اقتصاد ۲۴- نازنین خودی- ابطال مصوبه‌ای که سال قبل برای افزایش نرخ خوراک پتروشیمی ابلاغ شده بود و بورس را به شدت تحت تاثیر قرار داد، توانست تنها برای یک روز بازار را خوشحال کند. اقدامی که در طول یک سال گذشته سهامداران منتظر آن بودند در شرایطی انجام گرفته که به گفته «فردین آقابزرگی» تحلیلگر ارشد بازار سرمایه، بورس در وضعیت گنگ انتقال دولت قرار گرفته و همچنین انگیزه‌های اقدامات مشابه همچنان برقرار است. این یعنی خطر همچنان بیخ گوش بورس است.
بر این اساس، معاملات بازار سرمایه در آخرین روز هفته به گونه‌ای رقم خورد که به رغم رشد ۸ هزار واحدی شاخص کل در روز سه شنبه، روند ریزشی را در پیش گرفت و در سطح ۲ میلیون و ۲۱۷۵ هزار واحد ایستاد. شاخص هم وزن نیز هزار و ۸۲۹ واحد افت کرد و به سطح ۶۹۴ هزار واحد رسید.
ابطال مصوبه و ابلاغیه نرخ خوراک کارساز نیست
فردین آقابزرگی، تحلیلگر ارشد بازار سهام در گفتگو با اقتصاد ۲۴ عنوان می‌کند: به نظر من این حالت تقریبا گنگی که بازار دارد ناشی از احتمالات و ابهاماتی است که در خصوص گرفتن رای اعتماد وزرای موثر بر وضعیت اقتصادی وجود دارد. کما این که مجلس اصولگرا در ملاقاتی که اخیرا با رییس جمهور منتخب داشت، نکاتی را یادآوری کردند که نمی‌توانیم نتیجه بگیریم که صد در صد مثبت است یا خیر، اما ابهامات را افزایش داده است. ابهامی مبنی بر این که آیا آقای رئیس جمهور منتخب می‌تواند در خصوص تحولات وعده داده شده در حوزه اقتصاد عمل کند یا خیر.
به گفته او علی رغم اخباری که در مورد ابطال مصوبه و ابلاغیه نرخ خوراک آمده، بازار سرمایه مثبت نمی‌شود. البته من به شخصه این اقدام را که از سوی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری انجام شده کارساز و راهگشا برای صنعت پتروشیمی در حال حاضر نمی‌بینم. نمی‌خواهم بگویم هیچ اتفاقی نیفتاده، اما آن ذهنیت و آن دلایلی که دولت مجبور شد به سود شرکت‌های پتروشیمی دست اندازی بکند، کماکان وجود دارد. نرخ مصوبه خوراک اگر از این طریق ابطال بشود آن هم توسط هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، مسلما دولت با توجه به بی‌انضباطی‌های موجود دوباره نرخ خوراک را افزایش می‌دهد. بی انضباطی‌هایی مثل بیش از اندازه بزرگ شدن دولت که برای پرداخت حقوق و سایر هزینه‌ها مسلما نیازمند منابع است.
رونمایی دقیقه نودی از خبر ابطال مصوبه نرخ خوراک
آقابزرگی در ادامه تصریح می‌کند: هر آنچه که الان دارد اتفاق می‌افتد به سرپرستی ریاست جمهوری و تصمیمات دقایق نودی که دولت در حال حاضر دارد انجام می‌دهد، مربوط است. هرچند دیوان عدالت اداری سه ماه یا چهار ماه پیش این مصوبه دولت را لغو کرده، ولی جای سوال پیش می‌آید رونمایی از این خبر بسیار مهم که می‌تواند مثلا ۷ هزار و ۵۰۰ همت فقط برای یکی از هلدینگ‌های پتروشیمی تاثیر مثبت بگذارد، چرا در دقایق نود انجام می‌شود؟ به نظر من این ماجرا ابهامات را افزایش می‌دهد و همسویی دارد با آن نامه‌ای که آقای پزشکیان به سرپرست ریاست جمهوری دادند مبنی بر این که از عزل و نصب مدیران حتی الامکان خودداری کنید یعنی همین اخباری هم که دارد می‌آید ابهامش این است که ممکن است پایه و اساس نداشته باشد. ممکن است اصلا نقض بشود و ممکن است کارساز نباشد.
