاق در کشور است و با این عمل می‌توان یارانه بنزین را به قشر ضعیف جامعه بخشید.
جلیلی که از سال ۱۳۹۶ پایه‌گذار طرح «وان» بوده اکنون در نظر دارد برای توزیع عادلانه انرژی این طرح را در کشور اجرایی کند.
او معتقد است با پی‌ریزی این طرح هر خانواده یک وان خواهند داشت و این روش هم توزیعی عادلانه است و هم اصلاح الگوی مصرفی را به همراه خود می‌آورد
جلیلی در برنامه امسال خود نیز مطرح کرد: خانواده‌ای که سه خودرو دارند درآمدی ۱۲ برابر فردی که هیچ خودرویی ندارد یارانه دریافت می‌کنند، این در حالی است که ۴۴ درصد خانواده‌ها خودرو ندارند و کاملا از این یارانه محروم می‌شوند.
با پی‌ریزی طرح وان، افراد هرچقدر مصرف کمتری داشته باشند، پول بیشتری دریافت می‌کنند و کسی که پول بیشتری دارد بنزین بیشتری خریداری می‌کند. با اجرای این طرح استفاده از خودروی شخصی طبقاتی می‌شود و فردی که پول بیشتری بپردازد تا هر میزان که بخواهد بنزین مصرفی خود را تأمین می‌کند و چنانچه پولی نداشته باشد پس از اتمام وان دیگر قادر به تهیه سوخت نخواهد بود.
اما اینکه این طرح چگونه و با چه پشتوانه‌ای در کشور اجرایی شود و آیا اجرای طرح وان رابطه مستقیمی با افزایش بهای آن دارد موجی از انتقادات را نسبت به این موضوع ایجاد کرده است.
با توجه به جزئیات این طرح و اظهارات جلیلی و هم‌تیمی‌هایش به نظر می‌رسد دولت احتمالی او سیاست قیمتی و سهمیه‌بندی سوخت را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده است.
با این حال تا کنون هیچ یک از این دو نامزد برنامه نهایی خود را در این باره اعلام نکرده‌اند و با توجه به حساسیت عمومی نسبت به قیمت بنزین، به نظر می‌رسد فعلاً آن‌ها با رفتاری محتاطانه و گاه پوپولیستی در اندیشه جذب آرا هستند تا اینکه برنامه مشخصی ارائه دهند.