تحویل بورس در شرایط متعادل به دولت بعد
به باور این کارشناس بازار سرمایه، دولت دارد کارنامه اش را تحویل دولت بعد می‌دهد و اصرار دارد مثلا دلار را زیر ۶۰ هزار تومان تحویل دهد. در صورتی که ما می‌دانیم با ارز پاشی یا ایجاد جو روانی و ... آن را نگه داشته و این پایدار نخواهد بود. این اتفاق در شاخص‌های بورس هم به همین شکل افتاده است. مثلا امروز دو تا سه سهم بزرگ پتروشیمی مثبت بود اما بلافاصله با چهار تا سهم بزرگ دیگر که منفی خوردند دارد بالانس می‌شود. به نظر من اراده‌ای وجود دارد مبنی بر اینکه بورس را در شرایط متعادل و بدون حرکت و سمت و سو به دولت بعد تحویل بدهند. این ترسیم فضایی است که در حال حاضر در بازار جریان دارد.
تعویق افزایش نرخ فروش برای شرکت‌های بورسی جبران می‌شود
فردین آقابزرگی همچنین در ارزیابی خود از فصل مجامع شرکت‌های بورسی به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: اغلب شرکت‌هایی که مجمع رفتند مثل فولاد مبارکه و مس درصدی از سود انباشته خود را نگه داشتند و تقسیم نکردند. این نشان می‌دهد که شرکت‌ها تا حدود زیادی جوانب احتیاط را دارند رعایت می‌کنند، یعنی در حال حفظ نقدینگی داخل شرکت هستند. نکته دوم اینکه فکر می‌کنم به تبعیت از اغلب شرکت‌های پتروشیمی آن شخص یا اشخاصی که داخل مجمع شدند، برخلاف گزارش‌های سه ماهه مشابه سال قبل که نابسامانی نرخ خوراک پتروشیمی به وجود آورد، به طور قابل توجهی امسال رشد نشان می‌دهند. این رشد حکایت از آن نکته است که در حقیقت سال ۱۴۰۲ اغلب صنایع ما با قیمت گذاری دستوری و همزمان افزایش قیمت تمام شده تأمین مواد اولیه تا حدود زیادی سودشان کنترل شد، اما الان دارد تطبیق پیدا می‌کند.
او می‌افزاید: بنابراین فصل مجامع و حضور در مجامع در یک دوره کوتاه مدت موجب مزیت برای سهامدارانی است که وارد مجمع شدند؛ بنابراین من فکر می‌کنم امسال برخلاف سال گذشته که هرکسی در مجمع رفت باخت و ضرر کرد، امسال هر کسی می‌رود نتیجه مثبتی می‌گیرد. به این دلیل که اصول اقتصاد بر این حکم می‌کند که حتی در کشور ما که همه چیز قیمت گذاری شده و دستوری اداره می‌شود، بیش از اندازه دستکاری قیمت و کنترل قیمت در یک دوره طولانی موثر نیست. امسال سالی است که تا حدود زیادی آن به تعویق افتادن افزایش نرخ فروش برای نشان دادن آثار کمرنگ تورم جبران می‌شود.
پیش بینی بورس در بلندمدت
تحلیلگر ارشد بازار سرمایه در پیش بینی بازار سهام معتقد است: من همواره بر پتانسیل جهش سطح عمومی قیمت‌ها و شاخص بازار اعتقاد داشتم. در یک تایم فریم بلندمدت‌تر حداقل ۷ ساله با روی کار آمدن دولت، مسلم بدانید که این سمت و سوی بازار در جهت آن نقطه و جایگاه کارشناسی میل پیدا می‌کند. ارزش شاخص ما بین ۳ تا ۳.۵ میلیون واحد است، ولی شکل ظاهرش با روند مدیریت فعلی نهاد بازار سرمایه در این دوره دو سه ساله دولت سیزدهم و همسویی با منویات وزیر اقتصاد در جهتی حرکت کرده که ثابت باشد، چون تفکرشان این بوده که ما از افزایش قیمت جلوگیری کنیم، که نکند مثل سال ۹۹ مشکلی ایجاد بشود؛ یعنی موانع تصنعی جلوی پای بورس بوده است. با روی کار آمدن دولت جدید و استفاده از شخص یا اشخاصی که تئوریسین‌های بزرگ در بازار سرمایه محسوب می‌شوند، مثل آقای دکتر عبده تبریزی مطمئن هستیم این نگاه دستوری به شدت متحول خواهد شد.